| Regiony, miasta, wsie na mapie Iranu |
|---|
| Abadan – miasto w południowo-zachodnim Iranie, przy granicy z Irakiem, położone w północnej części wyspy o tej samej nazwie, leżącej w delcie rzeki Szatt al-Arab. Jeden z ważniejszych na świecie portów naftowych położony 50 km od Zatoki Perskiej oraz ważna rafineria (w latach 70. zaliczana do największych na świecie) połączona pięcioma rurociągami z polami naftowymi na przedpolu gór Zagros, zaopatrująca także sąsiednie porty naftowe Bandar-e Chomejni oraz Chark. |  |
| Abarkuh – miasto w środkowym Iranie, w ostanie Jazd. W mieście znajduje się meczet piątkowy zbudowany pomiędzy XI a XII wiekiem, przebudowany i odnowiony w XV wieku. Nad budowlą górują charakterystyczne kopuły umieszczone na oktagonalnych tamburach. Wewnątrz mihrab z XV wieku ozdobiony mozaika z ceramiki. | |
| Aghadżari, także Aga Dżari, Agha Jari, Aghajari – miasto w Iranie. Położone jest w południowo-zachodniej części kraju, w ostanie Chuzestan, na przedgórzu gór Zagros. Należy do głównych ośrodków wydobywania ropy naftowej w kraju (wydobywa się ją tam od 1938 roku), posiada najbogatsze lądowe złoże naftowe w Iranie. Rurociągi naftowe łączą miasto m. in. z Abadanem, Teheranem, a także wyspą Chark. | |
| Ahwaz — miasto w południowo-zachodnim Iranie, port nad rzeką Karun, ośrodek administracyjny ostanu Chuzestan. Około 580 tys. mieszkańców. Miasto zbudowane zostało w III wieku. Swój rozkwit datuje na XX wiek, po odkryciu w okolicy złóż ropy naftowej. | |
| Amol – miasto w północnym Iranie, w ostanie Mazandaran, u północnego podnóża gór Elburs. Około 202,5 tys. mieszkańców. | |
| Anarak – miasto w Iranie, położone na południowym skraju Wielkiej Pustyni Słonej, w ostanie Isfahan. Liczy ok. 20 tys. mieszkańców (1994). Teren ten jest bogaty w liczne bogactwa naturalne (miedź, węgiel kamienny, ołów, nikiel, antymon, baryt, cynk). | |
| Arak – miasto w środkowym Iranie, u podnóża gór Zagros, ośrodek administracyjny ostanu Markazi. Około 511,1 tys. mieszkańców. | |
| Ardabil – miasto w Azerbejdżanie Irańskim, stolica ostanu o tej samej nazwie. Ardabil liczy 420 tys. mieszkańców, jest położone na wschód od Tabrizu, w przeszłości słynne ze znakomitych pastwisk, obecnie ważny ośrodek tradycyjnego przemysłu dywanowego (najstarsze dywany z 1542), a także tytoniowego. W marcu 893, miasto zostało nawiedzone przez trzęsienie ziemi, które pochłonęło ponad 150 000 ofiar. Ardabil odegrał ważną rolę historyczną, będąc od pocz. | |
| Ardabil – ostan w zachodnim Iranie. Stolicą jest Ardabil. | |
| Asadabad – miasto w zachodnim Iranie. Leży w ostanie Hamadan, około 50 km od Bachtaran. | |
| Astara – miasto w północnym Iranie w ostanie Gilan, nad Morzem Kaspijskim. W 2006 roku liczyło około 40 tys. mieszkańców. Znajduje się przy granicy z Azerbejdżanem, a po drugiej stronie granicy leży Astara. | |
| Azerbejdżan Zachodni – ostan w północno-zachodnim Iranie. Stolicą jest Urmia. powierzchnia: 37 437 km² ludność: 2 873 459 | |
| Babol to miasto w północnym Iranie, w ostanie Mazandaran, nad rzeką Babol uchodzącą do Morza Kaspijskiego. Około 115 tys. mieszkańców. | |
| Babolsar – miasto w północnym Iranie, w ostanie Mazandaran, położone na wybrzeżu Morza Kaspijskiego, nad rzeką Babol. W 2010 roku miasto liczyło 51 761 mieszkańców. | |
| Bandar-e Abbas a. Bandar Abbas – miasto w południowym Iranie, nad cieśniną Ormuz, ośrodek administracyjny ostanu Hormozgan. Około 352,2 tys. mieszkańców. | |
| Bandar-e Anzali — miasto w północnym Iranie, w ostanie Gilan, nad Morzem Kaspijskim, na północny zachód od miasta Raszt. Około 113 tys. mieszkańców. | |
| Bandar-e Chomejni (do 1979 roku Bandar-e Szahpur) – miasto w południowo-zachodnim Iranie, w ostanie Chuzestan, nad Zatoką Perską. Około 70 tys. mieszkańców w 2003 r. | |
| Bandar-e Mahszahr – miasto w południowo-zachodnim Iranie, nad Zatoką Perską. Liczba mieszkańców w 2003 roku wynosiła ok. 110 tys. | |
| Bandar-e Torkaman – miasto w północym Iranie, na wschód depresyjnej Niziny Nadkaspijskiej, nad zatoką Gorgan, w ostanie Golestan. Około 33,3 tys. mieszkańców. | |
| Bane – miasto w północno-zachodnim Iranie, na terenie irańskiego Kurdystanu. | |
| Borudżerd – miasto w zachodnim Iranie, w ostanie Lurestn, w dolinie rzeki Dez. Około 184 tys. mieszkańców. | |
| Buszehr – ostan w południowo-zachodnim Iranie nad Zatoką Perską. Stolicą jest Buszehr. powierzchnia: 22 743 km² ludność: 886 267 | |
| Buszehr (بوشهر, dawniej również Abu Szahr ابو شهر) – miasto w południowo-zachodnim Iranie, nad Zatoką Perską. Jest stolicą ostanu Buszehr. Liczba mieszkańców w 2005 roku wynosiła ok. 165 tys. | |
| Chak Chak (pl. kap, kap) – święta jaskinia w pobliżu miasta Ardakan w prowincji Jazd w centralnym Iranie. Znajduje się nad skalną ścianą, z której rozciąga się widok na bezludny pustynny krajobraz. Chak chak jest sanktuarium wyznawców zoroastryzmu. Wewnątrz płonie stale podtrzymywany święty ogień. Chak chak jest miejscem pielgrzymek dla wyznawców zoroastryzmu z całego świata, ale szczególnie z Iranu, Indii i USA. Każdego roku w dniach 14-18 czerwca przybywają do Chak Chak tysiące ludzi. | |
| Chorasan Południowy – ostan w północno-wschodnim Iranie. Stolicą jest Birdżand. Drugim znaczącym miastem jest Ferdous. powierzchnia: 69 555 km² ludność: 636 420 (spis 2006) | |
| Chorasan Północny – ostan w północno-wschodnim Iranie. Stolicą jest Bodżnord. powierzchnia: 28 434 km² ludność: 811 572 | |
| Chorasan-e Rezawi – prowincja w północno-wschodnim Iranie. Stolicą jest Meszhed. powierzchnia: 144 681 km² ludność: 5 593 079 | |
| Chorramabad – miasto w Iranie, stolica ostanu Lorestan. Liczba mieszkańców w 2003 roku wynosiła ok. 293 tys. | |
| Chorramszahr – miasto w Iranie, w ostanie Chuzestan, przy ujściu rzeki Karun do rzeki Szatt al-Arab. Szacowana liczba ludności waha się – według różnych źródeł – od 338.922 (dane 2006) do 624.321 (dane 2005). | |
| Chuzestan – ostan w południowo-zachodnim Iranie nad Zatoką Perską. Stolicą jest Ahwaz. powierzchnia: 64 055 km² ludność: 4 274 979 https://www. xist. org/cntry/iran. aspx Niektóre miasta: Bandar-e Chomejni. | |
| Czabahar – miasto portowe w południowo-wschodnim Iranie, w ostanie Sistan i Beludżystan, położone nad Zatoką Omańską. W 2010 roku miasto liczyło 89 549 mieszkańców. Miasto objęte jest strefą wolnocłową. | |
| Dezful to miasto w południowo-zachodnim Iranie, w ostanie Chuzestan, nad rzeką Dez, przy Kolei Transirańskiej. Liczy ponad 235 tys. mieszkańców. Ośrodek przemysłu spożywczego i skórzanego. Wyrabia się tam dywany. | |
| Eslamshahr – miasto w Iranie, w aglomeracji Teheranu, 324 tys. mieszkańców. Przemysł spożywczy, włókienniczy. | |
| Fars – ostan w południowo-zachodnim Iranie. Stolicą jest Sziraz. Od nazwy tego regionu pochodzi dawniejsze określenie całego Iranu – Persja. powierzchnia: 122 608 km² ludność: 4 336 878 | |
| Ferdous (Ferdows) – miasto w północno-wschodnim Iranie, w prowincji Chorasan Południowy. | |
| Ghuczan (Quchan) – miasto w północno-wschodnim Iranie, w prowincji Chorasan-e Razawi, położone jest około 100 km na północny zachód od miasta Meszhed, niedaleko granicy z Turkmenistanem. Leży nad rzeką Atrek, u podnóża gór Kopet-dag. Ludność: 85,8 tys. (1996). W 1893 miasto zostało poważnie zniszczone przez silne trzęsienie ziemi. Zginęło wówczas około 10 tys. mieszkańców miasta. | |
| Gilan – ostan w północno-zachodnim Iranie nad Morzem Kaspijskim. Ośrodkiem administracyjnym jest Reszt. Najważniejszy port to Bandar-e Anzali – miejsce spoczynku 689 polskich cywilów i żołnierzy z Armii Andersa. powierzchnia: 14 042 km² ludność: 2 404 861 | |
| Gorgan (pers. گرگان, dawniej Asterābad) – miasto w północnym Iranie, ośrodek administracyjny prowincji Golestan. Położone 37 km od brzegów Morza Kaspijskiego. Zostało założone w czasach Achmenidów, obecną nazwę otrzymało w latach 30. XX wieku. W 2006 roku zamieszkane przez 274'438 ludzi. | |
| Hamadan (Hamedan) – miasto w Iranie, położone 400 km na południowy zachód od Teheranu, stolica prowincji (ostanu) o tej samej nazwie. Liczba ludności 550 284 (2005). Niegdyś w tym miejscu znajdowało się miasto Ekbatana – stolica państwa Medów, a później letnia rezydencja władców Persji z dynastii Achemenidów. Zgodnie z tradycją żydowską w Hamadanie znajdują się groby Estery i Mardocheusza. | |
| Isfahan – ostan w środkowym Iranie. Stolicą jest Isfahan. | |
| Isfahan, historycznie także jako Ispahan, starop. Aspadāna, średniop. Spahān) - trzecie co do wielkości miasto Iranu, położone ok. 340 km na południe od Teheranu. Stolica prowincji o tej samej nazwie. Populacja: ok. 2 mln. Miasto leży w oazie na Wyżynie Irańskiej, u stóp łańcucha górskiego Zagros na wysokości 1590 m n.p.m.. Isfahan położony jest na przecięciu szlaków północ-południe oraz wschód-zachód. Temperatury wahają się między 2° a 28 °C. | |
| Jasudż – miasto w Iranie, stolica ostanu Kohgiluje wa Bujerahmad. Liczba ludności w 2006 roku wynosiła ok. 96,8 tys. | |
| Jazd – miasto w środkowym Iranie, w oazie, u północnego podnóża gór Kuh-e Rud, ośrodek administracyjny ostanu Jazd. Około 505 tys. mieszkańców (2006). Miasto położone jest na styku Wielkiej Pustyni Słonej i Pustyni Lota. Należy do najbardziej suchych zamieszkanych rejonów kraju, ze średnią roczną sumą opadów 60 mm i amplitudą temperatur sięgającą od około 0 st. C w styczniu do blisko 40 st. C w lipcu. | |
| Jazd – ostan w środkowym Iranie. Stolicą jest Jazd. powierzchnia: 129 285 km² ludność: 990 818 | |
| Karadż, Karaj – miasto w północnym Iranie, w ostanie Teheran, po południowej stronie gór Elburs. Jeden z najszybciej rozwijających się ośrodków gospodarczych kraju. W mieście rozwinęło się rzemiosło oraz przemysł chemiczny, włókienniczy, metalowy oraz spożywczy. Czwarte co do wielkości miasto kraju. | |
| Kaszan – miasto w środkowym Iranie, na południe od jeziora Namak, ok. 260 kilometrów na południe od stolicy – Teheranu. Liczba mieszkańców w 2003 roku wynosiła 216 tys. Na terenie miasta znaleziono ślady osadnictwa ludzkiego sprzed 6000 p.n.e. Wykopaliska Tepe Sialk obejmują najstarszy na świecie ziggurat, datowany na III tysiąclecie p.n.e. Kaszan jest pierwszą dużą oazą na drodze Kom-Kerman, wiodącej wzdłuż największych pustyń Iranu. | |
| Kazerun – miasto w Iranie. W 2005 r. miasto to zamieszkiwało 89 013 osób. Miasto jest ośrodkiem handlowy regionu rolniczego. | |
| Kazwin, (Qazvīn) to miasto w północnym Iranie, w ostanie Kazwin, u podnóża gór Elburs. Około 370 tys. mieszkańców w 2003 r. Założone w ok. 250 r. przez Szapura I. | |
| Kerman – miasto w Iranie, stolica prowincji (ostanu) o tej samej nazwie, położonej w dolinie między górami Kuh-e Rid i Kuh-e Banan. Liczba mieszkańców w 2003 roku wynosiła ok. 425 tys. | |
| Kermanszah (dawniej Bachtaran) – ostan w zachodnim Iranie przy granicy z Irakiem, w irańskiej części Kurdystanu. Stolicą jest Kermanszah. powierzchnia: 24 998 km² ludność: 1 879 385https://www. xist. org/cntry/iran. aspx Klimat tego ostanu to podzwrotnikowy kontynentalny, suchy. Głównymi rzekami Kermanszahu są: Ghare, Su oraz Rāvand. Naturalna szata roślinna w tym ostanie tworzy różne zbiorowiska górskich stepów, a w wyższych partiach gór suche lasy oraz zarośla. | |
| Kermanszah (przez kilka lat po rewolucji Bachtaran) – miasto w zachodnim Iranie, stolica ostanu Kermanszah. Miasto znajduje się w górach Zagros, na wysokości ok. 1630 m n.p.m. Liczba mieszkańców w 2003 roku wynosiła ok. 785 tys. | |
| Kohgiluje wa Bujerahmad — ostan w południowo-zachodnim Iranie. Stolicą jest Jasudż. powierzchnia: 15 504 km² ludność: 634 299 | |
| Kom — ostan w północnym Iranie. Stolicą jest miasto Kom. Utworzony z części ostanu Teheran w 1995 roku. powierzchnia 11 526 km² ludność 1 040 681https://www. xist. org/cntry/iran. aspx Obszar pustynny, klimat suchy. Dwa duże słone jeziora: Howz e Soltan, częściowo Namak. | |
| Kom (pers. قم, Qom, Ghom, wymowa w IPA) – miasto w środkowym Iranie, w ostanie Kom, u podnóża gór Kuh-e Rud, na zachód od jeziora Namak. Jest stolicą prowincji Qom. W 2005 miasto miało około 1 042 309 mieszkańców. Kom jest uważane za święte miasto szyitów, celem ich pielgrzymek. W mieście wielki meczet (XI-XII w. , rozbudowany XIX w. ), mauzoleum Fatimy al-Masumy (Bezgrzesznej), siostry ósmego imama Alego ar-Ridy. | |
| Kurdystan – ostan w zachodnim Iranie. Stolicą jest Sanandadż. powierzchnia: 29 137 km² ludność: 1 438 543 | |
| Lahidżan – miasto położone w północnej części Iranu. | |
| Lamerd (Terakmeh, Tarakmeh albo Tarakuma) – miasto w południowej części irańskiego ostanu Fars. Stolica szahrestanu Lamerdu. Liczba ludności to ok. 25 tys. mieszkańców. Zyski zbiera głównie z bogatych złóż ropy, skupionych w strefach: Tabnak, Homa, Szanol oraz Warawi. Ma suchy klimat. W mieście istnieje też lotnisko. | |
| Mahabad – miasto w Iranie, w ostanie Azerbejdżan Zachodni. Liczba mieszkańców w 2006 roku wynosiła ok. 133 tys. Od stycznia do grudnia 1946, Mahabad był stolicą niepodległego państwa kurdyjskiego, zwanego republiką Mahabadzką. | |
| Mahan – miejscowość w środkowym Iranie leżąca u podnóży gór Banan. W mieście, ośrodku kultu i celu pielgrzymek islamskiej sekty sufickiej, znajduje się grobowiec jednego z przywódców. Jest to lokalne centrum handlowe i wyrobu dywanów. | |
| Maku – miasto w Iranie, w ostanie Azerbejdżan Wschodni. Liczba mieszkańców w 2006 roku wynosiła 7332. | |
| Maku – miasto w Iranie, w ostanie Azerbejdżan Zachodni. Liczba mieszkańców w 2006 roku wynosiła ok. 41 tys. | |
| Marand – miasto w Iranie, w ostanie Azerbejdżan Wschodni. Liczba mieszkańców w 2006 roku wynosiła ok. 114 tys. | |
| Markazi) – ostan w zachodnim Iranie ze stolicą w Arak. W języku perskim nazwa ostanu مرکزی oznacza Centralny. Ostan zajmuje powierzchnię 29 130 km² i liczy 1 349 590 mieszkańców. Dzieli się na 11 powiatów, w skład których wchodzi 18 gmin. | |
| Meszhed - miasto w północno-wschodnim Iranie, drugie co do wielkości miasto tego kraju (1887,4 tys. w 1996) i ważny ośrodek akademicki. Jest również jednym z najświętszych miejsc dla szyitów. Położone jest 850 km na wschód od Teheranu i stanowi centrum prowincji Chorasan-e Razawi. Leży w dolinie rzeki Kaszaf niedaleko od granicy z Turkmenistanem. | |
| Minab – miasto w południowo-wschodnim Iranie, w ostanie Hormozgan, położone około 80 km na wschód od miasta Bandar-e Abbas. W 2010 roku liczba mieszkańców Minabu wynosiła 60 148. | |
| Nadżafabad – miasto w Iranie. W 2006 r. miasto to zamieszkiwało 282 430 osób. W Nadżafabadzie rozwinęła się produkcja rzemieślnicza. W tym mieście znajduje się ważny w regionie ośrodek handlowy. | |
| Niszapur (albo Nejszabur) – miasto w północno-wschodnim Iranie, w ostanie Chorasan-e Razawi. Nazwa miasta pochodzi od imienia jego fundatora, szacha z dynastii Sasanidów Szapura I. Miasto było ważnym strategicznym punktem na Szlaku Jedwabnym oraz ośrodkiem wydobywania turkusów. W czasach muzułmańskich było stolicą regionu Chorasan i m. in. dynastii Tahirydów. Podczas inwazji Turków Seldżuckich zostało zdobyte w 1037. | |
| Ormuz – wyspa w Iranie, w ostanie Hormozgan, w cieśninie Ormuz. Wyspa ma powierzchnię 33 km², mieszka na niej ok. 3 tys. ludzi. Wydobywa się tam sól kamienną i rudy żelaza. | |
| Port lotniczy Isfahan - międzynarodowy port lotniczy położony w Isfahanie, w ostanie Isfahan, w Iranie. | |
| Port lotniczy Jazd - port lotniczy położony w Jazd, w ostanie Jazd, w Iranie. | |
| Port lotniczy Sanandadż – port lotniczy położony w Sanandadż, w ostanie Kurdystan, w Iranie. | |
| Port lotniczy Urmia – port lotniczy położony w mieście Urmia, w Iranie. | |
| Ramsar - miasto położone w Iranie, w ostanie Mazandaran, na wybrzeżu Morza Kaspijskiego. W przeszłości znany również jako Sakhtsar. Rdzenni mieszkańcy posługują się językiem gilaki. Miasto jest stolicą powiatu o tej samej nazwie i jest to najdalej na zachód wysunięty powiat. Od północy graniczy z Morzem Kaspijskim, od zachodu z ostanem Gilan, od południa z ostanem Qazvin, a od wschodu z powiatem Tonekabon. | |
| Raszt – miasto w północnym Iranie, w pobliżu ujścia rzeki Safidrud do Morza Kaspijskiego, ośrodek administracyjny ostanu Gilan. Około 560,1 tys. mieszkańców. Przemysł jedwabniczy, rzemiosło, uniwersytet. | |
| Rudsar (Roudsar) – miasto w Iranie. Znajduje się między Morzem Kaspijskim, a Elbrusem. W pierwszej dekadzie XX wieku teren ten okupowany był przez Rosję. | |
| Sabzewar – miasto w północno-wschodnim Iranie, w prowincji Chorasan. W 2005 r. miasto to zamieszkiwało 214 165 osób. W mieście mieści się ośrodek handlowy, rzemiosła tkackiego oraz przemysłu spożywczego. | |
| Salmās (Salamas,, także Shahpur, Dīlman i Dīlmagān) − miasto w prowincji Azerbejdżan Zachodni w Iranie. W mieście i jego okolicach miała miejsce tzw. eksterminacja Asyryjczyków w okresie I wojny światowej. | |
| Sanandadż to miasto w zachodnim Iranie, w Górach Kurdystańskich, ośrodek administracyjny ostanu Kurdystan. Około 205 tys. mieszkańców. | |
| Sari – miasto w północnej części Iranu, ośrodek administracyjny w prowincji (ostanu) Mazandaran. Położone na północ od gór Elburs w pobliżu Morza Kaspijskiego. Powierzchnia miasta: 5,089 km² Liczba mieszkańców: 211 tys. (2003) | |
| Semnan – miasto w północnym Iranie, na północnym skraju Wielkiej Pustyni Słonej u podnóża Elbursu. Miasto jest stolicą ostanu Semnan. Liczba mieszkańców w 2003 roku wynosiła ok. 101 tys. | |
| Showt – miasto w Iranie, w ostanie Azerbejdżan Zachodni. Liczba mieszkańców w 2006 roku wynosiła 19 756. | |
| Sistan i Beludżystan – ostan w południowo-wschodnim Iranie, nad Zatoką Omańską. Stolicą jest Zahedan. powierzchnia: 181 785 km² ludność: 2 405 742 | |
| Soltanije, pers. سلطانيه - miasto w Iranie, w ostanie Zandżan. Miasto zostało założone przez Ilchanidów na przełomie XIII i XIV wieku. Wybrali je oni na swoją letnią siedzibę ponieważ Mongołom bardzo odpowiadała obfitość okolicznych pastwisk i panujący w tym rejonie względny chłód podczas lata. Budowę rozpoczął ilchan Argun (1284 - 1291), przy czym mur nowego miasta miał mieć 12 tys. kroków obwodu. Jego syn, Oldżajtu (1304 - 1316), powiększył go do 30 tys. | |
| Sziraz - miasto w południowym Iranie u podnóża gór Zagros, ośrodek administracyjny ostanu Fars i dawna stolica Persji. Jest szóstym co do wielkości miastem w kraju i jednym z głównych ośrodków kulturalnych i przemysłowych. | |
| Tabas, (طبس) lub Tabas-e-Golshan, pustynne miasto i oaza w Iranie, w prowincji Chorasan-e Razawi. W dniu 16 września 1978 miasto zostało nawiedzone trzęsieniem ziemi o sile szacowanej na 7,5-7,9 stopnia w skali Richtera, w którym śmierć poniosło około 25 000 osób. W pobliżu Tabas, dnia 24 kwietnia 1980 roku, miała miejsce katastrofa amerykańskiego śmigłowca, biorącego udział w próbie uwolnienia zakładników, przetrzymywanych w Ambasadzie Stanów Zjednoczonych w Teheranie. | |
| Tebriz (Tebryz, Tabriz) to miasto w północno-zachodnim Iranie, nad rzeką Talche Rud (uchodzi do Jeziora Urmia). Stolica prowincji Azerbejdżan Wschodni. Jest zamieszkane przez 1,4 mln mieszkańców. W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, metalowy, włókienniczy, skórzany, chemiczny, drzewny, szklarski oraz spożywczy. | |
| Teheran – ostan w północnym Iranie, na przegórzu gór Elburs. Stolicą jest Teheran. powierzchnia: 18 184 km² ludność: 13 413 348 | |
| Teheran – stolica i największe miasto Iranu, będące również centrum administracyjnym prowincji o tej samej nazwie. Teheran leży u stóp masywu górskiego Elburs i rozciąga się na wysokości od około 1100 m npm do 1800m npm, zajmując obszar 658 kilometrów kwadratowych. Teheran jest największym miastem Bliskiego Wschodu i liczy 12,2 mln mieszkańców (2012), zaś aglomeracja - 16,1 mln mieszkańców (2012). | |
| Urmia – miasto w Iranie, ośrodek administracyjny ostanu Azerbejdżan Zachodni. Liczba mieszkańców w 2003 roku wynosiła ok. 491 tys. | |
| Zabol – miasto we wschodnim Iranie, w prowincji Sistan i Beludżystan. Leży tuż przy granicy kraju z Afganistanem i Pakistanem, w pobliżu rzeki Helmand. W mieście na co dzień używa się języka perskiego, znajduje się tam także uniwersytet. W 2006 roku populacja wyniosła 136.956 osób. | |
| Zahedan – miasto w południowo-wschodnim Iranie, w pobliżu granicy z Pakistanem, ośrodek administracyjny ostanu Sistan i Beludżystan. Około 580,1 tys. mieszkańców. | |
| Zandżan – miasto w północno-zachodnim Iranie, nad rzeką Zandżan, ośrodek administracyjny ostanu Zandżan. Liczba mieszkańców w 2006 roku wynosiła 377 387. | |
| Zandżan – ostan w północno-zachodnim Iranie. Stolicą jest Zandżan. powierzchnia: 21 773 km² ludność: 964 601 | |