| Regiony, miasta, wsie na mapie Włoch (pierwsze 250 pozycji) |
|---|
| Abano Terme (dawniej Abano Bagni) – miejscowość w północnych Włoszech, niedaleko Padwy znana już w starożytności ze swych gorących (do 85 °C) źródeł siarczanych. W latach 20. XX wieku 5,7 tys. mieszkańców. Z Abano pochodził Pietro d'Abano, średniowieczny lekarz. Treść na podstawie Wielkiej ilustrowanej encyklopedii powszechnej Gutenberga (Kraków 1929-1932), może wymagać aktualizacji. |  |
| Abbadia San Salvatore – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Siena, położona 110 km na południowy wschód od Florencji i ok. 60 km na południowy wschód od Sieny, w rejonie Monte Amiata. Miasto odziedziczyło nazwę po opactwie, które się tutaj znajdowało. Region znany jest z wydobycia cynoberu. | |
| Abbiategrasso – miasto w północnych Włoszech, w okolicach Mediolanu. Na obrzeżach dobrze zachowanego starego miasta znajduje się odrestaurowany zamek rodu Visconti, datowany na XIV/XV w. Miasto posiada połączenie autobusowe z Mediolanem (stacja Milano Romolo) oraz stację kolejową, zapewniającą komunikację z Mediolanem (stacja Milano Porta Genova) i Allesandrią oraz Mortarą. | |
| Acqui Terme – miasto i gmina w północno-zachodnich Włoszech nad rzeką Bormidą u podnóży Apeninu Liguryjskiego. Według danych na styczeń 2010 gminę zamieszkiwało 20 449 osób przy gęstości zaludnienia 611,9 os./1 km². Uzdrowisko z gorącymi źródłami mineralnymi, siarczanymi, będące jednocześnie ośrodkiem turystycznym. Zabytki stanowią: katedra romańska oraz zamki. W pobliżu miasta znajdują się ruiny budowli rzymskich, m. in. starożytnego akweduktu. | |
| Adria – miasto we Włoszech w Wenecji Euganejskiej, między dolnym Padem i Adygą, starożytny ważny port morski Etrusków, obecnie 25 kilometrów od Morza Adriatyckiego. W starożytności miasto zostało założone przez Etrusków w VI wieku p.n.e.. Według danych na rok 2009 gminę zamieszkuje 20 505 osób (180,7 os. /km²). Przypisy | |
| Agnadello – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Cremona. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 2977 osób, 248,1 os. /km. 14 maja 1509 miała tu miejsce bitwa podczas wojny włoskiej 1508-1510, zwanej także wojną Ligi Cambrai, przegrana przez armię wenecką. | |
| Akwin – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Frosinone, 12 km na północ od Cassino. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 5337 osób, 280,9 os. /km². W Akwinie urodził się Juwenalis i cesarz rzymski Pesceniusz Niger. W położonym 8 km na północ zamku Rocca Secca urodził się syn hrabiego Akwinu św. Tomasz. | |
| Alatri – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Frosinone. Położone 15 km od stolicy Frosinone zbudowane jest na wzgórzu otoczonym dobrze zachowanymi z czasów starożytnych murami z bloków kamiennych. Miejscowość z opactwem Benedyktynek Adoracji Najświętszego Sakramentu. Ok. roku 500 Altari było siedzibą biskupa. Miejscowość tę wielokrotnie odwiedzali papieże. Według miejscowej tradycji miejscowość tę odwiedzili św. Piotr i św. Paweł. | |
| Albano Laziale – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Rzym. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 33 286 osób, 1 447,2 os. /km². Miejscowość związana jest umową partnerską w Polsce z miastem Białogard w powiecie białogardzkim, województwie zachodniopomorskim. | |
| Albenga – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Liguria, w prowincji Savona, nad Zatoką Genueńską. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 22 386 osób, 621,8 os. /km². Miasto jest znanym ośrodkiem turystycznym i kąpieliskiem, posiada dobrze rozwinięty przemysł materiałów budowlanych. | |
| Alberobello – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Apulia nad Morzem Adriatyckim, w prowincji Bari. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwały 11 002 osoby przy gęstości zaludnienia 273 os./1 km². Alberobello leży w regionie ekstensywnego rolnictwa. Uprawia się tu głównie oliwki. Cały region Alberobello słynie z unikatowych form budownictwa - domów typu trulli, które są okrągłe i mają stożkowate dachy z kamienia. Trulli wpisane zostały na Listę Światowego dziedzictwa UNESCO. | |
| Alessandria – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Alessandria. Miasto leży nad rzeką Tanaro, ok. 90 km na południowy wschód od Turynu. Alessandria jest ważnym węzłem kolejowym, ze stacją Alessandria. Według danych na styczeń 2010 gminę zamieszkiwało 94 191 osób przy gęstości zaludnienia 461,8 os./1 km². | |
| Alghero – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sardynia, w prowincji Sassari. Według danych na rok 2007 miasto zamieszkują 42 497 osoby, 175,8 os. /km. Około 40% mieszkańców Alghero posługuje się na co dzień archaiczną odmianą katalońskiego od czasu, gdy wojska Królestwa Aragonii wysiedliły w 1372 r. autochtoniczną ludność sardyńską w głąb lądu, sprowadzając w jej miejsce osadników z Katalonii. | |
| Altamura – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Apulia, w prowincji Bari. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwało 69 214 osób przy gęstości zaludnienia 161,8 os./1 km². W 1993 w wapiennej grocie zwanej grotta di Lamalunga położonej w pobliżu miasta archeolodzy znaleźli prawie kompletny szkielet praczłowieka. Badania nadal trwają, spowodowane jest to faktem, że szkielet położony jest na głębokości 60 m i uwięziony w naciekach stalagmitowych. | |
| Anacapri – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Neapol, na wyspie Capri. Z miasteczka Capri wiedzie do Anacapri widokowa szosa przebiegająca efektownie nad skalnym urwiskiem. Nad Anacapri wznosi się najwyższy wierzchołek wyspy Capri - Monte Solaro, na który można wjechać wyciągiem krzesełkowym. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 5844 osoby, 974 os. /km. | |
| Ankona – miasto i gmina w środkowych Włoszech nad Adriatykiem. Nazwa pochodzi od greckiego słowa ankon, oznaczającego łokieć. Jest stolicą prowincji o tej samej nazwie i regionu Marche. Miasto położone jest amfiteatralnie na nadmorskich wzgórzach (m. in. Monte Conero 572 m n.p.m. ), 180 km na wsch. od Florencji. | |
| Anzio - miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Rzym. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 36 478 osób, 848,3 os. /km². Jest to znany port rybacki i miejscowość wypoczynkowa posiadająca połączenie promowe z miejscowościami Ponza, Palmarola i Ventotene. | |
| Arese – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Mediolan. Miasto jest siedzibą producenta samochodów Alfa Romeo. Obecnie wszystkie fabryki są pozamykane, pozostawiono tylko biura i muzeum marki. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 18 740 osób, 3123,3 os. /km². | |
| Arezzo – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, stolica prowincji Arezzo. Według danych na styczeń 2010 gminę zamieszkiwały 99 503 osoby przy gęstości zaludnienia 257,6 os./1 km². Arezzo jest także jedną z prowincji Toskanii o powierzchni 3232 km², liczącą 318,8 tys. mieszkańców i podzieloną na 39 gmin. | |
| Asyż – włoskie miasto i gmina położone na południowy wschód od Perugii, w regionie Umbria, w prowincji Perugia. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 24 443 osoby, 131,4 os. /km². W starożytności istniała na tym terenie niewielka osada etruska. W III wieku p.n.e. pod panowaniem rzymskim jako Asisium. Od XII wieku należał do Księstwa Spoleto i uczestniczył w wielu wojnach z sąsiednimi miastami, a zwłaszcza z Perugią. | |
| Bardonecchia – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Turyn. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 3037 osób, 23 os. /km². W Bardonecchia znajduje się południowy wylot kolejowego Tunelu Fréjus - zbudowanego w latach 1857 - 1870, a oddanego do eksploatacji 17 września 1871 r. , pierwszego w historii wielkiego tunelu pod Alpami. 23 lutego 2006 w Bardonecchia rozegrano olimpijski konkurs snowboardowy, w którym Jagna Marczułajtis zajęła 17 miejsce. | |
| Barga – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Lukka. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 10 018 osób, 151,8 os. /km². Średniowieczne miasto warowne, zgodnie z oficjalnym sloganem najbardziej szkockie z włoskich miast, położone jest w dolinie Garfagnana (północno-zachodnia Toskania), w środkowym biegu rzeki Serchio, 37 km od Lukki. Nad miastem góruje katedra (Duomo) z panoramicznym (360°) widokiem Alp Apuańskich i Appeninów. | |
| Bari – miasto i gmina w południowych Włoszech, położone nad Adriatykiem. Bari jest stolicą prowincji Bari i regionu Apulia. W styczniu 2009 ludność miasta wynosiła 320,15 tys. mieszkańców, cały zespół miejski Bari liczy ok. 1,5 mln mieszkańców. Bari jest największym miastem nad Adriatykiem, ważnym ośrodkiem przemysłowym, handlowym i kulturalnym Włoch południowych. Duży port wojenny, handlowy i pasażerski utrzymuje połączenia promowe z miastami Czarnogóry, Chorwacji i Grecji. | |
| Barolo – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Cuneo. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 679 osób, 135,8 os. /km². Wokół Barolo uprawiana jest winorośl i powstaje jedno z najsławniejszych i najwyżej cenionych włoskich win. Jeśli spełnia wymogi jakościowe, ma prawo do nazwy DOCG Barolo. | |
| Belluno – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Belluno. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwało 36 618 osób przy gęstości zaludnienia 248,8 os./1 km². 18 września 1765 w Belluno urodził się Bartolomeo Alberto Cappellari, przyszły papież Grzegorz XVI. | |
| Benewent to miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Benevento. Według danych na I 2009 gminę zamieszkiwało 62 219 osób przy 478,6 os. /km². W starożytności był osadą warowną Samnitów pod nazwą Maleventum. W 268 p.n.e. w czasie wojen samnickich opanowali go Rzymianie. W 275 p.n.e. pod Benewentem odbyła się bitwa między królem Epiru, Pyrrusem a Rzymianami, wygrana przez tych ostatnich. | |
| Bergamo – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Bergamo. Dawna nazwa miejscowości to Bergomum. W Bergamo w 1826 urodził się Francesco Nullo, pułkownik, przyjaciel i powiernik Giuseppe Garibaldiego, dowódca ochotników włoskich, tzw. garibaldczyków, którzy wzięli udział w polskim powstaniu styczniowym 1863. Bergamo posiada również swój klub piłkarski - Atalanta Bergamo, w której grał między innymi Christian Vieri. | |
| Blera – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Viterbo. Blera w starożytności, w czasach przedrzymskich była, jak wiele innych miejscowości w tym regionie, zamieszkana przez Etrusków. Do dnia dzisiejszego opodal starego miasta (na wzniesieniu) istnieje odsłonięta ekspozycja w terenie grobowców etruskich wykutych w tufie wulkanicznym. Ościeża wejść powtarzają charakterystyczne zdobienia dla kultury Etrusków. Ekspolaracją w latach 90. | |
| Bomarzo – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Viterbo. W czasach rzymskich Polymartium. Historyczna siedziba rodu Orsini do 1645 roku. Według danych na rok 2008 gminę zamieszkują 1823 osoby (893 mężczyzn, 930 kobiet), 46,7 os. /km². Główną atrakcją jest Park Potworów (Parco dei Monstri), zlokalizowany na obrzeżu Bomarzo. Unikatowy, manierystyczny park powstał z inicjatywy Pier Francesco Orsini (1528-88) dla jego żony Giulii Farnese. | |
| Bonate Sotto – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Bergamo. Jest umiejscowione 40 km na północny wschód od Mediolanu i 9 km na południowy zachód od Bergamo. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwało 6538 osób przy gęstości zaludnienia 1043 os./1 km². | |
| Bordighera – miejscowość i gmina w północno-zachodnich Włoszech, w regionie Liguria, w prowincji Imperia. Miasto usytuowane jest na stokach Alp Liguryjskich, w pobliżu Monte Carlo i San Remo. Bordighera jest znanym ośrodkiem turystyczno-wypoczynkowym Riwiery Włoskiej, nad Morzem Liguryjskim. Rejon, w którym leży Bordighera, zwane jest potocznie Riwierą Kwiatową, a na północy miasta przebiega kwiatowa autostrada (autostrada dei fiori). | |
| Borghetto Santo Spirito – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Liguria, w prowincji Savona. Siedziba gminy i ośrodek turystyczny. Warto zwiedzić zabytkowego centrum miasta. Miejscowość posiada własny port jachtowy. Przez centrum przebiega Via Aurelia oraz linia kolejowa z Savony do Francji. W pobliżu znajduje się węzeł na Autostradzie A10 (tzw. Autostrada Kwiatów). Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 5076 osób, 1015,2 os. /km². | |
| Brescia ['breʃ:a] – miasto i gmina miejska (comune) w północnych Włoszech. Miasto jest stolicą prowincji Brescia. Jest drugim po Mediolanie pod względem populacji miastem w Lombardii. W 1921 r. odbyło się tu pierwsze w historii Grand Prix Włoch. Rok później wyścig przeniesiono na tor miejscowości Monza. W XVI wieku w Brescii działał malarz renesansowy Moretto da Brescia. W miejscowości znajduje się stacja kolejowa Brescia. | |
| Brindisi (łac. – Brundisium, grec. – Brentèsion lub Vrindhision, messapijski – Brention) – miasto portowe i gmina we Włoszech, w regionie Apulia, w prowincji Brindisi. Nazwa miasta pochodzi od messapijskiego słowa Brention, co znaczy głowa jelenia i zdaje się odnosić do naturalnego kształtu portu miasta, przypominającego głowę tego zwierzęcia. | |
| Brisighella Państwo 22x20px Włochy Region Emilia-Romania Prowincja Rawenna Powierzchnia 194 km² Populacja • liczba ludności • gęstość 7489 38,6/km² Numer kierunkowy 0546 Kod pocztowy 48013 Kod ISTAT 039004 Położenie na mapie WłochMapa lokalizacyjna WłochBrisighellaBrisighella 20px 44°13′N 11°46′E / 44.216666666667, 11.766666666667Na mapach: 44°13′N 11°46′E / 44.216666666667, 11.766666666667{{#coordinates:44|13 11|46 type:city primary name= Brisighella }} Brisighella – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Rawenna. | |
| Bruzolo – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Turyn. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 1336 osób, 111,3 os. /km². W 1610 roku zawarto tu tajne porozumienie pomiędzy księciem Sabaudii Karolem Emanuelem i królem Francji Henrykiem IV przeciwko Habsburgom. Na jego mocy Karol Emanuel w zamian za Sabaudię miał otrzymać Mediolan i Monferrato oraz tytuł królewski. | |
| Bultei – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sardynia, w prowincji Sassari. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 1202 osoby, 12,5 os. /km². W rekordowym roku, 1936 zamieszkiwało tę gminę 2493 osób. Od tamtej pory ludność stale zmniejszała się (w roku 1971 było 1789 osób, a w 1991 roku tylko 1370). | |
| Cagliari [czyt. 'kaljari] (sard. Casteddu - zamek) – miasto i gmina we Włoszech, stolica autonomicznego regionu Sardynia i prowincji Cagliari. Miasto Cagliari znajduje się na południowym wybrzeżu Sardynii, nad zatoką o tej samej nazwie i na równinie Campidiano. Według danych na rok 2008 gminę zamieszkuje 157 780 osób, 1846 os. /km². | |
| Calcata – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Viterbo. Przez wieki była znana z - zakazanego przez Watykan - kultu Świętego Obrzezka (wł. Santo Prepuzio), który miał być jedynym zachowanym fragmentem ciała Jezusa. W 1983 r. relikwiarz, w którym miał być przechowywany, zaginął. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 846 osób, 120,9 os. /km². | |
| Campione d'Italia – włoska miejscowość i gmina w regionie Lombardia i prowincji Como, będąca eksklawą na terytorium szwajcarskiego kantonu Ticino. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 2279 osób, 1139,5 os. /km². Enklawę oddziela od reszty Włoch jezioro Lugano i góry. Obecny status zyskała w roku 1798, kiedy mieszkańcy Campione wybrali pozostanie częścią Lombardii, która z kolei stała się częścią Włoch w 1871 roku. | |
| Campobasso – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Molise, w prowincji Campobasso. Nazwa miasta, oznaczająca nisko położone pole, jest nieadekwatna, ponieważ zbudowano je nie na równinie, lecz na zboczach wzgórza. Patronem miasta jest Święty Jerzy, którego dniem obchodów jest 23 kwietnia. W miejscowości znajduje się stacja kolejowa Campobasso. | |
| Canale d'Agordo – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Belluno. Rodzinna miejscowość papieża Jana Pawła I, który przyszedł tutaj na świat 17 października 1912. Tutaj urodził się także biegacz narciarski Franco Manfroi. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwało 1211 osób przy gęstości zaludnienia 26,3 os./1 km². | |
| Capraia Isola – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Livorno na wyspie Capraia, w odległości 30 km od Korsyki. Najwyższym wzniesieniem jest Monte Castello (447 m n.p.m.). Większość skalistej, bezleśnej wyspy (część zachodnia) stanowi rezerwat przyrody. Na wyspie żyją tylko sprowadzone muflony, dzikie króliki, żaby nadrzewne, jaszczurki i ptaki. Znajduje się tu jedyne jezioro na Wyspach Toskańskich. | |
| Caprese Michelangelo – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Arezzo. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwało 1607 osób przy gęstości zaludnienia 23,9 os./1 km². W Caprese 6 marca 1475 urodził się, a 8 marca został ochrzczony w kościele San Giovanni Michał Anioł. | |
| Caravaggio – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Bergamo. Według oficjalnych danych z 31 grudnia 2010 r. gminę zamieszkiwało 16 228 osób, zaś gęstość zaludnienia wynosiła 494,76 os./1 km². Z miejscowości tej pochodziła rodzina słynnego malarza Michelangelo Merisi da Caravaggio. | |
| Carpino – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Apulia, w prowincji Foggia. Carpino stanowi nieodłączną część regionu historyczno-geograficznego Gargano, który tworzy półwysep o takiej samej nazwie. Głównymi dziedzinami gospodarki gminy są małe fabryki makaronu prowadzone przez rodowitych mieszkańców, przemysł tłuszczowy (oliwa) oraz małe rodzinne bary. Carpino należy do związku gmin górskich Gargano. | |
| Carrara – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Massa-Carrara. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 65 560 osób, 923,4 os. /km². W latach 1313-1484 była stolicą republiki miejskiej o tej samej nazwie. Carrara jest szczególnie znana w świecie z pobliskich kamieniołomów, w których od czasów etruskich wydobywa się marmur. tzw. marmur kararyjski. Stąd pochodzą białe marmury, których używał m. in. | |
| Caserta – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Caserta. Według danych na rok 2007 gminę zamieszkuje 85 005 osób, 1415,2 os. /km². Siedziba biskupstwa od XII wieku. W XVIII-XIX wieku – letnia rezydencja królów Neapolu. Podstawę gospodarki stanowi dobrze rozwinięty przemysł lekki, głównie włókienniczy (przędzalnie jedwabiu), chemiczny i przetwórstwa spożywczego. | |
| Cassino – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Frosinone. Miasto znajduje się u podnóża wzgórza Monte Cassino. Główny przemysł: montaż samochodów i wyrób zabawek. W sąsiednim Piedimonte San Germano znajduje się duży zakład Fiata Stabilimento Fiat di Cassino. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 32 586 osób, 397,4 os. /km². | |
| Castel Gandolfo – miasto i gmina w środkowych Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Rzym, 30 km na południowy wschód od Rzymu, w pobliżu jeziora Albano. Przypuszcza się, że miasto leży na miejscu starożytnego miasta Alba Longa. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 6 927 osób, 494,8 os. /km². | |
| Castel Sant'Elia – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Viterbo. Znajduje się tu Sanktuarium SS. Maria Ad Rupes, prowadzone przez polskich Braci Michalitów. Na terenie sanktuarium znajduje się bazylika. To miejsce warte odwiedzin ze względów historycznych a także niezwykle widoki na wąwóz z naturalnych tarasów sanktuarium oraz korytarze, groty i kapliczki ukryte na terenie sanktuarium. Na początku lat 90. | |
| Castelfidardo – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Marche, w prowincji Ankona. Według danych na styczeń 2010 gminę zamieszkiwało 18 797 osób przy gęstości zaludnienia 574,8 os./1 km². Castelfidardo słynie z akordeonów. Prawie wszystkie akordeony produkcji włoskiej wytwarzane są w tym mieście. Znajduje się tam fabryka Paolo Soprani produkująca akordeony od roku 1863 oraz wiele innych firm. Paolo Soprani był osobą, której akordeon zawdzięcza światową popularność. | |
| Castellana Grotte – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Apulia, w prowincji Bari. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwały 19 292 osoby przy gęstości zaludnienia 283,9 os./1 km². Nazwa miejscowości pochodzi od systemu kilku grot, które odkryto w jej pobliżu w 1938. Groty te są obecnie ogromną atrakcją turystyczną. Największa z grot jest grotą otwartą - ma naturalnie otwarte sklepienie i dlatego była znana już wcześniej, ale dopiero Anelli zbadał ją i odkrył resztę grot. | |
| Castelnuovo Don Bosco – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Asti. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwało 3221 osób przy gęstości zaludnienia 143,8 os./1 km². W 1815 urodził się tu ksiądz Jan Bosko – święty Kościoła katolickiego. Obecnie tuż obok jego domu rodzinnego wybudowana została wielka bazylika, którą w latach 80. odwiedził Jan Paweł II. Polski papież ofiarował bazylice kopię obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. | |
| Castelseprio – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Varese. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 1237 osób, 412,3 os. /km². W miejscowości znajduje się niewielki kościół Santa Maria Foris Portas, w którym 1944 r. odkryto malowidła ścienne pochodzące z okresu wczesnego średniowiecza. Poglądy historyków sztuki na temat czasu ich powstania czy wpływów, pod którymi powstały, są rozbieżne. | |
| Castelvetrano – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Trapani. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 27 243 osoby, 132,2 os. /km². Miejsce urodzenia Giovanniego Gentile, jednego z najwybitniejszych filozofów włoskich XX w. a także Matteo Messina Denaro przywódcę La Cosa Nostra. | |
| Castenaso – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Bolonia. W 1953 na terenie miejscowości zostały znalezione pierwsze ślady kultury Villanova z wczesnej epoki żelaza. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwało 14 209 osób przy gęstości zaludnienia 397,6 os./1 km². | |
| Catenanuova – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Enna. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 4898 osób, 445,3 os. /km². 10 sierpnia 1999 roku słupek rtęci w termometrach w Catenanuova zatrzymały się na 48,5 stopniach Celsjusza, co jest najwyższą temperaturą jaką kiedykolwiek oficjalnie odnotowano w Europie. | |
| Cerveteri – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Rzym. Miasteczko słynne jest z powodu licznych cmentarzysk etruskich znajdujących się na okolicznych wzgórzach. Region ten wpisany został na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. W starożytności miasto Etrusków, założone według tradycji przez Pelazgów ok. 1400 p.n.e. , należące do federacji 12 miast etruskich. Jedno z najbogatszych i najważniejszych miast Etrurii, powstałe z osady kultury Villanova. | |
| Chieti – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Abruzja, w prowincji Chieti. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 50 171 osób, 865 os. /km². Miasto jest położone nad rzeką Aterno, 200 km na północny wschód od Rzymu, kilka kilometrów od Adriatyku. Atrakcyjność turystyczną okolicy podnosi dodatkowo bliskość masywów Majella i Gran Sasso. W mieście znajduje się gotycka katedra, oraz ruiny starożytnego zbiornika na wodę i teatru. | |
| Chiusi della Verna – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Arezzo. Jedną z atrakcji miejscowości jest skała Adama, miejsce które zostało odwzorowane przez Michała Anioła na fresku w Kaplicy Sykstyńskiej przedstawiającym stworzenie Adama. Kilka kilometrów od centrum Chiusi della Verna znajduje się słynny klasztor franciszkański La Verna. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwało 2138 osób przy gęstości zaludnienia 20,9 os./1 km². | |
| Chivasso – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Turyn. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 23 283 osoby, 456,5 os. /km². Na przełomie 1918 i 1919 roku w obozie La Mandria di Chivasso były formowane polskie oddziały wojskowe złożone z jeńców armii austro-węgierskiej i niemieckiej. Oddziały te zostały wiosną 1919 roku przetransportowane do Francji i wcielone do Armii gen. Hallera. | |
| Como – miasto we Włoszech, w regionie Lombardia, stolica prowincji Como, przy granicy ze Szwajcarią. Miasto znajduje się nad jeziorem o tej samej nazwie, zwanym również Lario. Według danych na rok 2004 prowincję zamieszkuje 78 315 osób, 2116,6 os. /km². Como jest miejscem spoczynku fizyka Aleksandra Volty, wynalazcy prototypu późniejszej baterii. | |
| Coreglia Antelminelli – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Lukka. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 4805 osób, 92,4 os. /km². Ufortyfikowany kompleks miejski Rocca di Coreglia, położony na najwyższej części stoków Appeninów wzdłuż stromych brzegów potoków Ania i Segone, na wschód od Bargi. W przeszłości ważna średniowieczna twierdza, będąca we władaniu rodziny Castracani. Rocca rozwinęła podstawy fortyfikacji zgodnie z morfologią terenu. | |
| Coreno Ausonio – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Frosinone. Kraina geograficzna, na której położone jest Coreno, bogata jest w złoża bardzo cennego marmuru włoskiego. Gmina położona jest na wysokości 318 m nad poziomem morza. Zlokalizowanych jest tu około 30 przedsiębiorstw związanych z wydobywaniem i obróbką marmuru, które ogółem zatrudniają około 1000 osób. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 1736 osób, 66,8 os. /km². | |
| Cortenuova – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Bergamo. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwało 1928 osób przy gęstości zaludnienia 271,5 os./1 km². Miejsce zwycięskiej bitwy cesarza Fryderyka II z wojskami Ligi Lombardzkiej stoczonej 27 listopada 1237. | |
| Cortina d'Ampezzo – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Belluno. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwały 6093 osoby przy gęstości zaludnienia 23,9 os./1 km². Cortina D’Ampezzo jest nazywana „Królową włoskich Dolomitów”, ponieważ położona jest w samym sercu tych gór. Posiada setki kilometrów tras i wyciągów narciarskich określanych krótko – bardzo słoneczne i wiecznie ośnieżone, gdyż aż 95% z nich posiada sztuczne naśnieżanie. | |
| Courmayeur – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Dolina Aosty. Jest położona u stóp masywu Mont Blanc (wł. Monte Bianco). W pobliżu znajduje się Tunel Mont Blanc łączący Włochy i Francję oraz kolej linowa La Palud – Punta Helbronner, której górna stacja jest połączona kolejką panoramiczną z Aiguille du Midi. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwało 2970 osób przy gęstości zaludnienia 14,2 os./1 km². | |
| Crotone (w starożytności Kroton albo Krotona) – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Kalabria, w prowincji Krotona, leży nad Morzem Jońskim na obszarze starożytnej Wielkiej Grecji, jedno z największych miast tego obszaru. Według danych na rok 2009 gminę zamieszkują 61.371 osoby, 337 os. /km². | |
| Dinami – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kalabria, w prowincji Vibo Walentia. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 3542 osoby, 80,5 os. /km². Dinami - Santuario Catena. jpg Santuario Maria della Catena Dinami (VV) Torre dell'orologio. jpg Torre dell'orologio Dinami (V.V. ) - Municipio. jpg Il Municipio | |
| Erice – miasteczko i gmina we Włoszech, w północno-zachodniej części Sycylii, w prowincji Trapani. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 25 251 osób, 537,3 os. /km². W starożytności znane jako Eryks, wznosi się na szczycie góry o tej samej nazwie. Nazwa pochodzi od mitycznego Eryksa. Obecnie Erice jest miasteczkiem turystycznym. Pierwsze osady założyli tu Elymowie w V wieku p.n.e. | |
| Fabriano – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Marche, w prowincji Ankona. Według danych na styczeń 2010 gminę zamieszkiwało 31 798 osób przy gęstości zaludnienia 117,9 os./1 km². Znajduje się tu Muzeum Papieru i Znaków Wodnych. W miejscowości znajduje się również stacja kolejowa Fabriano. | |
| Faenza – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Rawenna. W miejscowości znajduje się stacja kolejowa Faenza. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 53 396 osób, 248,2 os. /km². Od średniowiecza miasto słynne jest z wyrobów fajansowych, które od nazwy miasta wywodzą swoją nazwę. | |
| Fano – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Marche, w prowincji Pesaro e Urbino. Trzecie najludniejsze miasto regionu Marche, lecz zważywszy na to, iż nieopodal znajduje się 92-tysięczne Pesaro, nie zdecydowano się utworzyć prowincji Fano, mimo że w regionie dużo mniejsze miasta niż Fano posiadają swoje prowincje. | |
| Feltre – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Belluno. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwały 20 783 osoby przy gęstości zaludnienia 206,6 os./1 km². Miejsce narodzin wczesnorenesanowego humanisty Vittorina da Feltre. W lipcu 1943 miało tu miejsce jedno z ostatnich spotkań Hitlera z Mussolinim. | |
| Ferrara – miasto w północnych Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Ferrara, ok. 50 km na NNW od Bolonii, nad rzeką Pad, która płynie 5 km na północ od centrum. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 130 461 osób (322,9 os. /km²). Przemysł spożywczy, chemiczny, maszynowy, metalowy, włókienniczy, ośrodek handlu rolnego, węzeł kolejowy i drogowy, ośrodek uniwersytecki. Liczne zabytki i muzea. | |
| Fiesole – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Florencja. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 14 142 osoby, 336,7 os. /km². Miasteczko leży w odległości ok. 8 km od Florencji na malowniczych wzgórzach, z których rościąga się widok na Florencję i dominującą w jej panoramie katedrę Santa Maria del Fiore. Fiesole ma rodowód starożytny, zostało założone przez lud Etrusków prawdopodobnie w VII wieku p.n. e lub może nawet trochę wcześniej. | |
| Filettino – wieś i gmina w środkowych Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Frosinone. Według danych z końca 2010 roku zamieszkują ją 554 osoby. Miejscowość leży na wysokości 1063 m n.p.m. w dolinie Granara pomiędzy szczytami Monte Velino i Monte Viglio w łańcuchu Monte Simbruini. Znajduje się w obrębie parku krajobrazowego „Apeniny – Monti Simbruini”. Dzięki bliskości centrum sportów zimowych w Campo Staffi jest to popularny ośrodek turystyczny. | |
| Foggia – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Apulia, w prowincji Foggia. Leży na Nizinie Tavoliere. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 156 072 osoby, 288,1 os. /km². 28 sierpnia 1867 urodził się tutaj przyszły kompozytor Umberto Giordano. W miejscowości znajduje się stacja kolejowa Foggia. | |
| Francavilla Fontana – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Apulia, w prowincji Brindisi. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 36 523 osoby, 208,7 os. /km². Jest to ośrodek rolnictwa, rzemiosła, przemysłu (małe i średnie przedsiębiorstwa) i handlu oraz siedziba targów Fiera Nazionale dell'Ascensione, które odbywają się w maju. Herb miasta, umieszczony na głównych zabytkach, stanowi drzewo oliwne z literami F i V po obu stronach. | |
| Franzensfeste – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano. W miejscowości znajduje się była austriacka twierdza Burg Franzensfeste, wybudowana w latach 1833-1838 na polecenie cesarza Franciszka I. Miała strzec ważnego szlaku handlowego z Wenecji do Tyrolu. Nigdy nie został użyta w walkach, a jej znaczenie zaczęło maleć po utworzeniu Trójprzymierza. W przełomie XIX i XX wieku służyła jako magazyn broni i amunicji. | |
| Freienfeld (wł. Campo di Trens) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano. Liczba mieszkańców gminy wynosi 2677 (dane z roku 2009). Język niemiecki jest językiem ojczystym dla 96,22%, włoski dla 3,3%, a ladyński dla 0,48% mieszkańców (2001). | |
| Gaeta (ant. Caieta) - niewielkie portowe miasto we Włoszech, na wybrzeżu morza Tyrreńskiego, w regionie Lacjum, prowincji Latina. Nazwa pochodzi najprawdopodobniej od kaiàdas lub kaiètas, czyli jaskinia. Mieści się tu baza operacji morskich NATO. Na szycie Monte Orlando znajduje sie mauzoleum rzymskiego senatora, konsula i cenzora Lucjusza Munatiusa Plancusa. Gaeta. jpg Gaeta06. jpg GaetaPanorama. JPG Gaeta09. | |
| Garbagnate Milanese – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Mediolan. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 27 293 osoby, 3411,6 os. /km². Stacja podmiejskiej linii kolejowej LE NORD w Garbagnate Centrum i Garbagnate Parco Groane jest wygodnym połączeniem z Mediolanem (25 minut do centrum Mediolanu), a także punktem dostępu z Mediolanu do obszaru 36 hektarów parku, sąsiadującego bezpośrednio z Garbagnate Milanese. | |
| Gemona del Friuli– miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Friuli-Wenecja Julijska, w prowincji Udine. Składa się z następujących frazioni (podległych jednostek administracyjnych):Campagnola, Campolessi, Maniaglia, Ospedaletto, Godo, Centro Storico, Stalis, Taviele, and Taboga. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 11 040 osób, 197,1 os. /km². | |
| Genga – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Marche, w prowincji Ankona. Według danych na styczeń 2010 gminę zamieszkiwało 1957 osób przy gęstości zaludnienia 27 os./1 km². 22 sierpnia 1760 w Genga prawdopodobnie narodził się Annibale Sermattei della Genga, późniejszy papież Leon XII. | |
| Genua – miasto w północno-zachodniej części Włoch nad Morzem Liguryjskim, nad Zatoką Genueńską, u stóp Apeninu Liguryjskiego, jest stolicą prowincji o takiej samej nazwie i regionu Ligurii. Antyczna etymologia nazwy tego miasta (Jenua, czy też Janua) wskazuje na pochodzenie celtyckie, gdzie wyraz podobny miał oznaczać wejście. Genua jest dużym ośrodkiem kulturalnym, a także największym włoskim portem morskim. | |
| Gerace – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kalabria, w prowincji Reggio di Calabria. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 3007 osób, 107,4 os. /km². Gerace jest osadą położoną na szczycie skalnego wzgórza, sięgającego 470 m powyżej poziomu morza. Jej nazwa pochodzi od greckiego słowa Ierax. Legenda głosi, że uciekający w 915 przed Saracenami mieszkańcy wybrzeża Morza Jońskiego wyprowadzeni zostali na miejsce górujące nad okolicami Locri i tam założyli swoje miasto. | |
| Golfo Aranci – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sardynia, w prowincji Olbia-Tempio. Posiada port morski, który oferuje połączenia promowe do Livorno na głównym lądzie Włoszech. Ok. 25km na południe leży słynne Wybrzeże Szmaragdowe. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 1958 osób, 52,9 os. /km². Przypisy | |
| Gorycja – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Friuli-Wenecja Julijska, w prowincji Gorycja, przy granicy ze Słowenią, u podnóża Alp Julijskich. Siostrzane miasto słoweńskiej Novej Goricy. Nazwa miasta pochodzi prawdopodobnie od słoweńskiego słowa gorica, oznaczającego niewielkie wzgórze. W latach 40. XVI w. | |
| Grado – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Friuli-Wenecja Julijska, w prowincji Gorycja. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 8691 osób, 76,2 os. /km². Miejscowość położona jest na lagunie nad Morzem Adriatyckim i połączona groblą z lądem. Dawniej pełniła funkcję ośrodka portowego dla oddalonej o 11 km Akwilei, dziś jest ważnym ośrodkiem turystycznym. | |
| Grazzano Badoglio – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Asti. Nazwane jest na cześć Pietro Badoglio, włoskiego dowódcy wojskowego i polityka, który tu się urodził i zmarł. Za jego życia, miejscowość nazywała się Grazzano Monferrato. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwały 632 osoby przy gęstości zaludnienia 60,5 os./1 km². | |
| Greccio – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Rieti. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 1466 osób, 86,2 os. /km². Greccio leży na wysokości 750 m n.p.m. , na zboczu góry na której znajduje się klasztor-pustelnia św. Franciszka z Asyżu. Miejsce na pustelnię zostało podarowane św. Franciszkowi przez szlachcica Jana Welitę. Franciszek, z uwagi na trudne warunki życiowe i surowość przyrody mawiał, iż miejsce to jest bogate ubóstwem. | |
| Gsies (wł. Valle di Casies) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano. Liczba mieszkańców gminy wynosi 2218 (dane z roku 2009). Język niemiecki jest językiem ojczystym dla 98,47%, włoski dla 1,43%, a ladyński dla 0,1% mieszkańców (2001). | |
| Imperia – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Liguria, w prowincji Imperia. Położona jest nad Morzem Liguryjskim, u ujścia rzeki Impero. Miasto powstało w 1923 roku z połączenia dwóch mniejszych miejscowości: Oneglii i Porto Maurizio. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 39 549 osób, gęstość zaludnienia wynosi 878,9 os. /km². W gminie znajdują się dwie stacje kolejowe: Imperia Oneglia oraz Imperia Porto Maurizio. | |
| Innichen – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano. Liczba mieszkańców gminy wynosi 3198 (dane z roku 2009). Język niemiecki jest językiem ojczystym dla 84,84%, włoski dla 14,78%, a ladyński dla 0,38% mieszkańców (2001). W San Candido 9 marca 2012 zmarł prof. Michał du Vall, profesor prawa i prorektor Uniwersytetu Jagiellońskiego. | |
| Ischia – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Neapol. Wyspa na Morzu Tyrreńskim znana w starożytności jako Pithecusai. Grecy z Chalkis założyli tam około 770 roku p.n.e. pierwszą kolonię na zachodzie, którą zamieszkiwali tak Hellenowie, jak feniccy kupcy. W 1953 podczas przeprowadzanych na wyspie badań archeologicznych znaleziono Puchar Nestora, na którym wydrapano jeden z najstarszych napisów w alfabecie greckim. | |
| Issogne – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Dolina Aosty. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwały 1404 osoby przy gęstości zaludnienia 58,6 os. /km². Jednym z ciekawych obiektów Issogne jest średniowieczny zamek. To jeden ze słynnych dworów szlacheckich w Dolinie Aosty, znajdujący się w centrum mieszkalnym miasta. | |
| Ivrea – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Turyn. Ivrea położona jest nad rzeką Dora Baltea, lewym dopływem Padu. Jest stolicą geograficzno-historycznej krainy Canavese. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 23 507 osób, 783,6 os. /km². Patronem miasta jest św. Sabin ze Spoleto. | |
| Jenesien (wł. San Genesio Atesino) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano. Liczba mieszkańców gminy wynosi 2935 (dane z roku 2009). Język niemiecki jest językiem ojczystym dla 97,29%, włoski dla 2,59%, a ladyński dla 0,12% mieszkańców (2001). | |
| Kapua - miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Caserta, położona na południe od Rzymu nad rzeką Volturno. W 73 r. p.n.e. wybuchło tu powstanie niewolników, nazwane od wodza tego powstania powstaniem Spartakusa. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 19 030 osób, 396,5 os. /km². | |
| Klausen – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano. Liczba mieszkańców gminy wynosi 5134 (dane z roku 2009). Język niemiecki jest językiem ojczystym dla 91,11%, włoski dla 8,29%, a ladyński dla 0,6% mieszkańców (2001). | |
| Lanciano – miejscowość i gmina we Włoszech w regionie Abruzja, w prowincji Chieti. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 35 713 osoby, 541,1 os. /km². Według Kościoła katolickiego w VIII wieku w Lanciano miał miejsce pierwszy potwierdzony cud eucharystyczny. W sanktuarium w Lanciano przechowywane są relikwie uważane za relikwie ciała i krwi Chrystusa. | |
| Latina (dawniej Littoria) – miasto we Włoszech, w regionie Lacjum, siedziba władz administracyjnych prowincji Latina. Liczy 108 711 mieszkańców i jest drugim co do wielkości miastem regionu. Zostało założone w 1932 roku, gdy otaczające dzisiejszą Latinę bagna zostały osuszone. Latina graniczy z gminami: Aprilia, Cisterna di Latina, Nettuno, Pontinia, Sabaudia, Sermoneta i Sezze. | |
| Lecce – stacja kolejowa w Lecce, w prowincji Lecce, w regionie Apulia, we Włoszech. Znajduje się na linii Adriatica, Martina Franca - Lecce i Lecce - Gallipoli. Stacja znajduje się na piazzale Oronzo Massari, niedaleko od centrum miasta. Jest zarządzana przez Rete Ferroviaria Italiana, natomiast budynek przez Centostazioni. Stacja jest obsługiwana przez pociągi Trenitalia i od 13 grudnia 2009 przez Ferrovie del Nord Barese. | |
| Limone sul Garda – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Brescia. Miejscowość położona jest nad jeziorem Garda. Z racji położenia jest miejscowością o licznych walorach turystycznych. Istotna jest tu także hodowla oliwek wykorzystywanych do produkcji oliwy w miejscowej tłoczni. Przed wieloma laty Limone słynęło z produkcji cytryn i limonek. Powyższe potwierdzają pozostałości limonaie, w których rosły te owoce. | |
| Livigno – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Sondrio. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 5065 osób, 24 os. /km. Jest ważnym ośrodkiem narciarskim – posiada 35 wyciągów narciarskich i zróżnicowane trasy o łącznej długości 115 km. Ze względu na mikroklimat, śnieg utrzymuje się tu długo – nawet do połowy kwietnia. Livigno to obszar strefy wolnocłowej - nie płaci się tam podatku VAT. Niższe ceny obejmują sklepy z alkoholem, perfumami i elektroniką. | |
| Lodi – miasto i gmina w północnych Włoszech, stolica prowincji Lodi. Leży nad rzeką Adda, na południowy wschód od Mediolanu. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 39 636 osób, 966,7 os. /km². Ośrodek przemysłowo-handlowy regionu rolniczego, głównie hodowli bydła. Zakłady przemysłu spożywczego (głównie mleczarskiego), włókienniczego, odzieżowego, maszynowego (produkcja maszyn rolniczych), elektrotechnicznego. Rozwinięte rzemiosło artystyczne. Węzeł drogowy. | |
| Longarone – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Belluno. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwało 4047 osób przy gęstości zaludnienia 39,1 os./1 km². 9 października 1963 cała miejscowość została zniszczona na skutek katastrofy zapory wodnej Vajont. | |
| Lonigo – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Vicenza. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 14 006 osób, 285,8 os. /km². Miasto jest ośrodkiem sportu żużlowego – w Lonigo odbywa się m. in. jeden z turniejów wyłaniających mistrza świata – Grand Prix Włoch. | |
| Lucera – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Apulia, w prowincji Foggia. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 34 911 osób, 103,3 os. /km². Lucera zbudowana została przez osadników muzułmańskich, przesiedlonych w 1220 r. z Sycylii przez Fryderyka II Hohenstaufa. W dniach 15-25 sierpnia 1300 roku Karol II Andegaweński przeprowadził rzeź mieszkańców Lucery, przejmując ich dobra, w miejscu meczetów wznosząc kościoły katolickie i zmieniając nazwę miasta na Civita Sancte Marie. Przypisy | |
| Macerata – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Marche, w prowincji Macerata. Według danych na rok 2009 gminę zamieszkuje 42 953 osób, 463,2 os. /km². Miasto zajmuje szczyt wzgórza o wysokości 315 m n.p.m. , pomiędzy dolinami, którymi od północy przepływa rzeka Potenza, od południa zaś Chienti. Macerata oddalona jest o 30 km od Morza Adriatyckiego oraz ok. 60 km od Apeninów Umbryjsko-Marchijskich. W mieście istnieje klub siatkarski Lube Banca Marche. | |
| Magenta – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Mediolan, oddalona 55 km na zachód od Mediolanu. Miejsce bitwy pomiędzy Austrią i zjednoczonymi wojskami francusko-sardyńskimi podczas wojny o zjednoczenie Włoch 4 czerwca 1859. Według danych z roku 2004 gminę zamieszkiwało 22 839 osób, 1087,6 os. /km². | |
| Mairano – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Brescia. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 2412 osoby, 219,3 os. /km². W Mairano znajduje się fabryka firmy Cacciamali, która produkuje autobusy pod swoją marką oraz dla sieci koncernu Irisbus pod jego marką. Wykorzystuje przy tym podwozia produkowane przez koncern Iveco. Część komponentów do produkcji pochodzi z polskiej firmy Kapena, która jest własnością Cacciamali. | |
| Malcesine – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Werona. Jest to miejscowość turystyczna, szczególnie jeśli chodzi o starszą dzielnicę położoną nad samym Jeziorem Garda. Ma liczne połączenia żeglugowe z sąsiednimi miejscowościami, głównie z Limone sul Garda i Riva del Garda. Z miasteczka można też się dostać koleją linową na szczyt Monte Baldo. | |
| Malles Venosta – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano. Składa się z następujących gromad (wiosek, małych miejscowości, przysiółków): Alsack, Burgeis, Schleis, Laatsch, Matsch, Plawenn, Planeil, Schlinig, Tartsch (Tarces), Ulten (Ultimo) Liczba mieszkańców gminy wynosi 5050 (dane z roku 2009). Język niemiecki jest językiem ojczystym dla 96,83%, włoski dla 3,08%, a ladyński dla 0,09% mieszkańców (2001). | |
| Manfredonia – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Apulia, w prowincji Foggia. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 56 773 osoby, 161,7 os. /km². Przemysł spożywczy, chemiczny, rybołówstwo. Port morski, ośrodek turystyczny, kąpielisko. Kościół S. Maria di Siponto oraz kościół S. Domenico z XIII wieku, zamek z XIII-XV wieku. | |
| Manoppello – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Abruzja, w prowincji Pescara. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 5630 osób, 144,4 os. /km². Miejscowość położona jest w Apeninach Środkowych, na ich wschodnich zboczach, na wysokości 217 m n.p.m.. Miasteczko stało się głośne za sprawą niemieckiego dziennikarza i pisarza Paula Badde'go i jego książki Boskie Oblicze. Całun z Manoppello. | |
| Manta – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Cuneo. Jej największą atrakcją jest zamek Castello della Manta w którym znajduje się kolekcja cennych XIX-wiecznych obrazów. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 3354 osoby, 304,9 os. /km². Graniczy ona z nastepującymi gminami: Lagnasco, Pagno, Saluzzo oraz Verzuolo. | |
| Mantua – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Mantua. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 46 372 osoby, 736,1 os. /km². Miasto położone jest między trzema sztucznymi jeziorami: Lago Superiore, Lago di Mezzo i Lago Inferiore, przez które przepływa rzeka Mincio. Czwarte jezioro, położone na południe od miasta Lago Pajolo, wyschło pod koniec XVIII w. | |
| Marsala – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Trapani. Miejscowość słynie z wina marsala. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 77 013 osób, 319,6 os. /km². W Marsali znajduje się m. in. katedra z 1176, muzea Museo degli Arazzi i Museo Bagli Anselmi (gdzie znajduje się okręt kartagiński z 241 r. p.n.e.). | |
| Martina Franca – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Apulia, w prowincji Tarent. Jest drugim po Taranto miastem prowincji pod względem ilości mieszkańców. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 47 023 osoby, 159,4 os. /km². Od 1975 miasto gości letni festiwal operowy – Festival della Valle d'Itria. Stare miasto jest bardzo efektowne: otoczone jest kamiennymi murami pomiędzy którymi znajdują się bramy prowadzące do placów i wąskich uliczek. | |
| Martinsicuro – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Abruzja, w prowincji Teramo. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 13 421 osób, 958,6 os. /km². Pierwsze ślady siedlisk ludzkich pochodzą z wieku brązu X i IX w. p.n.e. Miasto zostało wymienione przez Pliniusza Starszego, w jego dziele Naturalis Historia, określane jako “Trentum”. Geograf grecki, Strabon wymienia je jako miasto, które bierze swoją nazwę od rzeki Truentinus, umieszczając go między Fanum Cupra i Novum Castrum. | |
| Matera – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Basilicata, w prowincji Matera. Historyczna część miasta, zwana Sassi, obejmuje unikatowe domostwa drążone w skale, jedynie z fasadami murowanymi. Matera wpisana została na Listę Dziedzictwa Światowego UNESCO. W mieście znajduje się ośrodek Włoskiej Agencji Kosmicznej (ASI). Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 57 075 osób, 147,1 os. /km². | |
| Mediolan – miasto i gmina w północnych Włoszech, stolica prowincji Mediolan i regionu Lombardia. Położone na północno-zachodnim skraju Niziny Padańskiej pomiędzy rzekami Ticino, Adda, Po i Alpami. Mediolan położony jest na wysokości 122 m n.p.m. Drugie co do wielkości po Rzymie miasto Włoch. Według danych na koniec 2005 roku gminę zamieszkuje 1 308 735 osób, 7191 os. /km². Zajmuje powierzchnię 182 km². | |
| Melfi – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Basilicata, w prowincji Potenza. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 16 183 osoby, 78,9 os. /km². W San Nicola di Melfi koło Melfi znajduje się jedna z najnowszych i największych fabryk Fiata, która w latach 90. mogła produkować do 430 tys. sztuk samochodów klasy B rocznie. Powstawały tam modele Fiat Punto obu generacji oraz Lancia Y. Obecnie prawdopodobnie jest tam produkowany Fiat Grande Punto. | |
| Meran – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bozen/Bolzano. Kiedyś było to jedno z najsłynniejszych uzdrowisk w Alpach. Liczba mieszkańców gminy wynosi 37 673 (dane z roku 2009). Język niemiecki jest językiem ojczystym dla 51,5%, włoski dla 48,01%, a ladyński dla 0,49% mieszkańców (2001). | |
| Miagliano – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Biella. Położona jest około 70 km na północny wschód od Turynu i ok. 4 km na północny wschód od Biella. Miagliano graniczy z gminami Andorno Micca i Sagliano Micca. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwały 663 osoby przy gęstości zaludnienia 1 004,5 os/1 km². | |
| Milano Porta Garibaldi – stacja kolejowa w Mediolanie, w regionie Lombardia, we Włoszech. Stacja posiada 11 peronów. Nazwa pochodzi od pobliskiej bramy Porta Garibaldi. Jest to główny dworzec podmiejski Mediolanu z 25 mln pasażerów rocznie, a pod względme ruchu jest drugim, po Milano Centrale. Znajduje się tu również stacja metra. | |
| Modena – miasto i gmina w północnych Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Modena. Leży w dolinie Padu, przepływają przez nią dwie rzeki: Secchia i Panaro. 10 kilometrów na południe od miasta zaczynają się pierwsze wzniesienia Apeninów, a konkretnie Apeniny Toskańsko-Emiliańskie (Appennino Tosco-emiliano). | |
| Molveno – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Trydent. Znana miejscowość turystyczna leżąca nad północnym brzegiem jeziora Molveno, jednego z największych alpejskich, jezior polodowcowych, otoczona jest górami i lasami. W okolicy znajduje się pasmo górskie Dolomiti di Brenta, gdzie znajdują się szlaki turystyki pieszej. Nad jeziorem ośrodki żeglarskie, windsurfingowe, kąpieliska oraz miejsca do wędkowania. Niedaleko znajdują się ośrodki narciarskie. | |
| Monfalcone – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Friuli-Wenecja Julijska, w prowincji Gorycja. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 26 395 osób, 1 319,8 os. /km² W mieście znajduje się stacja kolejowa Monfalcone oraz stocznia wchodząca w skład koncernu Fincantieri, dawna CNT (Cantiere Navale Triestino, zbudowano tam m. in. MS Batory i MS Piłsudski). | |
| Montecatini-Terme – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Pistoia. Miasteczko ma charakter sanatoryjno-letniskowy, co związane jest z tutejszymi źródłami termalnymi. Źródła te w 1918 r. badała pod kątem radioaktywności Maria Skłodowska-Curie. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwały 20 024 osoby, 1177,9 os. /km². | |
| Montelepre – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Palermo. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 6123 osoby, 680,3 os. /km². W kontynuacji książki Ojciec chrzestny Mario Puzo pt. Sycylijczyk jest to miasto rodzinne głównego bohatera Turiego Giuliano. W Montelepre urodził się Salvatore Giuliano, sycylijski chłop i separatysta. | |
| Monza – miasto w północnych Włoszech. Monza położona jest 12 km na północ od Mediolanu. Dziś produkuje się tu m. in. tkaniny i dywany. Wśród zabytków katedra gotycka z XIV wieku. W skarbcu katedry przechowywana jest korona Teodolindy w formie opaski ozdobionej 180 kamieniami szlachetnymi w pięciu rzędach. Korona datowana na 627 rok jest najstarszą zachowaną. | |
| Moos in Passeier (wł. Moso in Passiria) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano. Liczba mieszkańców gminy wynosi 2195 (dane z roku 2009). Język niemiecki jest językiem ojczystym dla 99,09%, a włoski dla 0,91% mieszkańców (2001). | |
| Narni (łac. Narnia) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Umbria, w prowincji Terni. Jest to stare, małe miasteczko umbryjskie, położone na skalistym wzniesieniu dominującym nad wybrzeżem Nera i nad równiną Terni. Do zabytków Narni należą między innymi: katedra, XIII-wieczny Palazzo del Podesta, fortyfikacja wzniesioną w roku 1370. 19 km od Narni znajdują się wodospady Cascata delle Marmore. To tu na świat przyszła Łucja Narnijska. | |
| Neapol (wł. Napoli, j. neapolitański Nàpule, łac. Neapolis z gr. he nea polis, dosł. nowe miasto) – miasto w południowych Włoszech w rejonie Kampania, którego jest stolicą, a także ośrodkiem administracyjnym prowincji Neapol. Założony przez Greków jako Partenope. Neapol jest położony tarasowo nad Zatoką Neapolitańską u podnóża Wezuwiusza. | |
| Nettuno – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Rzym w środkowych Włoszech (60 km na południe od Rzymu). Jest nazwana na cześć rzymskiego boga Neptuna. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 36 082 osoby, 508,2 os. /km². Nettuno położone jest na brzegu Morza Tyrreńskiego, posiada piaszczystą plażę oraz port turystyczny, w którym cumuje około 860 łodzi. Jest centrum handlowym, sprzedającym sprzęt do wędkowania i żeglowania. | |
| Neumarkt – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano. Liczba mieszkańców gminy wynosi 4926 (dane z roku 2009). Język niemiecki jest językiem ojczystym dla 61,65%, włoski dla 37,97%, a ladyński dla 0,37% mieszkańców (2001). | |
| Nola – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Neapol. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 32 721 osób, 839 os. /km². 19 sierpnia 14 r. n.e. w Noli zmarł cesarz Oktawian August. W roku 431 umarł tu Św. Paulin z Noli. Urodził się tam Giordano Bruno (ur. w styczniu 1548) - włoski filozof hermetyczny, humanista oraz okultysta. Patronem miasta jest św. Feliks. | |
| Norcia – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Umbria, w prowincji Perugia. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 4695 osób, 17,1 os. /km². Miasto rodzinne Benedykta z Nursji. Obecnie słynie z najlepszych we Włoszech rzeźników. Tutejsza wieprzowina, dziczyzna i wędliny są sławne na całym świecie. | |
| Novara – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemontu, w prowincji Novara, położone w północno-zachodniej części kraju, na zachód od Mediolanu. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwało 101 921 osób, a gęstość wynosiła 989,5 os. /km. Miasto istnieje od starożytności, a od IV wieku jest siedzibą biskupstwa. | |
| Olbia – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Sardynia, w prowincji Olbia-Tempio. Miasto leży nad Morzem Tyrreńskim. Według danych na rok 2009 gminę zamieszkuje 55 008 osób, 146,17 os. /km². Występuje rozwinięty przemysł drzewny (produkcja korka) i spożywczy (przetwórstwo ryb). Węzeł drogowy. Znajduje się tu duży port morski (Olbia-Isola Bianca) i port lotniczy. Olbia jest znanym ośrodkiem turystycznym i kąpieliskiem nadmorskim. | |
| Orbetello – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Grosseto. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 14 551 osób, 64,1 os. /km². Orbetello leży w rejonie nadmorskich kurortów (Porto Ercole i Porto Santo Stefano) leżących na porośniętym lasem piniowym półwyspie Argentario. Piaszczyste plaże i przystanie jachtowe są dla rzymian ulubionym miejscem weekendowych wypadów, ale w inne dni tygodnia jest tu cicho i spokojnie. Można się wybrać łodzią na wysepkę Giglio. | |
| Ossana – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Trydent. Składa się z trzech części (frazioni): Ossana, Fucine i Cusiano. Według danych na koniec 2010 r. gminę zamieszkuje 839 osób, 33,3 os. /km². Nad miejscowością górują: wieża warownego zamku św. Michała (z czasów Longobardów, pierwsze wzmianki pisane z 1191 r. ) oraz kościoła św. Wigiliusza. | |
| Paderno Dugnano – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Mediolan. Graniczy z gminami: Senago, Varedo, Cusano Milanino, Cormano, Nova Milanese, Bollate, Novate Milanese, Cinisello Balsamo. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 45 017 osób, 3215,5 os. /km². | |
| Pagani – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Salerno. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 32 272 osoby. Z miastem związany jest klub Paganese Calcio 1926 występujący w Serie C. Znajduje się też tutaj lokalny oddział firmy Ericsson. Patronem miasta jest święty Alfons Maria Liguori, włoski duchowny i biskup, który ostatnie lata życia spędził tu w założonym przez siebie Zgromadzeniu Redemptorystów, a jego grób znajduje się na terenie lokalnej bazyliki. | |
| Palermo – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Palermo. Panormos powstało już w starożytności, jako kolonia fenicka. Według danych na rok 2009 gminę zamieszkuje 657 936 osób, 4140,6 os. /km². Palermo jest kulturalną, gospodarczą i turystyczną stolicą Sycylii. Jest miastem bogatym w historię, kulturę, sztukę, muzykę i potrawy regionalne. | |
| Palestrina – miasto i gmina w środkowych Włoszech, dawne Praeneste, leżące na zboczu Apeninów, w regionie Lacjum (obecnie Lazio), w prowincji Rzym, 37 km na wschód od Rzymu, z którym łączyła go Via Praenestina. Według danych z roku 2004 gminę zamieszkuje 16 469 osób, 358 os. /km². Według tradycji założone w okresie mitycznym (wśród władców szykujących się do bitwy z Eneaszem Wergiliusz wymienia założyciela Praeneste), najstarsze znaleziska pochodzą z epoki późnego brązu. | |
| Palmanova – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Friuli-Wenecja Julijska, w prowincji Udine. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 5344 osoby, 411,1 os. /km². Sama miejscowość Palma Nova została wybudowana w renesansie jako miasto idealne, na planie gwiazdy przez Scamozziego w 1593 r. | |
| Pantelleria – wyspa, miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Trapani. Wyspa Pantelleria położona jest 54,2 mile morskie (100,4 km) na południowy zachód od Sycylii, i 38,2 mil (70,7 km) od Tunezji. Jest najbliższą włoską wyspą przy kontynencie afrykańskim. Typowy klimat śródziemnomorski, przyjemny chłód w lecie i umiarkowane temperatury w zimie. Powierzchnia wyspy wynosi ok. 83 km². | |
| Parma – miasto i gmina w północnych Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Parma. 174 tys. mieszkańców (2004). Stolica prowincji. Została założona w 183 p.n.e. , jako kolonia rzymska. W latach 1545-1860 Parma była stolicą Księstwa Parmy rządzonego przez dynastię Farnese a następnie Burbonów. W mieście znajduje się wiele cennych zabytków. Parma jest też ojczyzną dwóch wybitnych malarzy renesansowych – Correggia i Parmigianina. Z Parmy pochodzi najsłynniejszy ser włoski – parmezan. | |
| Pawia – miasto i gmina we Włoszech, położone w zachodniej części Niziny Padańskiej nad rzeką Ticino, ok. 30 km na południe od Mediolanu. Ośrodek administracyjny prowincji Pawia. Pawia liczy 71 tys. mieszkańców (2004). Rozwinięty przemysł metalurgiczny (hutnictwo żelaza), maszynowy, elektrotechniczny (produkcja maszyn do szycia) i metalowy. Nadto zakłady przemysłu chemicznego (fabryka włókien sztucznych), włókienniczego i spożywczego. Węzeł komunikacyjny. Uniwersytet. Ośrodek turystyczny. | |
| Pazzano – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kalabria, w prowincji Reggio di Calabria. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 799 osób, 53,3 os. /km². Pazzano, w dialekcie kalabryjskim Pazzanu, w średniowieczu nazywane Pezzano, położone jest w pięknym otoczeniu, pomiędzy morzem i zalesionymi wzgórzami Le Serre, w dolinie rzeki Stilaro, między wapiennymi górami Monte Consolino i Monte Mammicoto. Utwory, z których zbudowane są góry, geologicznie należą do dewonu (395-345 mln lat). | |
| Pergola – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Marche, w prowincji Pesaro e Urbino. Według danych na rok 2010 gminę zamieszkuje 6667 osób, 58,76 os. /km². Pergola graniczy z następującymi gminami: Arcevia, Cagli, Fossombrone, Fratte Rosa, Frontone, San Lorenzo in Campo, Sassoferrato, Serra Sant'Abbondio. | |
| Pertosa – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Salerno. | |
| Perugia, starożytna Peruzja – stolica Umbrii, rejonu administracyjnego środkowych Włoch. Miasto leży między Jeziorem Trazymeńskim a Tybrem, liczy około 150 000 mieszkańców. Peruzja była jednym z dwunastu miast ligi etruskiej. Pierwsze wzmianki o mieście pochodzą z okresu wojny między Etruskami a Republiką Rzymską w 310 p.n.e. lub 309 p.n.e. Podczas walk w 216 p.n.e. i 205 p.n.e. | |
| Pesaro – miejscowość i gmina w środkowych Włoszech, w regionie Marche, w prowincji Pesaro i Urbino - leży przy ujściu rzeki Foglia do Morza Adriatyckiego. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 90 311 osób, 716,8 os. /km². Ośrodek administracyjny prowincji Pesaro i Urbino, stocznia, produkcja motocykli i skuterów, przemysł chemiczny, meblowy, włókienniczy i ceramiczny, port handlowy i rybacki, kąpielisko morskie. Pesaro słynie z dorocznego festiwalu operowego Gioacchino Rossiniego. | |
| Pescara – miasto we Włoszech. Położone jest nad ujściem rzeki Pescara do Adriatyku (ważny port rybacki). Zamieszkiwane przez 122,8 tys. mieszkańców. Starożytne Aternum. Występuje tutaj przemysł maszynowy, metalowy, chemiczny, cementowy, ceramiczny, włókienniczy, spożywczy. Pescara jest też ośrodkiem turystycznym. Znajduje się tu muzeum pisarza i polityka Gabriela d'Annunzia (w jego rodzinnym domu). Pod Pescarą znajduje się lotnisko obsługujące ruch regionalny oraz międzynarodowy. Pescara. | |
| Piacenza – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania (Emilia Romagna), w prowincji Piacenza. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 99 150 osoby, 806,2 os. /km². Powierzchnia gminy wynosi 118 km². Miasto znajduje się przy głównym szlaku kolejowym i autostradzie z Mediolanu na południe Włoch. | |
| Piedimonte San Germano – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Frosinone. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 5108 osób, 300,5 os. /km². W Piedimonte San Germano koło Cassino działa duży zakład koncernu Fiat zajmujący się produkcją samochodów osobowych klasy C. Powstawał tu m. in. Fiat Tipo. Na przełomie lat 80. i 90. jego maksymalna zdolność produkcyjna sięgała około 400 tys. sztuk rocznie. W późniejszym okresie została zredukowana, prawdopodobnie do 200 tys. | |
| Pietrasanta – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Lukka. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 24 127 osób, 588,5 os. /km². W miejscowości znajduje się stacja kolejowa Pietrasanta. W miejscowości swój dom mają Robert Kubica i Igor Mitoraj. | |
| Pinzolo – miejscowość i gmina we Włoszech, położona w dolinie Val Rendena, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Trydent. Miejscowość jest znana głównie jako ośrodek sportów zimowych. W granicach gminy leży między innymi resort Madonna di Campiglio. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 3054 osoby, 44,3 os. /km². Do zabytków wartych zobaczenia należy kościół św. Wergilusza z Trydentu, znany głównie ze średniowiecznych fresków namalowanych przez Simone Baschenis. | |
| Piombino – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Livorno. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 33 917 osób, 262,9 os. /km². W pobliżu Piombino leżą ruiny etruskiego miasta Populonia. Od XVI do XIX w. Piombino było ośrodkiem niezależnego księstwa. Do Piombino, gdzie mieszkał zawiadowca stacji w Marittimie, zawsze wracał pies Lampo, bohater opartej na autentycznych wydarzeniach książki dla dzieci Romana Pisarskiego O psie, który jeździł koleją. | |
| Pizzoli – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Abruzja, w prowincji L'Aquila. Miejscowość znajduje się na terenie Parku Narodowego Gran Sasso e Monti della Laga. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 3021 osób, 53,9 os. /km². Plac Piazza MunicipioPlac Piazza Municipio Kościół św. Mateusza Ewangelisty (San Matteo), XV wiekKościół św. Mateusza Ewangelisty (San Matteo), XV wiek Kościół św. Piotra (San Pietro), XIII wiekKościół św. Piotra (San Pietro), XIII wiek Kościół św. | |
| Poggio Rusco – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Mantua. W Poggio Rusco znajduje się ważny węzeł kolejowy. Krzyżują się tu linia kolejowa Bolonia-Werona-Brenner-Monachium z linią kolejową La Spezia-Parma-Poggio Rusco-Ferrara-Rimini. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 6266 osób, 149,2 os. /km². | |
| Porto Cesareo – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Apulia, w prowincji Lecce. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 4412 osoby, 129,8 os. /km². Torre di porto cesareo. jpg Torre Cesarea Torre chianca a porto cesareo. jpg Torre Chianca Torre di torre lapillo. jpg Torre Lapillo Torre castiglione a torre lapillo. jpg Torre Castiglione | |
| Porto San Giorgio – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Marche, w prowincji Fermo, ok. 30 km na południe od Loreto. Miasteczko jest popularną nadmorską miejscowością wypoczynkową z dużym portem jachtowym. Na pobliskich wzgórzach mieści się Międzynarodowe Centrum Drogi Neokatechumenalnej, które w 1986 odwiedził Jan Paweł II. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwało 16 201 osób przy gęstości zaludnienia 1888 os./1 km². | |
| Portoferraio – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Livorno. Jest największym miastem na Elbie. Znajduje się tu Villa dei Mulini - piętrowy budynek, będący miejscem zesłania Napoleona w 1814 roku. Znajdujących się tutaj 13 komnat (wielki salon, salonik cesarza, biblioteka, sypialnia, gabinet, pokój egipski z hieroglifami na ścianach) zachowanych zostało w takim stanie, w jakim zostawił je cesarz. Miasto wznosi się amfiteatralnie nad portem. | |
| Pozzallo – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Ragusa na poludniowym wybrzezu. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 17 688 osób, 1263,4 os. /km². Miasto szczyci się aż 4 plażami oznaczonymi niebieską flagą. Symbolem Pozzallo jest wieża Cabrera z XV wieku. Z tutejszego port można wybrać się w krótki rejs katamaranem przewoźnika Virtu Ferries na Maltę. Rejs trwa ok. 90 min.. https://www. aferry. pl/virtu-ferries-prom. htm | |
| Pozzuoli, dawniej Puteoli – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, prowincja Neapolu. Miasto portowe nad Morzem Tyrreńskim. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 78 758 osób, 1831,6 os. /km². Założona około 530 p.n. e przez greckich uciekinierów z wyspy Samos pod nazwą Dicaerchia, przemianowana następnie przez Rzymian na Puteoli. Była jednym z ważniejszych miast Italii i najważniejszym portem południa. Głównymi atrakcjami turystycznymi miasta są amfiteatr Flawiuszów (wł. | |
| Prad am Stilfser Joch (wł. Prato allo Stelvio) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano. Liczba mieszkańców gminy wynosi 3370 (dane z roku 2009). Język niemiecki jest językiem ojczystym dla 96,93%, włoski dla 2,9%, a ladyński dla 0,17% mieszkańców (2001). Prad 01. jpg Prato allo Stelvio/Prad am Stilfser Joch Prato allo Stelvio2007. JPG | |
| Pragelato – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Turyn. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 452 osoby, 5,1 os. /km². Jedna z miejscowości, gdzie rozgrywane były konkurencje Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Turynie w 2006 r. – między innymi skoki narciarskie. Obecnie na największej skoczni rozgrywa się tam Letnią Grand Prix w skokach narciarskich. | |
| Prali – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Turyn. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 312 osoby, 4,3 os. /km². W Prali znajduje się Centrum Ekumeniczne Agape podlegające Kościołowi Walencjuszy i zamieszkiwane przez 12 rezydentów. Centrum zostało zbudowane po II wojnie światowej. | |
| Prowincja Barletta-Andria-Trani (wł. Provincia di Barletta-Andria-Trani) – jedna ze 110 prowincji we Włoszech. Nadrzędną jednostką podziału administracyjnego jest region, a podrzędną – gmina. Ta prowincja już funkcjonuje, pierwsze wybory samorządowe przeprowadzono 8 czerwca 2009. Liczba gmin w prowincji: 10. | |
| Prowincja Fermo (wł. Provincia di Fermo) – jedna z prowincji we Włoszech. Została prawnie ustanowiona w 2004 roku jako piąta prowincja w regionie Marche. Prawo to weszło w życie w 2009, gdy prowincja została wydzielona z istniejącej wcześniej prowincji Ascoli Piceno. Prowincja dzieli się na 40 gmin, a jej siedzibą administracyjną jest miasto Fermo. | |
| Prowincja Monza i Brianza (wł. Provincia di Monza e della Brianza) – jedna z prowincji we Włoszech. Została prawnie ustanowiona w 2004 roku jako dwunasta prowincja w regionie Lombardia. Prawo to weszło w życie w 2009. Prowincja dzieli się na 55 gminy (wcześniej należące do prowincji Mediolan), a jej siedzibą administracyjną jest miasto Monza. | |
| Rapallo – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Liguria, w prowincji Genua. Miasto Rapallo jest znanym ośrodkiem turystyczno-wypoczynkowym nad Morzem Liguryjskim. Jest tu duże i znane kąpielisko morskie na Riwierze Włoskiej. Miasto jest połączone autostradą z Genuą. Rozwija się w nim rzemiosło artystyczne. W historii znane jest z traktatów w Rapallo w 1920 i 1922 roku. Według danych na rok 2005 gminę zamieszkuje 30 224 osób, 897 os. /km². | |
| Rasen-Antholz – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano/Bozen. Miasteczko położone jest w południowym Tyrolu. Liczba mieszkańców gminy wynosi 2882 (dane z roku 2009). Język niemiecki jest językiem ojczystym dla 97,5%, włoski dla 2,31%, a ladyński dla 0,2% mieszkańców (2001). Jest ośrodkiem sportowym, w którym uprawia się biathlon. | |
| Rawenna – miasto i gmina w północnych Włoszech w regionie Emilia-Romania, stolica prowincji Rawenna. Według danych na rok 2007 gminę zamieszkuje 151 055 osób, 228 os. /km². Miasto leży na równinie u zbiegu rzek Ronco i Montone, w odległości 10 km od Morza Adriatyckiego, z którym połączone jest żeglownym kanałem. Znaczący ośrodek przetwórstwa ropy naftowej (rafineria) i gazu ziemnego. W pobliżu eksploatacja podmorskich złóż gazu ziemnego. Produkcja nawozów sztucznych i kauczuku syntetycznego. | |
| Reggio nell'Emilia – miasto w północnych Włoszech w regionie Emilia-Romania, na Nizinie Padańskiej, ośrodek administracyjny prowincji Reggio Emilia. Nazywane Miastem trzech kolorów (Città del tricolore), od kolorów włoskiej flagi, która po raz pierwszej została eksponowana w Reggio Emilia w 1797 r. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkiwały 141 383 osoby, zaludnienie wynosiło 612 os. /km². Od 1958 r. w Reggio nell'Emilia rozgrywany jest międzynarodowy turniej szachowy. | |
| Rieti (starożytne Reate) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Rieti. Na placu Św. Rufo znajduje się znak opisany jako środek Włoch. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 41 394 osoby, 200,9 os. /km². Jest to miejsce narodzin włoskiego kardynała Nicoli Canaliego. 1 marca 2003 r. odsłonięto w tej miejscowości Pomnik Lira. Jedyny tego typu monument w strefie euro. | |
| Rignano sull'Arno – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Florencja. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 7526 osób, 139,4 os. /km². W miasteczku w dniu 3 sierpnia 1944 r. żołnierze niemieccy zamordowali bez sądu żonę i dwie córki Roberta Einsteina (kuzyna Alberta Einsteinahttps://wyborcza. pl/1,76842,9181148,Niemcy_szukaja_zabojcow_rodziny_Einsteina. html#ixzz28QQks028. | |
| Riolo Terme – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Rawenna. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 5334 osoby, 121,2 os. /km². W 1914 r. , dzięki walorom wód mineralnych, miejscowość otrzymała nazwę Riolo Bagni. Od 1957 r. nazywa się tak jak dziś. Wcześniej, przez dwa stulecia zwała się Riolo Secco. W XIV w. w miejscu starej wieży zbudowano małą fortecę, mogącą pomieścić 300 żołnierzy. Architektem był Massimo della Colla. | |
| Ripatransone – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Marche, w prowincji Ascoli Piceno. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwało 4401 osób przy gęstości zaludnienia 59,3 os./1 km². W Ripatransone znajduje się najwęższa ulica Włoch - ma jedynie 43 cm, 38 cm w miejscu najwęższym. | |
| Rivoli – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Turyn. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 49 505 osób, 1707,1 os. /km². 14 stycznia 1797 roku pod tą miejscowością rozegrała się największa bitwa w kampanii włoskiej Napoleona Bonaparte. Napoleon rozwinął tu w pełni swoje zdolności strategiczne, dowodził bezbłędnie całością bitwy. | |
| Roccella Ionica – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kalabria, w prowincji Reggio di Calabria. Według danych na rok 2004, gminę zamieszkują 6762 osoby, 182,8 os. /km². Roccella Ionica powstała w czasach wielkich kolonii greckich (Magna Grecia) jako Amphisya, wspominana przez Owidiusza w jego Metamorfozach. Około roku 1000 przybrała nazwę Rupella, zmienioną później na Arocella, nawiązującą do jej położenia na skale. | |
| Roma Ostiense – jeden z głównych dworców kolejowych w Rzymie. Znajduje się na Porta San Paolo. W pobliżu znajduje się stacja kolejki do Lido Roma Porta San Paolo oraz stacji metra Piramide. Jest zarządzana przez Centostazioni. Dzienne obsługuje około 390 pociągów, a rocznie z usług stacji korzysta około 5,8 mln pasażerów. | |
| Roma San Pietro – stacja kolejowa w Rzymie, w regionie Lacjum, we Włoszech. Stacja znajduje się w pobliżu Watykanu. Posiada 3 perony. Otwarta wzdłuż linii do Viterbo 29 kwietnia 1894. Dzięki budowie nowej trasy do Pizy w 1990, stacja przeszła znaczące zmiany: zwiększono liczbę torów, linia została zelektryfikowana i zbudowany wiadukt. Wraz z pojawieniem się jubileuszu roku 2000 i ponowne otwarcie linii do Viterbo, perony zostały podwyszszone i zbudowano dwie windy. | |
| Roma Tiburtina – stacja kolejowa w Rzymie, w regionie Lacjum, we Włoszech. Jest jedną z głównych stacji kolejowych w mieście. Posiada 20 peronów. Pod stacją znajduje się stacja metra. Stacja według klasyfikacji RFI posiada kategorię platynową. W październiku 2007 roku rozpoczęły się prace przy budowie nowego dworca, który ma obsługiwać pociągi dużych prędkości na trasie północ-południe. Nowa stacja została ukończona w 2011 roku. | |
| Rosolina – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Rovigo. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 6003 osoby, 82,2 os. /km². Rosolina jest głównie miejscowością turystyczną, jako baza wypadowa do Rawenny oraz Wenecji. Charakterystyczną cechą są pinety – lasy piniowe. | |
| Rossano – miejscowość i gmina w południowych Włoszech, w regionie Kalabria, w prowincji Cosenza. Miasto znajduje się 3 km od Zatoki Tarenckiej i znane jest z kamieniołomów, w których wydobywa się marmur i alabaster. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 34 906 osób, a gęstość zaludnienia wynosi 234,3 os. /km². | |
| Rzym – stolica Włoch, miasto w środkowej części kraju w otoczeniu wzgórz, nad Tybrem, ośrodek administracyjny i polityczny (siedziba prezydenta, ministerstw i urzędów), stolica i główne miasto regionu administracyjno-historycznego Lacjum. Obszar administracyjny 1523 km², liczba ludności 2 748 809 (zespół miejski ok. 3 800 000). Miasto położone w środkowych Włoszech, nad rzeką Tyber, w jej dolnym biegu, na wyżynnym, wapiennym obszarze niedaleko wybrzeża morskiego. | |
| Sabbioneta – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Mantua. Założona została najprawdopodobniej w 1530 roku. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 4260 osób, 115,1 os. /km². Sabbioneta zaliczana jest do miast idealnych w myśli renesansowej. Całość zabudowy zamknięta jest na rysie bastionowym i posiadająca rozplanowany układ. Ważnym elementem są fortyfikacje ziemne i bramy. Brak jest przejść na przestrzał. | |
| Salsomaggiore Terme – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Parma. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 17 875 osób, 220,7 os. /km². Z miastem związana jest historia bł. Brygidy od Jezusa Morello, twórczyni zgromadzenia sióstr urszulanek, mieszkającej w Salsomaggiore w latach 1633–1640. | |
| Saltara – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Marche, w prowincji Pesaro e Urbino. Integralnymi częściami gminy są także miejscowości Calcinelli di Saltara oraz Borgaccio. Saltara często gości na kolarskiej mapie Włoch, kiedy to przez jej terytorium przebiegają trasy prestiżowych włoskich wyścigów kolarskich, m. in. Settimana Tricolore (2003), Tirreno-Adriatico (2005), Giro d'Italia (2006). Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 5101 osób, 566,8 os. /km². | |
| San Benedetto del Tronto – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Marche, w prowincji Ascoli Piceno. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwało 47 771 osób przy gęstości zaludnienia 1887 os./1 km². W miejscowości znajduje się stacja kolejowa San Benedetto del Tronto. | |
| San Felice a Cancello to gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Caserta. Dzieli się na frazioni San Felice, Cancello, Cave, San Marco, Trotti, Casazenca, Talanico, Piedarienzo, Caianiello, Ponti Rossi, Grotticella, Vigliotti, Botteghino i Polvica. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 16 694 osoby, 642,1 os. /km². | |
| San Lazzaro di Savena – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Bolonia. W San Lazzaro di Savena urodził się m. in. alpejczyk Alberto Tomba. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwały 31 184 osoby przy gęstości zaludnienia 697,6 os./1 km². | |
| San Martin de Tor (niem. St. Martin in Thurn, wł. San Martino in Badia) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano. Liczba mieszkańców gminy wynosi 1725 (dane z roku 2009). Język ladyński jest językiem ojczystym dla 97,27%, niemiecki dla 1,68%, a włoski dla 1,06% mieszkańców (2001). | |
| San Remo, włos. Sanremo – miejscowość położona nad Morzem Śródziemnym, w zachodniej części Ligurii, w północno-zachodnich Włoszech. Została ona założona przez starożytnych Rzymian i jest najlepiej znanym ośrodkiem kulturalnym prowincji Imperia, a także najpowszechniejszym celem turystycznym włoskiej Riwiery. | |
| San Vito Lo Capo – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Trapani. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 3914 osoby, 66,3 os. /km². Miasteczko rozwinęło się w XVIII wieku. Istniał tu niewielki kościół pod wezwaniem świętego Wita, który rozrósł się w Chiesa Madre. Przypisy | |
| Sand in Taufers – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano. Liczba mieszkańców gminy wynosi 5230 (dane z roku 2009). Język niemiecki jest językiem ojczystym dla 96,72%, włoski dla 2,94%, a ladyński dla 0,33% mieszkańców (2001). | |
| Sant'Antioco (Sant Antioco) – wyspa (pow. 120 km²) i miasteczko we Włoszech, w regionie Sardynia, w prowincji Carbonia-Iglesias. W północnej części wyspy Sant`Antioco znajduje się jeszcze inne miasteczko portowe – Calasetta. Miejscowość Sant`Antioco założona została w VIII wieku p.n.e. przez Fenicjan, z południowo-zachodnią częścią Sardynii połączona jest zbudowaną przez Kartagińczyków groblą. Obecnie jest to rybacka wioska, o krętych i wąskich uliczkach i niskiej zabudowie. | |
| Santo Stefano di Camastra – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Mesyna. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 5011 osób, 238,6 os. /km². Miasteczko posiada wiele zakładów i fabryk specjalizujących się w produkcji ceramiki ozdobnej z której słynie ten region Sycylii. | |
| Sassari – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Sardynia, w prowincji Sassari. Sassari – drugie co do wielkości miasto Sardynii. Według danych na rok 2008 gminę zamieszkuje 130 306 osób, 238,6 os. /km². Przemysł spożywczy (wino, oliwa, sery, makaron), cementowy, maszynowy, elektrotechniczny, farmaceutyczny. Ośrodek handlu korkiem. Węzeł kolejowy i drogowy. W pobliżu wydobycie rud żelaza, cynku i ołowiu. Niedaleko Sassari, w Porto Torres znajduje się duży port handlowy. Miasto powstało w X w. | |
| Savoca – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Mesyna. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 1675 osób, 209,4 os. /km². Miasteczko znane jest z tego, że w 1971 roku kręcono tutaj scenę z filmu Ojciec chrzestny, przedstawiającą ślub Michaela Corleone z Apollonią. | |
| Scala – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Salerno. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 1498 osób, 115,2 os. /km². W miejscowości tej swoją pracę duszpasterską prowadził św. Alfons Liguori, który widząc panującą ignorancję religijną w tym mieście powziął zamiar stworzenia Zgromadzenia Redemptorystów, które należy obecnie do jednego z największych zgromadzeń zakonnych na świecie. | |
| Seborga – miasteczko w północno-zachodnich Włoszech, w regionie Liguria, w prowincji Imperia, w Alpach Liguryjskich. Słynie z bycia tzw. mikronacją, czyli symbolicznego deklarowania od 1954 roku niepodległości jako Księstwo Seborgi. Według danych z końca 2010 roku Seborgę zamieszkuje 319 osób, w tym 37 (11,6%) cudzoziemców. Dzieje Seborgi sięgają VIII wieku, kiedy była to wieś należąca do hrabiów Ventimiglii. W 954 r. hrabia Guido podarował ją benedyktynom z Lérins. Od 1181 r. | |
| Serra San Bruno – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kalabria, w prowincji Vibo Walentia. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 7093 osoby, 181,9 os. /km². Serra San Bruno jest położona w dolinie, w górach Le Serre, od strony Morza Jońskiego, pomiędzy miejscowościami Sila i Aspromonte, na wysokości około 790 m n.p.m. Zbudowana wraz z kartuskim klasztorem Św. Bruna z Kolonii, ufundowanym w 1091 przez normańskiego władcę Sycylii, Rogera I. Należała do klasztoru aż do 1756. | |
| Sesto San Giovanni – miasto i gmina w północnych Włoszech. Sesto S.G. znajduje się w aglomeracji Mediolanu. Duży ośrodek przemysłowy kraju. Przemysł: metalurgiczny (hutnictwo żelaza), środków transportu (samoloty, ciągniki, motocykle, wagony kolejowe), maszynowy, elektrotechniczny, metalowy, chemiczny, farmaceutyczny, włókienniczy, poligraficzny, papierniczy. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 75 421 osób. | |
| Sorrento – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Neapol. Miejscowość, położona nad Zatoką Neapolitańską naprzeciw Wezuwiusza, słynie z przepięknych widoków, stąd też cieszy się dużą popularnością wśród turystów. Nazwa 'Sorrento' pochodzi od mitycznych Syren - 'Surrentum'. Sorrento założone zostało najprawdopodobniej przez Greków i funkcjonowało jako grecka kolonia. | |
| Sotto il Monte Giovanni XXIII – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Bergamo. Giovanni XXIII w nazwie zostało dodane na cześć wywodzącego się z tej miejscowości Angelo Giuseppe Roncalliego, który został papieżem Janem XXIII. Według danych na styczeń 2009 gminę zamieszkiwało 4118 osób przy gęstości zaludnienia 804,3 os./1 km². | |
| Sperlonga – miejscowość i gmina we Włoszech, w południowym Lacjum, w prowincji Latina. Miasto położone na wybrzeżu Morza Tyrreńskiego na trasie Terracina – Gaeta. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 3091 osób, gęstość zaludnienia wynosi 171,7 os. /km². W 1957 r. podczas budowy drogi odkryto grotę będącą częścią willi Tyberiusza. W jej wnętrzu znaleziono kilka tysięcy fragmentów rzeźb (obecnie wystawione w Państwowym Muzeum Archeologicznym). | |
| St. Leonhard in Passeier (wł. San Leonardo in Passiria) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano. Liczba mieszkańców gminy wynosi 3509 (dane z roku 2009). Język niemiecki jest językiem ojczystym dla 98,3%, włoski dla 1,61%, a ladyński dla 0,09% mieszkańców (2001). W miejscowości urodził się Andreas Hofer, tyrolski bohater narodowy i przywódca powstania przeciwko Francuzom i Bawarczykom w czasie wojen napoleońskich. | |
| St. Lorenzen (wł. San Lorenzo di Sebato) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano. Liczba mieszkańców gminy wynosi 3717 (dane z roku 2009). Język niemiecki jest językiem ojczystym dla 96,63%, włoski dla 2,04%, a ladyński dla 1,34% mieszkańców (2001). | |
| Stilo – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kalabria, w prowincji Reggio di Calabria. Stilo rywalizuje ze Stignano o to, w której z tych miejscowości urodził się Tommaso Campanella, gdyż w przeszłości Stignato było częścią gminy Stilo. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 2813 osoby, 36,1 os. /km². Stilo położone jest na wschodnim stoku góry Consolino, kilka km od Morza Jońskiego. Nazwa Stilo pochodzi z greckiego słowa oznaczającego kolumnę. Założone prawdopodobnie w VII wieku. | |
| Tarent – miasto i gmina w regionie Apulia, w prowincji Tarent, w południowych Włoszech. Ważny handlowy i wojenny port morski na Morzu Śródziemnym, ośrodek przemysłu stalowego, chemicznego i spożywczego. W mieście znajdują się stocznie wojenne. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 201 349 osób, 927,9 os. /km². https://www. istat. it W starożytności miasto usytuowane było na półwyspie chronionym przez wzgórze, obecnie wznosi się na miejscu dawnej greckiej nekropolii. | |
| Tesero – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Trydent. Gmina Tesero obejmuje tzw. Frazioni (podjednostki, głównie wioski i osady) Lago, Stava i Alpe di Pampeago i graniczy z 6 gminami: Nova Ponente, Predazzo, Varena, Panchià, Cavalese i Pieve Tesino. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 2619 osób, 52,4 os. /km². | |
| Torre Annunziata – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Neapol. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 48 720 osób, 6960 os. /km². W miejscowości znajdują się stacje kolejowe Torre Annunziata Centrale i Torre Annunziata Città. W 1997 roku znajdujący się w mieście kompleks archeologiczny Oplontis został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. | |
| Tortona – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Alessandria. Według danych na styczeń 2010 gminę zamieszkiwały 27 534 osoby przy gęstości zaludnienia 276,3 os./1 km². W 461, podczas swojego powrotu do stolicy, pod miastem (wtedy Derthona), pojmany został w bitwie, a następnie zgładzony cesarz Majorian. Aktu tego dokonali zbuntowani żołnierze pod wodzą Rycymera. | |
| Toscolano-Maderno – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Brescia. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 7004 osoby, 125,1 os. /km². Toscolano-Maderno leży na zachodnim brzegu Jeziora Garda. Powstało w 1928 roku z połączenia miejscowości Toscolano i Maderno, rozdzielonych potokiem górskim o nazwie Toscolano. Z Toscolano-Maderno kursuje prom samochodowo-pasażerski na wschodni brzeg Jeziora Garda do Torri del Benaco. | |
| Trapani – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Trapani. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 67 456 osób, 248,9 os. /km². Miasto zostało założone przez Elymian. Bogate jest w znaczące zabytki architektoniczne, należą do nich m. in. : Santuario dell' Annunziata z XIV w (przebudowane w roku 1760) kościół Sant'Agostino z XIV w kościół Santa Maria di Gesù Fontana di Tritone katedra z 1635 W miejscowości znajduje się stacja kolejowa Trapani. | |
| Tresigallo – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Ferrara. Targ w miasteczku odbywa się we wtorki na piazza della Repubblica. W lipcu odbywa się tam Fiera di Tresigallo, a w sierpniu Festa de l'unita. Pod miasteczkiem znajduje się przetwórnia owoców oraz sady firmy Mazzoni sp. z o.o. , w których pracuje wiele polaków. Z Tresigallo do Ferrary jest ok. 20 km, do wybrzeża ok. 30 km, do przejścia granicznego Kudowa Słone-Nachód dokładnie 1229 km. | |
| Tropea – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kalabria, w prowincji Vibo Walentia. Znakiem rozpoznawczym Tropei jest klif, na którym zbudowane jest miasto, a także znajdująca się poniżej tego klifu plaża, której centralnym elementem jest tak zwany Kościół na Wyspie - Santa Maria Dell'Isola. De facto nie jest to wyspa, a jedynie podobne do wyspy wysokie wzniesienie na plaży. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 6843 osoby, 2281 os. /km². | |
| Truden im Naturpark (wł. Trodena nel parco naturale) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano. Liczba mieszkańców gminy wynosi 1001 (dane z roku 2009). Język niemiecki jest językiem ojczystym dla 78,58%, włoski dla 20,73%, a ladyński dla 0,69% mieszkańców (2001). | |
| Trydent – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Trydent. Według danych na rok 2005 gminę zamieszkują 112 142 osoby, 702 os. /km². Ma dobrze rozwinięty przemysł chemiczny, maszynowy i metalowy, drzewny, elektrotechniczny i materiałów budowlanych. W rejonie Trydentu znajdują się kamieniołomy porfirów i elektrownia wodna na Adydze. W mieście ma swoją siedzibę klub siatkarski Trentino Volley. | |
| Turyn – miasto w północno-zachodnich Włoszech, przy ujściu rzeki Dora Riparia do rzeki Pad, na przedgórzu Alp Zachodnich. Jest stolicą prowincji Piemont. Patronem miasta jest św. Jan Chrzciciel. Turyn jest głównym ośrodkiem gospodarczo-kulturalnym północnych Włoch. Według danych na 2008 rok miasto Turyn zamieszkiwało 910 437 osób, 6994 os. /km², aglomeracja liczy 2,2 mln mieszkańców. | |
| Udine – miasto i gmina we Włoszech, w regionie autonomicznym Friuli-Wenecja Julijska, na północno-wschodnim skraju Niziny Weneckiej. Ośrodek administracyjny prowincji Udine. Jest znane z drużyny piłkarskiej Udinese Calcio. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 96 678 osób, 1692,1 os. /km². Zespół miejski Udine zajmuje powierzchnię ok. 350 km², a zamieszkuje go ok. 170 tys. osób. Miasto Udine jest stolicą historycznego regionu Friuli. | |
| Unsere Liebe Frau im Walde-St. Felix – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga, w prowincji Bolzano. Liczba mieszkańców gminy wynosi 780 (dane z roku 2009). Język niemiecki jest językiem ojczystym dla 97,78%, a włoski dla 2,22% mieszkańców (2001). | |
| Urbino – miejscowość u podnóża Apeninu Umbryjsko-Marchijskiego i gmina w środkowych Włoszech, w regionie Marche. Wraz z Pesaro jest stolicą prowincji Pesaro e Urbino. W 1998 roku centrum historyczne miasta zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Według danych na rok 2007 gminę zamieszkuje 15 444 osób, 66,4 os. /km². W mieście znajduje się uniwersytet. | |
| Valverde – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Pawia, w odległości około 70 km na południe od Mediolanu i ok. 35 km na południe od Pawii. Według danych na rok 2010 gminę zamieszkuje 314 osób, 21,17 os. /km². Valverde graniczy z następującymi gminami: Ruino, Val di Nizza, Varzi, Zavattarello. | |
| Varese – miejscowość i gmina w północnych Włoszech, w regionie Lombardia, siedziba prowincji Varese. Varese leży nad jeziorem Varese, na przedgórzu Alp. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 82 282 osoby, 1523,7 os. /km². Wielki ośrodek przemysłu skórzanego i obuwniczego oraz środków transportu, elektroniczny, włókienniczy, chemiczny, spożywczy. Węzeł komunikacyjny i drogowy. Ośrodek turystyczny. Od wczesnego średniowiecza związane politycznie z Mediolanem, dzieliło jego losy. | |
| Velletri – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Rzym. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 49 299 osób, 436,3 os. /km². 23 września 2007 odsłonięty został pomnik Jana Pawła II, poświęcony przez papieża Benedykta XVI. W diecezji Velletri biskupem tytularnym był Joseph Ratzinger do chwili wyboru go na papieża. W miejscowości znajduje się stacja kolejowa Velletri. | |
| Ventimiglia – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Liguria, w prowincji Imperia. Samo miasto zamieszkane jest przez prawie 26 000 mieszkańców, ale ponadto stanowi główną część konurbacji, w skład której wchodzą trzy przyległe, mniejsze miejscowości: Bordighera, Vallecrosia i Camporosso, zamieszkanej przez ok. 50 000 mieszkańców. Miejscowości te, bez fizycznie zauważalnych granic, tworzą jeden organizm miejski sporych rozmiarów. | |
| Ventotene – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Latina. Gmina obejmuje wyspę pochodzenia wulkanicznego o tej samej nazwie, znanej w Starożytnym Rzymie pod nazwą Pandataria lub Pandateria. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 633 osoby, 633 os. /km². W okresie wczesnego cesarstwa rzymskiego służyła za miejsce zesłania członków panującej dynastii. Zesłano na nią m. in. | |
| Vercelli – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Vercelli. Vercelli położone jest na Nizinie Padańskiej, nad rzeką Sesia. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 44 950 osób, 569 os. /km². Ośrodek handlowy regionu rolniczego (głównie uprawa ryżu). Przemysł maszynowy, chemiczny, włókienniczy, cementowy, drzewny, spożywczy oraz zakłady produkujące instrumenty muzyczne. Węzeł kolejowy i drogowy. | |
| Viareggio – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Lukka. Według danych na rok 2009 gminę zamieszkuje 64 081 osób, 2010,7 os. /km². Viareggio jest ośrodkiem przemysłowym (przemysł stoczniowy, rybołówstwo), rzemieślniczym oraz rolniczym (uprawa kwiatów), ponadto jest turystycznym kurortem nadmorskim. Odbywa się tutaj co roku Karnawał Viareggio, który gromadzi około 200 tys. uczestników. W mieście znajdują się zabytki architektury eklektycznej, art nouveau oraz art déco. | |
| Vicenza – miasto i gmina w północno-wschodnich Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Vicenza. Leży u podnóży Alp Weneckich, nad rzeką Bacchiglione w dorzeczu Brenty. Leży w odległości ok. 60 km na zachód od Wenecji i ok. 200 km na wschód od Mediolanu. W grudniu 2008 Vicenza liczyła 115 000 mieszkańców, a jej obszar metropolitalny 270 000 osób. Vicenzę rozsławił przede wszystkim XVI-wieczny renesansowy architekt Andrea Palladio. Do jego tradycji nawiązują dzieła Vincenza Scamozzi. | |
| Vieste – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Apulia, w prowincji Foggia. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 13 414 osoby, 80,3 os. /km². Vieste to największa miejscowość górzystego półwyspu Gargano w południowych Włoszech, nastawiona na rozwój turystyki ze względu na nadmorskie położenie i odległą jedynie o kilkanaście kilometrów, położoną w górach puszczę Foresta Umbra. | |
| Viganella – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Cusio Ossola. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 204 osoby, 15,7 os. /km². Miejscowość jest położona w dolinie, gdzie przez 83 dni w okresie zimowym nie dochodzi światło słoneczne. Aby temu zaradzić w styczniu 2007 roku na szczycie góry w pobliżu wioski zamontowano specjalne lustro, o wymiarach 5 na 8 metrów. Za jego pośrednictwem do miejscowości dociera teraz światło słoneczne. | |
| Vigevano – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Pawia, na Nizinie Padańskiej. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 54 672 osoby, 666,7 os. /km². Duży ośrodek przemysłu obuwniczego, nadto przemysł chemiczny, skórzany, włókienniczy, papierniczy, spożywczy (łuszczarnie ryżu). Od ok. 1250 pod zwierzchnictwem Mediolanu. W 1748 włączone do Królestwa Sardynii. Miejsce urodzenia (2 lutego 1494) Bony Sforzy, późniejszej królowej Polski. | |
| Villafranca di Verona – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Werona. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkują 32 406 osoby, 500,1 os. /km². Miasto leży ok. 20 km na południowy zachód od Werony, w połowie drogi między stolicą prowincji a Mantuą. Obecnie jest drugą co do liczby mieszkańców gminą w prowincji, wyprzedzając od kilku lat Legnago. | |
| Vinci – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Florencja. W Vinci 15 kwietnia 1452 roku urodził się Leonardo da Vinci. Znajduje się tam muzeum poświęcone temu artyście, w którym można zobaczyć m. in. drewniane rekonstrukcje maszyn oraz kopie obrazów i fresków Leonarda. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 13 765 osób, 254,9 os. /km². Przypisy | |
| Viterbo – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Viterbo. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 57 307 osób, 141,2 os. /km². Miasto o etruskich korzeniach, podbite ostatecznie przez Rzymian w IV wieku przed naszą erą. W 1167 roku Fryderyk Barbarossa nadał mu prawa miejskie. W XIII wieku Viterbo było przez pewien czas siedzibą dworu papieskiego. Tu właśnie miało miejsce najdłuższe konklawe w historii Kościoła, zakończone ostatecznie wyborem Grzegorza X. | |
| Voghera – miasto i gmina w północnych Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Pawia. Miasto Voghera leży na południowo-zachodnim obrzeżu Niziny Padańskiej. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 38 009 osób, 603,3 os. /km². Przemysł maszynowy i spożywczy. Ośrodek handlowy regionu rolniczego (uprawa głównie pszenicy, buraków cukrowych i winorośli). Rzymska Iria. Współczesne miasto rozwijało się od X w. W 1770 otrzymało prawa miejskie. | |
| Volterra – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Piza. Volterra jest ośrodkiem wydobycia soli kamiennej i alabastru. Miasto znane jest jako ośrodek turystyczny o wielu zabytkach i wielowiekowej historii sięgającej czasów etruskich i rzymskich. Volterra jest jednym z miejsc akcji książki Księżyc w nowiu autorstwa Stephenie Meyer, drugiej części popularnej sagi Zmierzch. Według książki Volterra jest siedzibą Volturi. | |
| Werona – miasto położone w północno-wschodnich Włoszech, w regionie administracyjnym Wenecja Euganejska (Veneto). Leży nad rzeką Adygą, u podnóża Alp Weneckich. Jest ośrodkiem handlu i jednym z najbogatszych miast północnych Włoch. Z 264 650 mieszkańcami stanowi drugie pod względem liczby ludności miasto w regionie. Obszar metropolitalny Werony zajmuje 1070,9 km², zamieszkany jest przez około 500 000 ludzi. | |
| Wyspy Tremiti – grupa wysp położonych na Adriatyku, w pobliżu Półwyspu Gargano. W skład wchodzą wyspy: San Domino, San Nicola, Capraia, Cretaccio i Pianosa. Administracyjnie jest to miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Apulia, w prowincji Foggia. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 367 osób, 122,3 os. /km². | |
| Góry i łańcuchy górskie na mapie Włoch |
|---|
| Amiata – wygasły wulkan w środkowych Włoszech, w Preapeninie Tyrreńskim. Jego wysokość to 1734 m n.p.m. U podnóża znajdują się liczne źródła siarkowe, których wody doprowadzane są rurociągami do Sieny. Szczyt porastają lasy bukowe i kasztanowe, w dolnym piętrze winnice i gaje oliwne. W pobliżu znajdują się bogate złoża cynobru, eksploatowane od początku naszej ery. | |
| Antelao lub Re delle Dolomiti - szczyt w Dolomitach, w Alpach Wschodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Wenecja Euganejska, na południowy zachód od miejscowości Cortina d'Ampezzo. Jest najwyższym szczytem wschodniej części Dolomitów. Jest często określany jako Król Dolomitów, a Marmolada, najwyższy szczyt w Dolomitach, jest określana jako Królowa. Pierwszego odnotowanego wejścia dokonali Paul Grohmann, F. Lacedelli, A. Lacedelli i Matteo Ossi 18 września 1863 r. | |
| Campanile Basso – szczyt w Dolomitach Brenty, części Alp Wschodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Trydent-Górna Adyga. Pierwszego wejścia, 18 sierpnia 1899 r. dokonali Otto Ampferer i Karl Berger. | |
| Catinaccio d'Antermoia – szczyt w północnych Włoszech w Dolomitach o wysokości 3004 m n.p.m. Leży na granicy dwóch prowincji: Trydent i Bolzano. Jest najwyższym szczytem w grupie górskiej Catinaccio (niem. Rosengarten). Pierwszego wejścia, 31 sierpnia 1872 roku, dokonali angielscy wspinacze C. Comyns Tucker i T.H. Carson oraz włoski przewodnik Luigi Bernard. | |
| Cima Brenta – szczyt w Dolomitach Brenty, części Alp Wschodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Trydent-Górna Adyga. Jest to drugi pod względem wysokości szczyt Dolomitów Brenty. Najbardziej imponującą ścianą tego szczytu jest wschodnia, opadająca ok. 1000 m do doliny Val Perse. Szczyt wraz z większością łańcucha leży na terenie Parku Narodowego - Parco Naturale Adamello Brenta . Pierwszego wejścia w sierpniu 1871 r. | |
| Cima Carega – szczyt w Alpach Wizentyńskich, w Alpach Wschodnich. Leży na granicy regionów Trydent-Górna Adyga i Wenecja Euganejska, w północnych Włoszech. Szczyt ten jest najwyższym wierzchołkiem masywu Carega. Tuż pod szczytem znajduje się schronisko Fraccaroli Mario. | |
| Cima d'Asta – szczyt w Alpach Fleimstalskich, w Alpach Wschodnich. Leży w regionie Trydent-Górna Adyga, w północnych Włoszech. To najwyższy szczyt Alp Fleimstalskich. U stóp szczytu leży jezioro Lago di Cima d'Asta. Znajduje się na północny zachód od miejscowości Borgo Valsugana. Pierwszego wejścia (w 1906 roku) dokonał Pompeo Tomaselli. | |
| Cima dei Preti to szczyt w Alpach Karnickich we Włoszech. Lezy na granicy dwóch prowincji: Pordenone i Belluno. To najwyższy szczyt południowych Alp Karnickich. Znajduje się na terytorium Parku Narodowego Dolomitów Friulańskich. | |
| Cima della Bondasca lub Pizzi del Ferro to szczyt w paśmie Bergell, w Alpach Retyckich. Leży na granicy między Szwajcarią, a Włochami. Pizzi del Ferro to nazwa grzbietu, który zamyka od północy dolinę Val del Ferro, na granicy Włoch i Szwajcarii. W grzbiecie tym wyróżnia się trzy szczyty: Pizzo del Ferro occidentale (zachodni) - 3273 m Pizzo del Ferro centrale (środkowy) - 3290m (znany jako Cima della Bondasca) Pizzo del Ferro orientale (wschodni) - 3198m (znany jako Punta Qualido) | |
| Cima di Castello to szczyt w paśmie Bergell, w Alpach Retyckich. Leży na granicy między Szwajcarią, a Włochami. W zależności od źródeł wysokość szczytu podawana jest inaczej: 3375 m, 3388 m lub nawet 3393 m. Niezależnie od tego, która wysokość jest prawdziwa, Cima di Castello i tak pozostaje drugim co do wysokości szczytem pasma Bergell. Szczyt otaczają doliny Val del Forno (Szwajcaria), Val dell'Albigna (Szwajcaria) i Valle di Zocca (Włochy). | |
| Cima di Jazzi czasem Cima di Iazzi − szczyt w Alpach Pennińskich, części Alp Zachodnich. Leży na granicy między Włochami a Szwajcarią. Należy do masywu Monte Rosa. Szczyt można zdobyć ze schronisk Monte Rosa Hut (2795 m) po stronie szwajcarskiej oraz Bivacco Belloni (2509 m) i Rifugio Eugenio Sella (3029 m). | |
| Cima di Vezzana – najwyższy szczyt w grupie Pale di San Martino, w Dolomitach, w północnych Włoszech. W pobliżu znajduje się Cimon della Pala. Szczyt można zdobyć ze schronisk Rifugio Tommaso Pedrotti (2491 m) lub Bivacco Fiamme Gialle (3005 m). Pierwszego wejścia dokonali Douglas William Freshfield i Charles C. Tucker w 1878 r. | |
| Cima Dodici – szczyt w Alpach Wizentyńskich, w Alpach Wschodnich. Leży na granicy regionów Trydent-Górna Adyga i Wenecja Euganejska, w północnych Włoszech. Jest to najwyższy szczyt Alp Wizentyńskich. | |
| Cima Dodici – szczyt w Alpach Wizentyńskich, w Alpach Wschodnich. Leży na granicy regionów Trydent-Górna Adyga i Wenecja Euganejska, w północnych Włoszech. | |
| Cima Palon – szczyt w Alpach Wizentyńskich, w Alpach Wschodnich. Leży na granicy regionów Trydent-Górna Adyga i Wenecja Euganejska, w północnych Włoszech. | |
| Cima Piazzi (czasem Cima dei Piazzi) to grupa górska w Alpach Livigno w Alpach Retyckich. Leży w Lombardii w prowincji Sondrio. Najwyższy szczyt osiąga 3440 m. Cima Piazzi jest najwyższym szczytem Alp Livigno. Szczyty grupy: Cima Piazzi (3440 m), Pizzo Dosdè (3280 m), Cima di Saoseo (3265 m), Cima di Lago Spalmo (3262 m), Corno San Colombano (3022 m), Monte Rinalpi (3009 m). | |
| Cima Presanella – szczyt w masywie Adamello-Presanella. Leży w północnych Włoszech, w prowincji Trydent. Pomiary sprzed kliku lat wskazywały, że Monte Adamello i Cima Presanella są jednakowej wysokości (3558 m). W 1997 r. podawano podobną wysokość dla szczytu Presanella, ale dla Adamello tylko 3539 m. Obecnie Presanella uważana jest za najwyższy szczyt grupy. Północna ściana o wysokości 650 m pokryta jest śniegiem i lodowcem, wschodnie zbocza mają ok. 500 m wysokości i są skaliste. | |
| Cima Tosa – szczyt w Dolomitach Brenty, części Alp Wschodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Trydent-Górna Adyga. Jest to najwyższy szczyt Dolomitów Brenty. Na południe od Cima Tosa nie ma już wyższych szczytów, więc przy dobrej widoczności ze szczytu roztaczają się rozległe widoki, między innymi na masyw Adamello-Presanella i jezioro Garda. Pierwszego wejścia 20 lipca 1865 r. dokonał G. Loss. | |
| Cima Tre Vescovi - szczyt w Alpach Pennińskich, części Alp Zachodnich. Leży w północnych Włoszech na granicy regionów Piemont i Valle d'Aosta. Należy do podgrupy Alpy Biellesi. | |
| Cima Undici - szczyt w północnych Włoszech w Dolomitach. Leży w prowincji Bolzano. Należy do grupy górskiej Dolomiti di Sesto i jest to trzeci pod względem wysokości szczyt tej grupy. | |
| Cimon della Pala lub Cimone – szczyt w Dolomitach, w Alpach Wschodnich. Lezy w północnych Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga. Jest często określany jako Matterhorn Dolomitów. Można go zdobyć ze schronisk Rifugio Tommaso Pedrotti (2491 m) lub Bivacco Fiamme Gialle (3005 m). Pierwszego wejścia dokonali E.R. Whitwell, S. Siorpaes i C. Lauener 3 czerwca 1870 r. | |
| Cinque Torri (w jęz. wł. pięć wież) – grupa skał w Dolomitach w okolicy Cortiny d' Ampezzo. Najwyższym szczytem jest Torre Grande, który osiąga wysokość 2361 m. Popularny rejon wspinaczkowy. W pobliżu skał znajduje się muzeum upamiętniające walki z okresu I wojny światowej. | |
| Col Ferret – zespół położonych obok siebie dwóch przełęczy w Alpach Zachodnich, w grzbiecie rozdzielającym dorzecze Rodanu na północy od dorzecza Dora Baltea na południu i stanowiącym tu granicę państwową szwajcarsko-włoską. W pospolitym użyciu nazwa Col Ferret oznacza przełęcz Col du Grand Ferret (2537 m n.p.m. ), używaną tradycyjnie jako letnie przejście z Courmayeur we włoskiej Valle d'Aosta do Orsières w szwajcarskim Valais. | |
| Colma di Mombarone - szczyt w Alpach Pennińskich, części Alp Zachodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Piemont. Należy do podgrupy Alpy Biellesi. | |
| Corno Bianco − szczyt w Alpach Pennińskich, części Alp Zachodnich. Leży w północnych Włoszech na granicy regionów Piemont i Valle d'Aosta, blisko granicy ze Szwajcarią. Należy do masywu Monte Rosa. Szczyt można zdobyć ze schronisk Bivacco don Luigi Ravelli (2500 m), Rifugio abate Antonio Carestia (2200 m) i Bivacco Gastaldi (2600 m). Pierwszego odnotowanego wejścia dokonał kapitan Albert w 1831 r. | |
| Corno di Baitone - szczyt w masywie Masyw Adamello-Presanella. Leży w północnych Włoszech, w prowincji Brescia w Lombardii. | |
| Corno Grande – najwyższy szczyt Apeninów w masywie Gran Sasso d'Italia, wysokość 2912 m n.p.m. oraz szósty pod względem wybitności szczyt Europy. Nazwa w języku włoskim oznacza Wielki Róg. Góra zbudowana jest głównie z wapieni, a na północnym stoku znajduje się mały lodowiec. W pogodne dni ze szczytu widać Morze Adriatyckie. Pierwsze wejście: 19 sierpnia 1573 r. , Franciszek De Marchi. Pierwsze wejście zimą: 9 stycznia 1880, Corradino Sella i Gaudencio Sella. Polacy: 9 maja 1926 r. | |
| Creta Forata to szczyt w Alpach Karnickich we Włoszech. Leży na granicy dwóch prowincji: Udine i Belluno. | |
| Dufourspitze – najwyższy szczyt w masywie Monte Rosa w Alpach Pennińskich. Leży w Szwajcarii w kantonie Valais, blisko granicy z Włochami. Jest to trzeci co do wysokości szczyt Alp, a zatem i Europy, jeśli nie uznaje się Kaukazu za jej część, i jednocześnie najwyższy szczyt Szwajcarii. Nazwa (szczyt Dufoura) została nadana na cześć szwajcarskiego kartografa Guillaume'a Henriego Dufoura. | |
| Etna (w średniowieczu nazywana Mongibello) – czynny stratowulkan we Włoszech, na wschodnim wybrzeżu Sycylii. Jest to obecnie najwyższy i największy w Europie stożek wulkaniczny (145 km obwodu u podnóża). Wysokość 3340 m n.p.m. (wskutek wybuchów ulega zmianom). Stratowulkan powstał w późnym czwartorzędzie, na starszym wulkanie tarczowym . Zbudowany jest głównie z bazaltów. Z krateru na szczycie wydobywają się pary i gazy, w czasie erupcji – bomby wulkaniczne i popioły. | |
| Fineilspitze (wł. Punta di Finale) - szczyt w Alpach Ötztalskich, części Centralnych Alp Wschodnich. Leży na granicy między Austrią, a Włochami. Od południowego wschodu szczyt przykrywa lodowiec Hochjochferner. Szczyt można zdobyć drogami ze schronisk Martin-Busch-Hütte (2501 m) lub Similaunhütte (3019 m). Pierwszego wejścia dokonali Franz Senn, Cyprian Granbichler i Josef Gstrein 8 września 1865 r. | |
| Gantkofel – szczyt w paśmie Nonsberg, w Alpach Wschodnich. Leży w regionie Trydent-Górna Adyga, w północnych Włoszech. | |
| Góry Albańskie rozciągają się na Campagna di Roma, gdzie znajduje się grupa wygasłych wulkanów. Położone są ok. 20 km na południowy wschód od Rzymu i ok. 24 km na północ od Anzio. Najwyższym szczytem gór jest Maschio delle Faete, natomiast drugim (949 m n.p.m. ), lecz bardziej znanym jest leżący niedaleko Monte Cavo (łac. Albanus mons). W miejscach dwóch kalder znajdują się jeziora wulkaniczne: Albano i Nemi. Skała, z której zbudowane są te góry, nazywana jest peperino. | |
| Gran Paradiso – szczyt w Alpach Graickich we Włoszech o wysokości 4061 metrów. Położony w regionie Valle d'Aosta w pobliżu masywu Mont Blanc w Parku Narodowym Gran Paradiso. Droga na szczyt uznawana jest za łatwą, wiedzie w głównej mierze przez lodowiec, rzadko poprzecinany szczelinami. Ostatnie 60 metrów stanowi eksponowane przejście z elementami łatwej wspinaczki mikstowej, w słoneczne dni utrudniane przez dużą liczbę turystów. | |
| Grandes Jorasses - góra w Alpach Graickich, w masywie Mont Blanc o wysokości 4208 metrów. Leży na granicy między Francją a Włochami. Grań Grandes Jorasses przebiega równoleżnikowo, od przełęczy Col des Hirondelles (pol. Przełęcz Jaskółek, 3491 m) na wschodzie, do przełęczy Col des Grandes Jorasses (3870 m) na zachodzie. Na zachód od Col des Grandes Jorasses biegnie słynna Grań Rochefort. | |
| Grenzgipfel - szczyt w Alpach Pennińskich, części Alp Zachodnich. Leży na granicy między Szwajcarią a Włochami. Należy do masywu Monte Rosa. Jest to najwyższy szczyt Piemontu. Leży na południe od Dufourspitze i Ostspitze. Szczyt można zdobyć ze schronisk Monte Rosa Hut (2795 m) i Capanna Margherita (4559 m). Lodowce pod szczytem to Belvedere i Grenzgletscher. Pierwszego odnotowanego wejścia dokonali Christopher Smyth, Edmund Smyth i James G. Smyth 23 czerwca 1872 r. | |
| Grenzgipfel - szczyt w Alpach Pennińskich, części Alp Zachodnich. Leży na granicy między Szwajcarią a Włochami. Należy do masywu Monte Rosa. Leży na południe od Dufourspitze, blisko leżą też Signalkuppe i Piramide Vincent. Nazwa szczytu pochodzi od niemieckiego doktora nazwiskiem Johann Jakob Friedrich Wilhelm Parrot. Szczyt można zdobyć ze schronisk Monte Rosa Hut (2795 m) po stronie szwajcarskiej, Rifugio Gnifetti (3647 m) i Rifugio Citta di Mantova (3498 m) po stronie włoskiej. | |
| Grigna (lub Grignone albo Grigna settentrionale) to szczyt w prowincji Lecco, w Lombardii, w północnych Włoszech. Należy do grupy Alp Bergamskich, niedaleko leży miasto Lecco. | |
| Grivola - szczyt w Alpach Graickich, części Alp Zachodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Valle d'Aosta. Należy do Masywu Gran Paradiso. Szczyt można zdobyć ze schronisk Rifugio Federico Chabod (2750 m), Bivacco Luciano Gratton (3198 m), Bivacco Mario Balzola (3477 m), Bivacco Mario Gontier (2309 m), Rifugio Vittorio Emanuele II (2732 m) i Rifugio Vittorio Sella (2588 m). Szczyt przykrywa lodowiec Tribolazione. | |
| Hirzer Spitze - szczyt w Alpach Sarntalskich, paśmie Alp Wschodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Trydent-Górna Adyga, w Południowym Tyrolu. Jest to najwyższy szczyt Alp Sarntalskich. Leży na zachód od miasta Meran. | |
| Hochwilde lub Hohe Wilde - szczyt w Alpach Ötztalskich, części Centralnych Alp Wschodnich. Leży na granicy między Austrią a Włochami. Od północy szczyt przykrywa lodowiec Gurgler Ferner. Góra ma dwa wierzchołki: południowy, wyższy - 3480 m oraz północny, niższy - 3458 m. Szczyt można zdobyć drogami ze schroniska Stettiner Hütte (2875 m) lub Hochwildehaus (2883 m). Pierwszego wejścia dokonali J. Ganahl i inni 1858 r. | |
| Hohe Warte – najwyższy szczyt w Alpach Karnickich. Leży na granicy między Włochami i Austrią. | |
| Ifinger - szczyt w Alpach Sarntalskich, paśmie Alp Wschodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Trydent-Górna Adyga, w Południowym Tyrolu. | |
| Ischia – włoska wyspa wulkaniczna na Morzu Tyrreńskim w Zatoce Neapolitańskiej, należy do archipelagu Wysp Flegrejskich. | |
| Jakobsspitze (wł. Cima San Giacomo) - szczyt w Alpach Sarntalskich, paśmie Alp Wschodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Trydent-Górna Adyga, w Południowym Tyrolu. | |
| Kanin - szczyt w Alpach Julijskich, w Alpach Wschodnich. Leży na granicy między Włochami, a Słowenią. | |
| Kassianspitze (wł. Cima San Cassiano) - szczyt w Alpach Sarntalskich, paśmie Alp Wschodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Trydent-Górna Adyga, w Południowym Tyrolu. | |
| La Marmora – szczyt we Włoszech, najwyższy na Sardynii o wysokości 1834 m n.p.m. , leżący w masywie Gennargentu. | |
| Lancebranlette - szczyt w Alpach Graickich, części Alp Zachodnich. Leży na granicy między Włochami a Francją. Należy do Grupy Grande Sassière i Rutor. | |
| Levanna Centrale – szczyt w Alpach Graickich, części Alp Zachodnich. Leży na granicy między Francją a Włochami. Należy do Grupy Maurienne i Lanzo. Jest najwyższym szczytem małego górskiego masywu Levanne. Szczyt można zdobyć ze schronisk Refuge des Evettes (2590 m) po stronie francuskiej oraz z Rifugio Paolo Daviso (2280 m), Rifugio Vittorio Raffaele Leonesi (2909 m) i Rifugio Guglielmo Jervis (2250 m) po stronie włoskiej. | |
| Liskamm lub Lyskamm – szczyt w Alpach Pennińskich w Szwajcarii o wysokości 4527 metrów. Położony na wschód od Matterhorn i na zachód od masywu Monte Rosa. Leży w Szwajcarii w kantonie Valais. Pierwszego wejścia na szczyt dokonali 19 sierpnia 1861 William Edward Hall, Jean-Pierre Cachat, Peter Perren, Josef-Marie Perren, J.F. Hardy, J.A. Hudson, C.H. Pilkington, A.C. Ramsay, T. Rennison, F. Sibson, R.M. Stephenson, Franz Lochmatter, Karl Herr i Stefan Zumtaugwald. | |
| Marmolada (niem. Marmolata, ladyńskie Marmoleda), 3343 m n.p.m. - nazwa szczytu, a także obejmującego go masywu w północno-wschodniej części Włoch, na wschód od Trydentu. Marmolada stanowi najwyższy szczyt Dolomitów. Administracyjne Marmolada leży na granicy dwóch regionów: Wenecja Euganejska i Trydent-Górna Adyga. Nazwa masywu pochodzi z języka ladyńskiego, w którym wyraz marmoleda oznacza błyszcząca, co związane jest z leżącym na północnej flance szczytu lodowcem Ghiacciaio della Marmolada. | |
| Mont Avril - szczyt w Alpach Pennińskich, części Alp Zachodnich. Leży na granicy między Włochami a Szwajcarią. Należy do masywu Monte Rosa. | |
| Mont Blanc de Courmayeur (wł. Monte Bianco di Courmayeur, 4748 m n.p.m. ) - szczyt w Alpach Graickich, części Alp Zachodnich. Leży w północno-zachodnich Włoszech w regionie Dolina Aosty, przy granicy z Francją. Jest to drugi co do wysokości szczyt Alp. Leży na południowy wschód od Mont Blanc. Szczyt można zdobyć ze schronisk Refuge du Goûter (3817 m) po stronie francuskiej oraz z Bivacco Giuseppe Lampugnani (3850 m) i Rifugio Monzino (2590 m) o stronie włoskiej. Pierwszego wejścia dokonali F. | |
| Monte Adamello – szczyt w masywie Masyw Adamello-Presanella. Leży w północnych Włoszech, w prowincji Brescia, w Lombardii. Adamello jest znanym szczytem, jednym z najczęściej odwiedzanych dzięki wspaniałej panoramie ze szczytu oraz niezbyt wymagającym drogom wejściowym. 3 drogi uważane są za normalne: dwie z Lombardii (z północnego zachodu i od południa) oraz jedna z regionu Trydent-Górna Adyga (z północnego wschodu). Po drodze na szczyt trzeba pokonać lodowiec Adamello. | |
| Monte Barone – szczyt w Alpach Pennińskich, części Alp Zachodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Piemont. Należy do podgrupy Alpy Biellesi. | |
| Monte Bo - szczyt w Alpach Pennińskich, części Alp Zachodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Piemont. Należy do podgrupy Alpy Biellesi. | |
| Monte Bondone – szczyt w paśmie Prealpi Gardesane, w Alpach Wschodnich. Leży w regionie Trydent-Górna Adyga, w północnych Włoszech. Leży na zachód od jeziora Garda. | |
| Monte Bregagno - szczyt w Prealpach Lugańskich, części Alp Zachodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Lombardia, blisko granicy ze Szwajcarią. Należy do podgrupy Prealpy Comasche. | |
| Monte Cadria – szczyt w paśmie Prealpi Gardesane, w Alpach Wschodnich. Leży w regionie Trydent-Górna Adyga, w północnych Włoszech. Jest najwyższym szczytem Prealpi Gardesane. Leży na północny zachód od jeziora Garda. | |
| Monte Catria to szczyt Apeninach Północnych, w łańcuchu Apeninu Umbryjskiego we Włoszech. W pobliżu przepływa rzeka Metauro. | |
| Monte Cervandone - szczyt w Alpach Lepontyńskich, części Alp Zachodnich. Leży na granicy między Szwajcarią a Włochami. Należy do podgrupy Alpy Monte Leone i Sankt Gottard. Można go zdobyć ze schroniska Monte Leone Hütte (2848 m) po stronie szwajcarskiej lub Rifugio Città di Arona (1760 m) po stronie włoskiej. | |
| Monte Cevedale (3769 m) - (niem. Züffalspitze) - wybitny, dwuwierzchołkowy (ewentualnie trzywierzchołkowy) szczyt w Masywie Ortleru, w Alpach Retyckich, jeden z najwyższych szczytów Tyrolu. | |
| Monte Cimone to szczyt w Apeninach Północnych, w prowincji Emilia-Romania, we Włoszech. Jest to najwyższy szczyt Apeninu Toskańskiego. U podnóży góry leżą miejscowości: Fiumalbo, Sestola, Fanano i Riolunato w prowincji Modena. We wnętrzu góry znajdują się obiekty wojskowe, dlatego też w czasie Zimnej Wojny wejście na szczyt było zabronione. Obecnie góra jest popularnym ośrodkiem narciarskim. | |
| Monte Civetta – szczyt w Dolomitach, w prowincji Belluno w północnych Włoszech. Jego stroma północno-zachodnia ściana o wysokości 1000 i szerokości 4000 metrów góruje nad miejscowością Alleghe i stanowi jedno z ważniejszych celów wspinaczkowych w Alpach. Na szczyt prowadzą dwie drogi typu via ferrata: Via ferrata degli Alleghesi oraz Via ferrata Attilio Tissi oraz wiele dróg wpinaczkowych. W masywie Civetty znajdują się popularne wieże skalne: Torre Trieste oraz Torre Venezia. | |
| Monte Cresto - szczyt w Alpach Pennińskich, części Alp Zachodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Piemont. Należy do podgrupy Alpy Biellesi. | |
| Monte Cridola – szczyt w Alpach Karnickich we Włoszech. Leży na granicy dwóch prowincji: Udine i Belluno. Należy do Alp Karnickich Południowych. Pierwszego wejścia w 1884 dokonał Julius Kugy. | |
| Monte del Forno - szczyt w paśmie Bergell, w Alpach Retyckich. Leży na granicy między Szwajcarią, a Włochami. Na stokach Monte del Forno znajduje się schronisko Forno Hütte. Szczyt leży w okolicy niezbyt popularnej wśród wspinaczy, jednakże spośród okolicznych szczytów to właśnie ten jest najczęściej odwiedzany. Przyczyną tego jest piękny widok jaki rozciąga się ze szczytu. Zobaczyć można między innymi Monte Disgrazia, Piz Badile i Masyw Bernina. | |
| Monte Disgrazia to szczyt w paśmie Bergell we włoskich Alpach Retyckich. Jest najwyższym szczytem pasma Bergell (po włosku Bregaglia). Pierwszego wejścia dokonali Leslie Stephen, E. S. Kennedy i Thomas Cox oraz przewodnik Melchior Anderegg 23 sierpnia 1862 r. | |
| Monte Falterona - szczyt w Apeninach Środkowych, w dolinie Casentino, na Półwyspie Apenińskim. Znajduje się na terenie włoskiego Parco nazionale delle Foreste Casentinesi, Monte Falterona e Campigna. Przez szczyt przechodzi granica pomiędzy prowincjami florencką, Arezzo i Forlì-Cesena, jak również tradycyjna granica pomiędzy Toskanią i Emilia-Romanią. Zbocza góry pokrywają lasy bukowe. Ze stoków Monte Falterona wypływa rzeka Arno (źródło Capo d'Arno na wysokości 1358 m n.p.m.). | |
| Monte Granero – szczyt w Alpach Kotyjskich, części Alp Zachodnich. Leży w północno-zachodnich Włoszech w regionie Piemont, blisko granicy z Francją. Szczyt można zdobyć drogami ze schronisk: Rifugio Vitale Giacoletti (2741 m), Bivacco Boarelli (2820 m), Rifugio Battaglione Alpini Monte Granero (2377 m) we Włoszech oraz Refuge du Viso (2460 m). Pierwszego wejścia dokonali E. Bianco, F. Pagagnone, C. Ratti, A. i C. Fiorio 23 sierpnia 1879 r. | |
| Monte Legnone to szczyt w Alpach Bregamskich. Leży w północnych Włoszech, w Lombardii, w prowincji Lecco. | |
| Monte Leone - szczyt w Alpach Lepontyńskich, części Alp Zachodnich. Leży w północnych Włoszech, w regionie Piemont, blisko granicy ze Szwajcarią. Należy do podgrupy Alpy Monte Leone i Sankt Gottard. Można go zdobyć ze schroniska Bivacco Giovanni Leoni (2803 m). | |
| Monte Maggiorasca to szczyt leżący w Apeninach Północnych na granicy dwóch włoskich prowincji Ligurii i Emilii-Romanii. Jest to najwyższy szczyt w Apeninie Ligurysjkim. U podnóży leżą doliny Val d'Aveto i Val Nure, oraz miejscowości Santo Stefano d'Aveto i Ferriere. Na szczycie stoi statua Matki Bożej z Guadalupe, wzniesiona w 1947 r. | |
| Monte Mars - szczyt w Alpach Pennińskich, części Alp Zachodnich. Leży w północnych Włoszech na granicy regionów Piemont i Valle d'Aosta. Należy do podgrupy Alpy Biellesi. Jest jej najwyższym szczytem. Rejon szczytu objęty jest Rezerwatem Naturalnym Monte Mars. | |
| Monte Meidassa - szczyt w Alpach Kotyjskich, części Alp Zachodnich. Leży w północno-zachodnich Włoszech w regionie Piemont, blisko granicy z Francją. Szczyt można zdobyć drogami ze schronisk Rifugio Vitale Giacoletti (2741 m), Rifugio Willy Jervis (1732 m), Rifugio Battaglione Alpini Monte Granero (2377 m) we Włoszech oraz Refuge du Viso (2460 m) we Francji. | |
| Monte Orsiera - szczyt w Alpach Kotyjskich, części Alp Zachodnich. Leży w północno-zachodnich Włoszech w regionie Piemont, blisko granicy z Francją. Szczyt można zdobyć drogą ze schroniska Rifugio Selleries (2030 m). Szczyt leży na terenie Parku Naturalnego Orsiera - Rocciavrè. | |
| Monte Pisanino to najwyższy szczyt Alp Apuańskich w Toskanii, we Włoszech. Jest to też najwyższy szczyt położony w całości w Toskanii. Według legend jego nazwa pochodzi od żołnierza Pizy, który ukrywał się na jej zboczach. Miejscowi nazywają ją Pizzo della Caranca. | |
| Monte Pollino to masyw górski w Apeninach Południowych, na granicy Kalabrii i Basilicaty, we Włoszech. Od 1992 r. jest częścią Parku Narodowego Pollino. Główne szczyty masywu to: Pollino (2248 m) i Serra Dolcedorme (2267 m), górujące nad równinami Sibari. | |
| Monte Resegone lub Resegone di Lecco czasem zwana we Włoszech Monte Serrada - góra w Alpach Bergamskich. W pobliżu znajduje się miasto Lecco oraz jezioro Como. Najwyższy z wierzchołków to Punta Cermenati, który sięga 1875 m i góruje nad doliną, położoną blisko 1500 m poniżej. | |
| Monte Schiara – szczyt w Dolomitach, w Alpach Wschodnich. Leży w północnych Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, blisko miejscowości Belluno. Można go zdobyć ze schronisk: Rifugio 7° Alpini (1491 m), Bivacco I. e G. Sperti (2000 m), Bivacco U della Bernardina (2320 m) lub Bivacco del Marmol (2266 m). Pierwszego wejścia dokonali Gottfried Merzbacher, Cesare Tome i Santo Siorpaes 17 sierpnia 1878 r. | |
| Monte Sernio – szczyt w Alpach Karnickich. Leży w północnych Włoszech, w prowincji Udine. Jest to zdecydowanie najwyższy szczyt w swojej okolicy, w pobliżu drugim najwyższym szczytem jest Creta Grauzaria, który osiąga wysokość tylko 2065 m. Szczyt można zdobyć od wschodu drogą ze schroniska Rifugio Grauzaria lub od zachodu, ze schroniska Rifugio Monte Sernio. | |
| Monte Sissone to szczyt w paśmie Bergell, w Alpach Retyckich. Leży na granicy między Szwajcarią, Włochami. Góra ma kształt piramidy, jednak nie cieszy się zbytnio zainteresowaniem turystów. Szczyt otaczają doliny Valle del Forno (Szwajcaria), Val Sissone (Włochy) i Val Masino. Szczyt, po stronie szwajcarskiej, jest prawie całkowicie przykryty przez lodowiec Forno, po włoskiej natomiast dominują skaliste urwiska. | |
| Monte Sobretta - szczyt w masywie Sobretta-Gavia, części masywu Ortleru, w Alpach Retyckich, paśmie Alp Wschodnich. Leży w północnych Włoszech, w prowincji Sondrio. Jest najwyższym szczytem tej grupy. Leży na południowy zachód od Bormio. | |
| Monte Terminillo to masyw w Środkowych Apeninach, w prowincji Lacjum, we Włoszech. Leży ok. 20 km od Rieti i ok. 100 km od Rzymu. W najwyższym punkcie osiąga 2217 m. Masyw ten jest aktywnym ośrodkiem narciarskim. | |
| Monte Titano – najwyższy szczyt San Marino o wysokości 756 m n.p.m. Znajduje się na nim zamek, który zbudował święty Marinus. W 2008 roku Monte Titano zostało wraz z historycznym centrum San Marino wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. | |
| Monte Velino to masyw w Apeninach Środkowych w prowincji L'Aquila, region Abruzja, we Włoszech. Tam znajduje się trzeci, pod względem wysokości, szczyt Apeninów. Masyw leży na terenie Regionalnego Parku Naturalnego Sirente-Velino. | |
| Monte Vettore to szczyt w Apeninach na granicy prowincji Umbria i Marche, we Włoszech. | |
| Monte Vioz to szczyt w Masywie Ortleru, w Alpach Retyckich. Leży w północnych Włoszech, na granicy dwóch prowincji: Sondrio i Południowy Tyrol. Szczyt góruje nad doliną Val di Peio i miejscowością Peio. Pierwszego wejścia, w 1854 r. , dokonał Christophoro Groos. | |
| Monte Viso (fr. Mont Viso, oks. Mont Vísol lub Vísol, 3841 m n.p.m. ) – najwyższy szczyt Alp Kotyjskich. | |
| Mottarone - szczyt w Alpach Pennińskich, części Alp Zachodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Piemont. Należy do podgrupy Alp Cusiane. Jest jej najwyższym szczytem. | |
| Nordend (w jęz. niem. północny koniec) – szczyt w masywie Monte Rosa w Alpach Pennińskich o wysokości 4609 metrów. Drugi co do wysokości i najbardziej wysunięty na północ szczyt masywu Monte Rosa. Leży na granicy między Szwajcarią a Włochami. Pierwszego wejścia dokonali E. Buxton, T.F. Buxton, J.J. Conwell, Guide Michel Payot i Binder w 1861 r. | |
| Ortler - szczyt w Alpach Retyckich, części Alp Wschodnich. Lezy w północnych Włoszech w regionie Południowy Tyrol, blisko granicy ze Szwajcarią. W przeszłości był najwyższym szczytem Austro-Węgier, obecnie to najwyższy szczyt Południowego Tyrolu, a zarazem jeden z najwyższych w Alpach Wschodnich. Wysokość 3905 m n.p.m. , na starszych mapach podawane jest 3899 m n.p.m.. | |
| Palòn de la Mare - szczyt w Masywie Ortleru, w Alpach Retyckich. Leży on na granicy między dwiema włoskimi prowincjami Sondrio i Trydent. Pierwszego wejścia, 10 września 1867 r. , dokonali austriaccy wspinacze Julius Payer, Johann Pinggera oraz włoski przewodnik Antonio Chiesa. | |
| Penegal – szczyt w paśmie Nonsberg, w Alpach Wschodnich. Leży w regionie Trydent-Górna Adyga, w północnych Włoszech. | |
| Pfitscher Joch – przełęcz na wysokości 2251 m n.p.m. , położona w głównej grani Alp Centalnych. Leży na granicy austriacko-włoskiej, oddzielająca dwie główne grupy górskie Alp Zillertalskich: Zillertaler Hauptkamm – na południe od przełęczy i Tuxer Hauptkamm – na północ od przełęczy. | |
| Piramide Vincent - szczyt w Alpach Pennińskich, części Alp Zachodnich. Leży w północnych Włoszech na granicy regionów Piemont i Valle d'Aosta, blisko granicy ze Szwajcarią. Należy do masywu Monte Rosa. Szczyt zawdzięcza swoją nazwę nazwisku pierwszego zdobywcy, którym był Johann Nikolaus Vincent. Sąsiaduje z Punta Giordani i Ludwigshöhe. Szczyt można zdobyć ze schronisk Rifugio Gnifetti (3611 m) lub Rifugio Città die Mantova (3498 m). Lodowce pod szczytem to Lys, Indren oraz Piode. | |
| Piz Argient (czasem Piz d'Argent) – szczyt w masywie Bernina, w Alpach Retyckich. Leży na granicy między Szwajcarią, a Włochami. Na północ od szczytu znajduje się lodowiec Morteratsch, na zachód lodowiec Scerscen Górny, a na zachód i wschód lodowiec Fellaria. Oddzielony jest od Piz Zupó na wschodzie przez Fuorcla dal Zupò (3851 m), a od Crast' Agüzza na północnym zachodzie przez Fuorcla da l'Argient (3705 m). | |
| Piz Badile – szczyt o wysokości 3308 m n.p.m. położony w grupie Bergell w Alpach Retyckich, na granicy Szwajcarii i Włoch. Wznosi się ponad położoną na północ od niego (po stronie szwajcarskiej) doliną Val Bondasca oraz położoną na południe (po stronie włoskiej) doliną Val Masino. Szczyt Piz Badile, jak również cały masyw Bergell zbudowany jest z szarych, krystalicznych skał granodiorytowych, bardzo podobnych do skał budujących Tatry Wysokie. | |
| Piz Paradisin – szczyt w Alpach Livigno, w Alpach Retyckich. Leży na granicy między Włochami a Szwajcarią. Południowo-zachodnie zbocza szczytu przykrywa lodowiec Vedreit da Camp, ostatni lodowiec w tym rejonie. | |
| Piz Scerscen to szczyt w masywie Bernina, w Alpach Retyckich. Lezy na granicy między Szwajcaria, a Włochami. Góra ta posiada także drugi, niższy wierzchołek - Schneehaube (3875 m). Szczyt ten sąsiaduje ze szczytami Piz Roseg oraz Piz Bernina, od którego jest oddzielony przełęczą położoną na wysokości 3895 m. Pierwszego wejścia, 13 września 1877 r. , dokonali: Paul Güssfeldt, Hans Grass i Caspar Capat. | |
| Pizzo del Diavolo to szczyt w Alpach Bregamskich. Leży w północnych Włoszech, w Lombardii. Szczyt ten odgradza od siebie dwie doliny Valtellina i Valbrembana. Rzeka Brembo bierze tu swój opczątek. | |
| Pizzo di Coca – szczyt w Lombardii o wysokości 3050 m n.p.m. , w północnych Włoszech, w Alpach Bergamskich. Jest najwyższym szczytem Alp Bergamskich oraz prowincji Bergamo. | |
| Pizzo di Gino - szczyt w Prealpach Lugańskich, części Alp Zachodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Lombardia, blisko granicy ze Szwajcarią. Należy do podgrupy Prealpy Comasche. | |
| Pizzo Stella to szczyt w paśmie Oberhalbstein, w Alpach Retyckich. Leży w północnych Włoszech w prowincji Sondrio. Jest symbolem Valle Spluga, doliny która leży u jego podnóży. Z powodu pięknej panoramy ze szczytu, pięknego wyglądu samej góry oraz łatwego wejścia na nią jest ona celem wspinaczki dla każdego, także dla początkujących. Wejście zajmuje z reguły ok. 3 h, po drodze trzeba przejśc przez lodowiec Vedretta del Mortee. | |
| Pizzo Tre Signori to szczyt w Alpach Bergamskich, w północnych Włoszech. Nazwa wywodzi się od historycznej granicy, którą wyznaczał szczyt. Spotykały się tu granice Księstwa Mediolanu, Republiki Weneckiej i szwajcarskiego kantonu Grzyonii. | |
| Punta d'Arbola - szczyt w Alpach Lepontyńskich, części Alp Zachodnich. Leży na granicy między Szwajcarią a Włochami. Należy do podgrupy Alpy Monte Leone i Sankt Gottard. Jest to najwyższy szczyt Alp Lepontyńskich. | |
| Punta del Sabbione lub Hohsandhorn - szczyt w Alpach Lepontyńskich, części Alp Zachodnich. Leży na granicy między Szwajcarią a Włochami. Należy do podgrupy Alpy Monte Leone i Sankt Gottard. Można go zdobyć ze schroniska Rifugio Mores (2505 m) lub Rifugio Claudio e Bruno (2710 m). | |
| Punta Marguareis lub Marguarèis - szczyt w Alpach Liguryjskich. Leży na granicy między Włochami a Francją. Szczyt można zdobyć ze schronisk: Rifugio Garelli (1990 m), Rifugio Don Barbera (2070 m) i Capanna Saracco-Volante (2220 m). Jest to najwyższy szczyt Alp Liguryjskich. Pierwszego wejścia dokonał Lorenzo Pareto w 1832 r. | |
| Punta Ramiere - szczyt w Alpach Kotyjskich, części Alp Zachodnich. Leży na granicy między Włochami a Francją. Szczyt można zdobyć drogą z miejscowości Cesana Torinese w dolinie Valle Argentera. Szczyt ten jest bardzo dobrym punktem widokowym, ze szczytu widać między innymi widać takie szczyty jak Mont Blanc, Ortler, Piz Bernina, Gran Paradiso i Dufourspitze. | |
| Punta San Matteo to szczyt w Masywie Ortleru w Alpach Retyckich. Góra ta leży w Lombardii, w północnych Włoszech. W czasie I wojny światowej miała tu miejsce bitwa pod San Matteo. | |
| Roccia Nera - szczyt w Alpach Pennińskich, części Alp Zachodnich. Leży na granicy między Szwajcarią a Włochami. Należy do masywu Monte Rosa. Jest jednym z wierzchołków masywu Breithorn. Szczyt można zdobyć ze schronisk Monte Rosa Hut (2795 m) i Rifugio Teodulo (3317 m), Bivacco Rossi e Volante (3750 m) oraz Rifugio Guide Valle d'Ayas (3420 m). | |
| Roen – szczyt w paśmie Nonsberg, w Alpach Wschodnich. Leży w regionie Trydent-Górna Adyga, w północnych Włoszech. Jest najwyższym szczytem Nonsbergu. | |
| Sass Rigais to szczyt w północno-zachodnich Dolomitach, w Tyrolu Południowym w północnych Włoszech. Był to pierwszy trzytysięcznik zdobyty przez Reinholda Messnera, który zdobył go mając 5 lat. | |
| Sassolungo (co we wszystkich tych językach znaczy Długa Góra) – masyw górski w Dolomitach pomiędzy dolinami Val Gardena i Val di Fassa w pobliżu miejscowości Wolkenstein i Campitello di Fassa. W masywie można wyróżnić następujące wierzchołki: Sassolungo 3181 m n.p.m. , Spallone del Sassolungo 3081 m n.p.m. , Punta delle Cinque Dita 2998 m n.p.m. , Punta Grohmann 3126 m n.p.m. , Torre Innerkofler 3098 m n.p.m. , Dente del Sassolungo 3001 m n.p.m. , Cima Dantersass 2825 m n.p.m. | |
| Schneebiger Nock (wł. Monte Nevoso, czasem w niemieckojęzycznych źródłach Ruthner Horn) to szczyt w grupie Rieserfernergruppe, w Wysokich Taurach w Alpach Wschodnich. Leży w północnych Włoszech, w Południowym Tyrolu. Leży na południowy wschód od Lenkstein i na wschód od Hochgall oraz Magerstein. Pierwszego wejścia, 6 października 1866 r. , dokonali austriacki Arcyksiążę Rajner, Graf Heinrich Wurmbrand, Georg Auer, Johann Oberarrbacher i Georg Weiss. | |
| Schwarzenstein – szczyt w Alpach Zillertalskich, w Alpach Wschodnich. Leży na granicy między Austrią a Włochami. Szczyt ten leży między Turnerkamp (na południowym zachodzie), a Großer Löffler (na północnym wschodzie). Ze szczytu widać między innymi: Großer Möseler, Turnerkamp i Großer Löffler. Pierwszego wejścia w 1852 r. dokonał pewien porucznik nazwiskiem Langer. | |
| Signalkuppe – szczyt w Alpach Pennińskich, części Alp Zachodnich. Leży na granicy między Szwajcarią a Włochami. Należy do masywu Monte Rosa. Szczyt można zdobyć ze schronisk Monte Rosa Hut (2795 m), Rifugio Città di Mantova (3470 m) oraz Rifugio Gnifetti (3611 m). Lodowce pod szczytem to Gornergletscher i Grenzgletscher. Na szczycie Signalkuppe znajduje się małe schronisko Rifugio Regina Margherita, najwyżej położone schronisko w Europie. | |
| Strahlhorn - szczyt w Alpach Pennińskich, części Alp Zachodnich. Leży Szwajcarii w kantonie Valais, niedaleko granicy z Włochami. Należy do masywu Mischabel. Sasiaduje z Rimpfischhorn. Szczyt można zdobyć ze schronisk Täschhütte (2701 m), Berghaus Flue (2618 m), Britannia Hütte (3030 m) i Hotel Fluealp (2618 m) po stronie szwajcarskiej oraz Bivacco Città di Luino (3562 m), Rifugio Eugenio Sella (3029 m) po stronie włoskiej. | |
| Stromboli – wyspa w archipelagu Wysp Liparyjskich, położona na Morzu Tyrreńskim. Na wyspie wznosi się czynny wulkan o wysokości 926 m n.p.m. (podwodna część wznosi się z głębokości ok. 2300 m p.p.m. ) i tworzy wysepkę o tej samej nazwie mającą powierzchnię blisko 12,4 km² i zbudowaną z ryolitów, bazaltów i andezytów. Jest to typowy stratowulkan. Na wyspie mieszka ok. 600 osób. | |
| Tagewaldhorn (wł. Corno di Tramin) - szczyt w Alpach Sarntalskich, paśmie Alp Wschodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Trydent-Górna Adyga, w Południowym Tyrolu. | |
| Tofany - masyw w Dolomitach, w Alpach Wschodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Wenecja Euganejska na zachód od Cortina d'Ampezzo, na terenie parku narodowego Parco naturale delle Dolomiti d'Ampezzo. W skład masywu wchodzą trzy trzytysięczniki: Tofana di Mezzo (3241 m), Tofana di Dentro (3238 m), Tofana di Rozes (3225 m). Na Tofanę di Mezzo prowadzi z Cortiny d' Ampezzo kolejka linowa. Pierwszego wejścia na szczyt dokonali Francesco Lacedelli i Paul Grohmann 29 sierpnia 1863 r. | |
| Torre del Gran San Pietro - szczyt w Alpach Graickich, części Alp Zachodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Valle d'Aosta. Należy do Masywu Gran Paradiso. Szczyt można zdobyć ze schroniska Rifugio Vittorio Sella (2584 m). Szczyt otaczają lodowce: lodowiec Money na zachodzie, lodowiec Teleccio na południu oraz lodowiec Valeille na wschodzie. Pierwszego wejścia dokonali M. Barretti, A. Gorret i J.P. Carrel w 1865 r. | |
| Turnerkamp (wł. Cima di Campo) – szczyt w Alpach Zillertalskich, w Alpach Wschodnich. Leży na granicy między Austrią a Włochami. Szczyt ten nie jest zbyt często odwiedzany, ponieważ zwykle zainteresowanych bardziej przyciągają Hochfeiler, Großer Möseler i Schwarzenstein. Turnerkamp leży dość blisko Großer Möseler (na zachodzie) i Schwarzenstein (na wschodzie). | |
| Vertainspitze lub Vertain Spitze, wł. Cima Vertana – szczyt w Tyrolu Południowym (od 1919 r. pod administracją włoską). Należy do Masywu Ortleru w Alpach Retyckich. Góra ma dwa wierzchołki: wyższy, o wysokości 3545 m i niższy, o wysokości 3389 m. Vertainspitze góruje nad trzema dolinami: Suldental, Zaytal z lodowcem Zaytalferner i Rosimtal z dwoma lodowcami Rosinferner i Laasferner. | |
| Villanderer Berg - szczyt w Alpach Sarntalskich, paśmie Alp Wschodnich. Leży w północnych Włoszech w regionie Trydent-Górna Adyga, w Południowym Tyrolu. | |
| Vulcano – wyspa wulkaniczna na Morzu Tyrreńskim, najbardziej na południe wysunięta w archipelagu Wysp Liparyjskich. Wchodzi w skład terytorium Włoch. Zajmuje powierzchnię 21 km², a zamieszkuje ją kilkuset mieszkańców. Vulcano jest zbudowana z trzech nakładających się na siebie centrów wulkanicznych. Na południu są to stare stratowulkany: Monte Aria (500 m), Monte Saraceno (481 m) i Monte Luccia (188 m), które częściowo się zapadły tworząc kalderę Il Piano. | |
| Wezuwiusz – jeden z najbardziej znanych wulkanów na kontynentalnej części Europy, położony na terenie Włoch, na Półwyspie Apenińskim, nad Zatoką Neapolitańską. Wezuwiusz, zaliczany do stratowulkanów, jest jednym z pięciu najniebezpieczniejszych wulkanów świata. Początki jego aktywności sięgają okresu sprzed około 16 tys. lat. Najbardziej wzmożonym okresem aktywności wulkanu były lata 1631-1872. Według ostatnich pomiarów, jego wysokość wynosi 1281 m n.p.m. | |
| Wilde Kreuzspitze (wł. Picco della Croce) - szczyt w Alpach Zillertalskich, w Alpach Wschodnich. Leży w północnych Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga. Szczyt można osiągnąć ze schroniska Sterzinger Hütte (2344 m), lub Brixner Hütte (2307 m). Pierwszego wejścia, w 1861 r. , dokonali A. v. Ruthner i Peterer. | |
| Wilder Pfaff (wł. Cima del Prete) to szczyt w Alpach Sztubajskich. Leży w zachodniej Austrii, w Tyrolu. Na południe leży Sonklarspitze, na zachodzie Wilder Freiger i Zuckerhütl na wschodzie. Na szczyt można wejść ze schroniska Müller-Hütte. | |
| Zumsteinspitze – szczyt w Alpach Pennińskich, części Alp Zachodnich. Leży na granicy między Szwajcarią a Włochami. Należy do masywu Monte Rosa. Przełęcz Grenzsattel oddziela go od Dufourspitze, a przełęcz Colle Gnifetti oddziela go od Signalkuppe. Szczyt można zdobyć ze schronisk Rifugio Gnifetti (2795 m), Capanna Margherita (4559 m) i Rifugio Città di Mantova (3470 m) po stronie włoskiej oraz Monte Rosa Hut (2795 m) po stronie szwajcarskiej. | |