| Regiony, miasta, wsie na mapie Islandii |
|---|
| Akranes – miasto na zachodnim wybrzeżu Islandii zamieszkane przez ok. 6,549 osób. Miasto zostało założone około 880 r. przez grupkę irlandzkich mnichów. Dla upamiętnienia roli irlandzkich mnichów na Islandii na lokalnym cmentarzu usytuowany jest kamień pamiątkowy, który został podarowany przez irlandzki rząd z okazji 1100 rocznicy zasiedlenia wyspy. Miasto otrzymało prawa miejskie w 1941 roku. Tu ma swoją siedzibę islandzkie wydawnictwo kartograficzne – Landmælingar Íslands. |  |
| Akureyri – miasto w północnej Islandii, położone nad fiordem Eyjafjörður, w otoczeniu granitowych gór dochodzących do 1500 m wysokości. Drugi co do wielkości po Rejkiawiku obszar urbanizacyjny Islandii. Znaczący port i port lotniczy. Z miasta pochodzi około 30 % islandzkiego przetwórstwa rybnego. Ośrodek handlowy, usługowy i komunikacyjny w północnej Islandii. Znajduje się tu drugi, obok Uniwersytetu Islandzkiego, uniwersytet w kraju. | |
| Borgarnes – miasto na zachodnim wybrzeżu Islandii zamieszkane przez ok. 2000 osób. Borgarnes leży na cyplu, który wcina się w fiord Borgarfjörður. Nie rozwinęło się tu rybołówstwo, choć miasto położone jest tuż nad brzegiem. Rozwinął się tu natomiast przemysł i handel. W Borgarnes znajduje się: Muzeum Borgarfjörður (wystawa sztuki, folkloru i historii naturalnej) park Skallagrimsgarður Miasto jest połączone mostem z mała wysepką Brákarey znajdującą się niedaleko brzegu. | |
| Eyrarbakki – rybacka miejscowość położona w południowej Islandii, obecnie zamieszkana przez około 577 osób. Od XII w. było to jedno z największych miast Islandii. Dziś miejscowość rozwija się znacznie wolniej niż dawniej. W Eyrarbakki urodził się Bjarni Herjólfsson, pierwszy Europejczyk, który zobaczył lądy Ameryki Północnej. W Eyrarbakki znajduje się więzienie, kościół oraz najstarsza w Islandii szkoła podstawowa, założona w 1852 roku. | |
| Hafnir – miejscowość na Islandii, w Gullbringusýsla, w gminie Reykjanesbær, na półwyspie Reykjanes, nad Ósar, około 120 mieszkańców. | |
| Hella – miasteczko w południowej Islandii, 94 km na wschód od Reykjavíku przy drodze numer 1 nad rzeką Ytri Rangá. Założone w 1927 roku, liczy około 580 mieszkańców. Nazwa miasta pochodzi od jaskiń leżących nieopodal rzeki. Prawdopodobnie mieszkali tam mnisi irlandzcy w okresie sprzed zasiedlenia wyspy około 874 r. Miasto jest miejscem wypadowym do wypraw na wulkan Hekla oraz do parków Landmannalaugar i Þórsmörk. Miasto uznawane jest za najważniejszy ośrodek hodowli kucyków islandzkich. | |
| Höfuðborgarsvæðið – jeden z ośmiu regionów Islandii, obejmujący najgęściej zaludniony obszar kraju wokół stolicy kraju Reykjavíku. Region ten zajmuje powierzchnię 1 062 km². Zamieszkuje go 195 tys. mieszkańców (2007), co stanowi około 60% ludności kraju. Gęstość zaludnienia na tym obszarze wynosi 173 mieszk. /km². Höfuðborgarsvæðið obejmuje swoim zasięgiem następujące miejscowości: Reykjavík - 117 600 mieszk. Kópavogur - 28 291 mieszk. Hafnarfjörður - 24 712 mieszk. Garðabær - 9 877 mieszk. | |
| Hvammstangi – miejscowość w północno-zachodniej części Islandii, na półwyspie Vatnsnes, na wschodnim brzegu fiordu Miðfjörður . Około 600 mieszkańców (2005). Hvammstangi pozwolenie na handel otrzymało w 1895 r. Od tamtej pory miasteczko powoli pustoszeje, a mieszkańcy, którzy pozostali utrzymują się z połowu krewetek i mięczaków. | |
| Selfoss – miasto w południowej Islandii w Sveitarfélagið Árborg, nad ujściem Hvítá do Ölfusá, przy drodze nr 1, 34 i 35, pomiędzy Hveragerði a Hellą, około 50 km na południowy wschód od Reykjavíku. Liczy ponad 6000 mieszkańców. Na cmentarzu w pobliżu tego miasta pochowany został mistrz świata w szachach Robert Fischer. | |
| Seltjarnarnes – miasto w Islandii, położone w Regionie Stołecznym Höfuðborgarsvæðið. Zamieszkuje je 4410 mieszkańców (2008). | |
| Stokkseyri – miejscowość w południowo-zachodniej Islandii, niedaleko Reykjavíku. W Stokkseyri urodził się islandzki skoczek narciarski, Jónas Ásgeirsson. | |
| Vestfirðir – region administracyjny w północno-zachodniej Islandii, obejmujący 4 okręgi sýsla: Barðastrandarsýsla, Ísafjarðarsýsla, Hornstrandir oraz Strandasýsla. Geograficznie region ten zajmuje obszar Półwyspu Północno-Zachodniego. Półwysep połączony jest z resztą wyspy wąskim przesmykiem o szerokości 12 km. Linia brzegowa jest bardzo dobrze rozwinięta – jej długość wynosi 2100 km, co stanowi 1/3 linii brzegowej całej wyspy. | |
| Vestmannaeyjar – archipelag na północnym Atlantyku, 9 km na południe od Islandii. Nazwa archipelagu wzięła się od staronordyjskiego słowa Vestmenn (ludzie zachodu) które oznaczało osiadłych tam wygnańców i uciekinierów z Irlandii. Większość wysp jest pochodzenia wulkanicznego z wciąż czynnymi wulkanami. Ostatnie erupcje miały miejsce w 1963 w wyniku której powstała wyspa Surtsey. W 1973 wybuchł wulkan Eldfell na Heimaey niszcząc miasto Vestmannaeyjar. | |
| Vogar – miejscowość i gmina na Islandii, w Gullbringusýsla, na półwyspie Reykjanes. Liczy około 1000 mieszkańców (stan na 2006 rok). | |
| Jeziora i rzeki na mapie Islandii |
|---|
| Apavatn - jezioro na południowym zachodzie Islandii, o powierzchni około 13 km². | |
| Hvalvatn – jezioro w Islandii, leży około 8 km na wschód od Hvalfjörður i 45 km na północny wschód od Reykjavíku. Ma powierzchnię 4,1 km². Z głębokością dochodzącą do 180 m jest drugim najgłębszym jeziorem w Islandii. Znajduje się na wschód od wulkanu Hvalfell i na północ od góry Botnssúlur. Rzeka Botnsá wypływa z jeziora i niedaleko Hvalfell spada o 196 m w postaci wodospadu Glymur. Jest to największy wodospad Islandii. Można się do niego dostać trasami turystycznymi. | |
| Kleifarvatn – jezioro na półwyspie Reykjanesskagi w Islandii. Leży około 25 km od Reykjavíku i ok. 10 km na południowy wschód od Hafnarfjörður. Góry okalają jezioro ze wszystkich stron, między innymi od zachodu wysoki na 407 m Sveifluháls. Jezioro leży w południowej części półwyspu w strefie uskoku Grzbietu Śródatlantyckiego. Głębokość wynosiła w 2000 do 97 m. | |
| Laugarvatn – jezioro w południowo-zachodniej Islandii. Ze swoją powierzchnią 2,14 km² jest dużo mniejsze od sąsiadującego z nim Apavatn. Jezioro Laugarvatn, jak i miejscowość o takiej samej nazwie na jego brzegu, leżą w gminie Bláskógabyggð. Znajduje się przy złotym kręgu – trasie turystycznej. Najkrótsza droga z Þingvellir do gejzerów Haukadalur prowadzi szutrową drogą przez niezamieszkane okolice wzdłuż Laugarvatn na północ. | |
| Skorradalsvatn - jezioro na zachodzie Islandii w pobliżu fiordu Hvalfjörður, jego powierzchnia wynosi ok. 15 km². | |
| Góry i łańcuchy górskie na mapie Islandii |
|---|
| Askja (1510 m n.p.m. ) - wulkan położony w centralnej części Islandii. Kaldera wulkanu, otoczona ośnieżonymi górami Dyngjufjöll, ma rozmiar 50 km², gdzie znajdują się dwa jeziora: najgłębsze na Islandii Öskjuvatn (220 m głębokości) oraz Viti wypełnione ciepłą, siarkową wodą. Ostatnio do jego wybuchu, który wyrzucił popiół na wysokość 8 tys. m doszło w 1961. | |
| Baula – wygasły wulkan (934 m) położony w Islandii, zlokalizowany w pobliżu drogi Hringvegur. | |
| Eldfell – wulkan stożkowy o wysokości 279 metrów, zlokalizowany na islandzkiej wyspie Heimaey w leżącym u południowych wybrzeży kraju archipelagu Vestmannaeyjar. Powstał 23 stycznia 1973 nieopodal miejscowości Heimaey w wyniku niespodziewanej erupcji. Nazwa wulkanu oznacza w języku islandzkim Ognistą Górę. Wybuch spowodował poważny kryzys na wyspie, nieomal doprowadzając do jej całkowitej ewakuacji. | |
| Góra Esja a w zasadzie łańcuch górski (914 m n.p.m. ) usytuowany w południowo-zachodniej Islandii, w odległości 10 km na północ od Reykjavíku. | |
| Hekla (isl. kaptur, czepek, płaszcz z kapturem) – wulkan w południowo-zachodniej Islandii, położony 115 km na wschód od stolicy kraju Reykjavíku. Najwyższy czynny wulkan wyspy, należy też do najbardziej aktywnych. Hekla jest stratowulkanem, który powstał w rezultacie wylewów o charakterze liniowym z kilku szczelinowych kraterów, rozsianych na obszarze kilkunastu kilometrów. W czasie erupcji wulkan wyrzuca duże ilości różnych produktów wulkanicznych: bomby, popioły, gazy oraz lawę. | |
| Helgafell lub Helgafjell (holy mountain – święta góra) – wygasły (ostatnia erupcja ok. 6000 lat temu) wulkan położony na islandzkiej wyspie Heimaey w pobliżu aktywnego wulkanu Eldfell. | |
| Hengill – wulkan położony w południowo-zachodniej Islandii na południe od Þingvellir. Wulkan zajmuje powierzchnię około 100km. Jest aktywny, na co dowodem są liczne gorące źródła i fumarole, choć ostatnia erupcja miała miejsce ok. 2000 lat temu. Wulkan jest ważnym źródłem energii dla dwóch dużych elektrowni geotermalnych: Hellisheiði i Nesjavellir. | |
| Hverfjall lub Hverfell – wygasły (ostatnia erupcja ok. 2500 lat temu) wulkan położony w północnej Islandii na wschód od jeziora Mývatn. | |
| Katla – czynny wulkan położony w południowej części Islandii pod lodowcem Mýrdalsjökull. Jego nazwa w języku islandzkim oznacza kotły. Kaldera ma rozmiar 10 x 14 km. Od czasów pierwszych osadników zanotowano i udokumentowano 16 erupcji wulkanu. Do ostatniej erupcji doszło w 1918 roku. Wybuchy tego wulkanu zawsze powodowały duże zniszczenia, dlatego też jest on jednym z najbardziej znanych na Islandii. | |
| Krafla – czynny (ostatnia erupcja w 1984 roku) wulkan położony na północny wschód od jeziora Mývatn w Islandii. Krafla. jpg Lava flow at Krafla, 1984. jpg Mudpot22. jpg | |
| Laki (isl. Lakagígar – Kratery Laki) – wulkan szczelinowy w południowej Islandii, na południowy zachód od lodowca Vatnajökull, niedaleko miasteczka Kirkjubæjarklaustur. Najwyższy ze szczytów osiąga wysokość 818 m n.p.m. Kratery tworzą pasmo górskie ciągnące się na długości ponad 25 km. Należy do systemu wulkanicznego Katla, do którego należy też system szczelin Eldgjá, znany z dużej erupcji w roku 934. | |
| Snaefell – najwyższa góra na Wyspie Man o wysokości 621 m n.p.m. Mówi się, że w pogodny dzień ze szczytu góry można ujrzeć sześć królestw: Anglii, Irlandii, Szkocji, Walii, Man oraz Królestwo Niebieskie. Na szczycie znajduje się kawiarnia, kilka masztów komunikacyjnych oraz stacja kolejki Snaefell Mountain Railway prowadzącej z odległego o 4 km Laxey. Na Islandii znajdują się trzy wulkany o podobnie pisanej nazwie Snæfell. Najsłynniejszy z nich, nazywany także Snæfellsjökull (1446 m n.p.m. | |
| Inne miejsca na mapie Islandii |
|---|
| Eldey − niewielka wyspa położona na południowy zachód od Islandii, około 16 km od półwyspu Reykjanes. Wyspa Eldey obejmuje powierzchnię około 0,03 km², a jej najwyższy punkt znajduje się na wysokości 77 metrów n.p.m. Jej skały są domem dla dużej liczby ptaków, w tym największej kolonii świata morusów (ok. 70 000 osobników). Na Eldey żyła w przeszłości duża populacja alki olbrzymiej, jednak zwierzęta te zostały całkowicie wybite podczas polowań. | |
| Skaftáfell - park narodowy w Islandii o powierzchni 4.807 km², założony w 1967 roku. Dnia 7 czerwca 2008 roku razem z Parkiem Narodowym Jökulsárgljúfur został włączony w skład nowoutworzonego Parku Narodowego Vatnajökull. | |
| Surtsey – wyspa wulkaniczna u południowych wybrzeży Islandii, jednocześnie ze względu na położenie geograficzne (63°18'N, 20°36'W) najdalej na południe wysunięta część tego kraju. Powstała na skutek podmorskiej erupcji wulkanicznej, która rozpoczęła się na głębokości 130 metrów i wyłoniła się na powierzchnię 14 listopada 1963 roku. Erupcja mogła rozpocząć się kilka dni wcześniej, a zakończyła się 5 czerwca 1967, kiedy to wyspa osiągnęła największą powierzchnię – 2,7 km². | |