| Regiony, miasta, wsie na mapie Czadu |
|---|
| Am Dam - miasto w Czadzie, w regionie Sila, w departamencie Djourf Al Ahmar, będące ważnym węzłem komunikacyjnym w dolinie rzeki Batha, ok. 120 km na północny-zachód od Goz Beïda i ok. 700 na wschód od Ndżameny. Miasto jest loklanym ośrodkiem administracyjnym podprefektury Am Dam. Liczba mieszkańców miasta trudna jest do oszacowania, cały departament Djourf Al Ahmar zamieszkuje ok. 71 tys. osób. |  |
| Am Timan – miasto w Czadzie, stolica regionu Salamat, departament Barh Azoum, 26 tys. mieszkańców. Przemysł spożywczy, lotnisko. | |
| Ati – miasto w środkowym Czadzie, nad rzeką Batha, stolica regionu Batha i departamentu Batha Ouest. Znajduje się 278 mil na wschód od stolicy kraju, Ndżameny. Liczba mieszkańców wynosiła w 1993 roku 17 727, zaś w 2008 – 25 373 osób. W mieście znajduje się Port lotniczy Ati. 5 marca 2008 r. utworzony został w Ati Uniwersytet Nauk i Technologii (fr. L'Université des Sciences et de Technologie d'Ati). | |
| Beinamar – miasto w Czadzie, w regionie Logone Occidental, departament Dodjé, 7445 mieszkańców, położone ok. 380 km na południowy wschód od Ndżameny. | |
| Biltine – miasto w Czadzie, stolica regionu Wadi Fira, departament Biltine, 11 000 mieszkańców, położone ok. 670 km na północny wschód od Ndżameny. W Biltine urodził się Issa Serge Coelo, czadyjski reżyser, który zdobył międzynarodową sławę i uznanie. Działa tu | |
| Bitkine – miasto w Czadzie, w regionie Guéra, departament Guéra, 18 495 mieszkańców. | |
| Bokoro – miasto w Czadzie, w regionie Hadjer-Lamis, departament Dababa, 14 723 mieszkańców, położone ok. 225 km na północny wschód od Ndżameny. Znajduje się tu lotnisko Bokoro. | |
| Bol - miasto w Czadzie, stolica regionu Lac, departament Mamdi, 10 551 mieszkańców, położone ok. 500 km na południowy wschód od Ndżameny. W mieście działa | |
| Bongor – miasto w południowo-zachodnim Czadzie, nad rzeką Logone, przy granicy z Kamerunem, w regionie Mayo-Kebbi Est, departament Mayo-Boneye. Około 28 tys. mieszkańców. | |
| Bousso – miasto w Czadzie, w regionie Chari-Baguirmi, departament Loug Chari, 13 555 mieszkańców, położone ok. 254 km na południowy wschód od Ndżameny. | |
| Doba – miasto w południowym Czadzie, nad rzeką Logone, w regionie Logone Oriental. Około 24 tys. mieszkańców. Obszar miasta jest zagrożony pustynnieniem. | |
| Fada – miasto w północno-wschodnim Czadzie, stolica regionu Ennedi i departamentu Ennedi Ouest. Miasto znane jest z malunków naskalnych, znajdujących się w okolicy oraz formacji skalnych o niezwykłym, oryginalnym kształcie. Niedaleko miasta, na południowy wschód znajduje się guelta d'Archei, jeden z największych zbiorników wodnych tego typu na Saharze W odległości ok. 30 km na północny wschód od miasta znajduje się krater uderzeniowy Gweni-Fada, którego wiek określa się na 345 mln lat. | |
| Faya, Faya-Largeau, Largeau - miasto w Czadzie, stolica regionu Borkou (dawniej regionu Bourkou-Ennedi-Tibesti obejmującego cały północny Czad) oraz departamentu Borkou, 13 400 mieszkańców. Pierwotną nazwę Faya Francuzi przemianowali w czasach kolonialnych (początek XX w. ) na Largeau na cześć pułkownika Étienne Largeau, zasłużonego dla władzy francuskiej w regionie. Po uzyskaniu niepodległości przez Czad pod nazwą Faya-Largeau. | |
| Fianga – miasto w Czadzie, w regionie Mayo-Kebbi Est, departament Mont d'Illi, 13 441 mieszkańców, położone przy granicy z Kamerunem. | |
| Iriba – miasto w Czadzie w regionie Wadi Fira, ok. 74 km od granicy z Sudanem, główny ośrodek departamentu Kobé. Miasto położone jest na wysokości 1000 m n.p.m. i otoczone łańcuchem wzgórz. Mieszkańcy to głównie przedstawiciele ludu Zaghawa, którzy utrzymują się z hodowli i rolnictwa. Miasto stało się schronieniem dla uchodźców z Sudanu. | |
| Koumra – miasto w południowym Czadzie, na południowy zachód od Sarh, w regionie Mandoul, departament Mandoul Oriental. Około 36 tys. mieszkańców. | |
| Mao – miasto w Czadzie, w regionie Kanem, departament Kanem, 18 031 mieszkańców. Miasto położone jest na granicy Sahary i posiada małe lotnisko Są tu także 2 kościoły, choć większość mieszkańców to muzułmanie. | |
| Massaguet – miasto w Czadzie, w regionie Hadjer-Lamis, departament Haraze Al Biar, 17 906 mieszkańców. | |
| Massakory – miasto w Czadzie, w regionie Hadjer-Lamis, departament Dagana, 15 406 mieszkańców, położone 125 km na północny wschód od Ndżameny. W mieście działa lotnisko. | |
| Massénya – miasto w Czadzie, w regionie Chari-Baguirmi, departament Baguirmi, 3368 mieszkańców, położone w centralnej części kraju, 145 km na południowy wschód od Ndżameny. Miasto było stolicą królestwa Baguirmi, muzułmańskiego państewka, istniejącego w latach 1522-1897. W mieście działa lotnisko. | |
| Melfi – miasto w Czadzie, w regionie Guéra, departament Barh Signaka, 5784 mieszkańców, położone w centralnej części kraju. Znajduje się tu lotnisko Melfi z nieutwardzoną nawierzchnią. | |
| Mongo – miasto w Czadzie, w regionie Guéra, departament Guéra, 26 tys. mieszkańców. Przemysł spożywczy. | |
| Moundou – miasto w południowo-zachodnim Czadzie, nad rzeką Logone, ośrodek administracyjny regionu Logon Zachodni, departament Lac Wey. Około 148,5 tys. mieszkańców (szac. 2010). Drugie co do liczby mieszkańców miasto kraju i najważniejszy obok Ndżameny ośrodek przemysłu i handlu w Czadzie. W mieście działa browar Brasseries Du Logone. Jest to spółka zależna od Heinekena, produkująca ok. 100 tys. hektolitrów napojów rocznie, co - według danych producenta - stanowi ok. | |
| Moussoro – miasto w Czadzie, w regionie Barh El Gazel, departament Barh El Gazel, 15 190 mieszkańców, położone 300 km na północny wschód od Ndżameny, przy drodze wiodącej przez miasto Faya na północ. Miasto leży w korycie wyschniętej rzeki, dzięki czemu jest tu więcej roślinności, niż znajduje się dalszej okolicy. Działa tu lotnisko. | |
| Ndżamena – stolica i największe miasto Czadu, położone w południowo-zachodniej części kraju, na prawym brzegu rzeki Szari, niedaleko ujścia rzeki Logone. Ndżamena jest głównym ośrodkiem politycznym, administracyjnym, gospodarczym, naukowym i kulturalnym kraju. Stanowi ważny węzeł komunikacyjny Afryki Środkowej, przy czym ze względu na słaby rozwój utwardzonych dróg dominującą rolę odgrywa transport lotniczy. | |
| Ouara - miasto w Czadzie, w regionie Wadaj, w departamencie Ouara, ok. 60 km na północny-wschód od Abéché. | |
| Oum Hadjer – miasto w Czadzie, w regionie Batha, departament Batha Est, 19 271 mieszkańców. Znajduje się tu port lotniczy Oum Hadjer. | |
| Pala – miasto w południowym Czadzie, stolica regionu Mayo-Kebbi Ouest i departamentu Mayo-Dallah, około 26 115 mieszkańców (1999). Znajduje się tu biskupstwo rzymsko-katolickie, w którym żyje 116 000 ze 160 000 katolików w tym kraju. Otwarto tu we współpracy z Koreą pierwszą kopalnię złota w Czadzie. Jest to również jedno z głównych miast, na których terenie rozgrywa się akcja gry Far Cry 2. | |
| Region Bahr El Gazel - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, utworzony 19 lutego 2008 r. z departamentu Barh El Gazel w wyniku podziału regionu Kanem. Region rozciąga się w środkowo-zachodniej części kraju. | |
| Region Batha – jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, utworzony w 1999 r. z wcześniejszej prefektury Batha, obejmującej ten sam obszar. W 1993 r. region zamieszkiwało 288 tys. osób, z czego 244 tys. prowadzących osiadły tryb życia (ludność wiejska 207 tys. , miejska 36 tys. ) i 44 tys. koczowników. Główne grupy etniczno-językowe, to czadyjscy Arabowie (33,6%), ludy Bilala (18,1%), Kuka (15,7%), Masalit / Massalat (5,7%) oraz Mesmédjé (5,6%). | |
| Region Borku - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, utworzony 19 lutego 2008 r. w wyniku podziału regionu Bourkou-Ennedi-Tibesti. Region rozciąga jest w północnej części kraju i graniczy z Libią. | |
| Region Ennedi - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, utworzony 19 lutego 2008 r. w wyniku podziału regionu Bourkou-Ennedi-Tibesti. Region rozciąga się w północno-wschodniej części kraju i graniczy z Sudanem i Libią. | |
| Region Hadjer-Lamis - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowo-zachodniej części kraju. Graniczy z regionami: Lac, Kanem, Barh El Gazel, Batha, Guéra, Moyen-Chari, Tandjilé, Mayo-Kebbi Est oraz obszarem miejskim Ndżameny (Ville de Ndjamena). | |
| Region Kanem - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, utworzony 19 lutego 2008 r. , gdy istniejący wcześniej region o tej samej nazwie podzielono na dwie części: z części zachodniej, obejmującej dawny departament Kanem, utworzony został nowy region Kanem, z części wschodniej, obejmującej departament Barh El Gazel, utworzono region Barh El Gazel. Region Kanem rozciąga się w środkowo-zachodniej części kraju i graniczy z Nigrem. | |
| Region Lac - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowej części kraju. Graniczy z regionami: Kanem, Hadjer-Lamis oraz Nigrem, Nigerią o Kamerunem. | |
| Region Logon Wschodni – jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowej części kraju. Graniczy z regionami: Logon Zachodni, Tandjilé, Mandoul oraz Kamerunem i Republiką Środkowoafrykańską. Nazwa regionu związana jest z rzeką Logone. Znaczną część (ok. 50%) mieszkańców regionu stanowi lud Ngambay, będący odłamem najliczniejszego w południowym Czadzie ludu Sara. Inne wspólnoty etniczno-językowe to Gor, Mboum, Goulay oraz Mongo. | |
| Region Logon Zachodni – jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowej części kraju. Graniczy z regionami: Mayo-Kebbi Ouest, Tandjilé, Logon Wschodni oraz Kamerunem. Nazwa regionu związana jest z rzeką Logon. Większość (ok. 90%) mieszkańców regionu stanowi lud Ngambay, będący odłamem najliczniejszego w południowym Czadzie ludu Sara. Podstawą utrzymania ludności jest hodowla oraz uprawa bawełny. | |
| Region Mandoul – jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowej części kraju. Graniczy z regionami: Tandjilé, Logone Oriental, Moyen-Chari, oraz Republiką Środkowoafrykańską. Skład etniczny regionu tworzy lud Sara, a także Mbaï, Nar i Daï. Podstawą utrzymania ludności jest hodowla oraz uprawa bawełny. | |
| Region Mayo-Kebbi Ouest - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowo-zachodniej części kraju. Graniczy z regionami: Logone Occidental, Logone Tandjilé, Mayo-Kebbi Est oraz Kamerunem. Region zamieszkują Fulbejowie oraz ludy Moundang, Ngambay, Moussey. Podstawą utrzymania ludności jest rolnictwo (w tym uprawa bawełny), hodowla i rybołówstwo. | |
| Region Salamat - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowej części kraju. Graniczy z regionami: Moyen-Chari, Guéra, Sila oraz Republiką Środkowoafrykańską. Nazwa regionu nawiązuje do rzeki Salamat. Region zamieszkiwany jest przez kilka różnych wspólnot etniczno-językowych. Najliczniejszą grupę stanowią czadyjscy Arabowie, żyją tu także ludy Daju, Gula Iro, Jonkor Bourmataguil, Birgit, Kibet, Runga, Toram. | |
| Region Sila - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, utworzony 19 lutego 2008 r. w wyniku podziału regionu Wadaj. Region Sila rozciąga się w południowo-wschodniej części kraju i graniczy z Sudanem i Republiką Środkowoafrykańską. | |
| Region Szari Środkowe - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowej części kraju. Graniczy z regionami: Mandoul, Tandjilé, Szari-Bagirmi, Guéra, Salamat oraz Republiką Środkowoafrykańską. Nazwa regionu nawiązuje do rzeki Szari. Większość mieszkańców regionu stanowi lud Sara. Podstawą utrzymania ludności jest rybołówstwo, hodowla oraz uprawa. | |
| Region Szari-Bagirmi - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w południowo-zachodniej części kraju. | |
| Region Tibesti - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, utworzony 19 lutego 2008 r. w wyniku podziału regionu Bourkou-Ennedi-Tibesti. Region rozciąga jest w północno-zachodniej części kraju i graniczy z Nigrem i Libią. | |
| Region Wadi Fira - jeden z 22 regionów administracyjnych Czadu, znajdujący się w środkowo-zachodniej części kraju. Graniczy z regionami: Ennedi, Borkou, Batha, Wadaj oraz Sudanem. | |
| Sarh (do 1976 Fort Archambault) – miasto w południowym Czadzie, nad rzeką Szari, ośrodek administracyjny regionu Moyen-Chari, departament Barh Köh. Około 75,5 tys. mieszkańców. Trzecie co do wielkości miasto kraju. | |