| Regiony, miasta, wsie na mapie Łotwy |
|---|
| Aizkraukle – miasto na Łotwie, leżące nad rzeką Dźwiną w historycznej krainie Liwonia, centrum administracyjne okręgu Aizkraukle. Około 8962 mieszkańców. Pierwsze wzmianki o Aizkraukle pochodzą z Kroniki Henryka Łotysza (Heinrici Cronicon Lyvoniae). Prawa miejskie Aizkraukle otrzymało w 1967 roku, tuż po wybudowaniu elektrowni wodnej. |  |
| Aizpute – miasto na Łotwie, leżące w historycznej krainie Kurlandia w okręgu lipawskim, nad rzeką Tebrą, 50 kilometrów na północny wschód od Lipawy. Mieszkają w nim 5 104 osoby. | |
| Aloja – miasto w północnej Łotwie, niedaleko granicy z Estonią. | |
| Alsunga – wieś w Łotwie, w krainie Kurlandia, w gminie Alsunga. Jest stolicą tejże gminy. Według danych na rok 2005, miejscowość zamieszkiwało 1000 osób. | |
| Alsungas novads - jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Stolicą jest Alsunga. | |
| Ape - miasto na Łotwie w okręgu Alūksne, przy granicy z Estonią, 177 km od Rygi, 54 km od Valki. Prawa miejskie od 1928, liczy 1941 mieszkańców. | |
| Apes novads – jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Stolicą jest Ape. | |
| Auce – miasto na Łotwie położone w południowo-zachodniej części kraju, 4112 mieszkańców. Posiada status miasta od roku 1924. Powierzchnia 43,7 km². | |
| Baldone – miasto na Łotwie, leżące w historycznej krainie Liwonia w okręgu ryskim, 33 km od Rygi. Około 5102 mieszkańców. | |
| Baldones novads – jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Stolicą jest Baldone. | |
| Baltinava – wieś w Łotwie, w krainie Łatgalia, w gminie Baltinava. Jest stolicą tejże gminy. Według danych na rok 2007, miejscowość zamieszkiwało 721 osób. | |
| Baltinavas novads – jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Jest najmniej zaludnioną z nowo powstałych jednostek administracyjnych, a jej stolicą jest Baltinava. | |
| Balvi – miasto na Łotwie, leżące w historycznej krainie Łatgalia, centrum administracyjne okręgu Balvi położone 226 km od Rygi. 8063 mieszkańców. | |
| Bauska – miasto w południowej części Semigalii na Łotwie, położone niedaleko granicy z Litwą, siedziba okręgu. | |
| Carnikava – miasto w Łotwie, w krainie Liwonia, w gminie Carnikava. Jest stolicą tejże gminy. Według danych na rok 2012, w mieście mieszkały 4083 osoby. | |
| Cesvaine – miasto na Łotwie, leżące w historycznej krainie Liwonia w okręgu Madona. Około 3388 mieszkańców. | |
| Ciblas novads – jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Stolicą jest Cibla. | |
| Dagda - miasto na Łotwie w południowo-wschodniej jej części, na brzegu jeziora Dagda, przy drodze z Krasławia do Lucyna. Prawa miejskie od 1992, w roku 2006 liczyło 2638 mieszkańców. W Dagdzie urodził się i zmarł Kazimierz Bujnicki. | |
| Daugavpils novads – jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Jej stolicą jest Dyneburg, który jednak w skład jednostki nie wchodzi. | |
| Dobele, niem. Doblen, pol. Doblena – miasto na Łotwie, 10 827 mieszkańców (2006). Posiada prawa miejskie od 1917 roku. Powierzchnia - 8 km². Na terenie miasta ulokowane są młyny, fabryka chemiczna Spodrība oraz zakład produkujący świeczki. W mieście ulokowanych jest 5 banków. | |
| Dundaga – miasto na Łotwie, w krainie Kurlandia, siedziba administracyjna gminie Dundaga. Według danych na rok 2008 w mieście mieszkało 3748 osób. | |
| Durbe – miejscowość na terenie dzisiejszej Łotwy w rejonie lipawskim, wzmiankowana w 1260 r. , przy okazji bitwy pod Durben niedaleko jeziora Durbe. Prawa miejskie otrzymało w 1893, potwierdzone następnie w 1917. Herb miasta ustanowiony w 1925 przedstawia srebrną jabłoń, symbolizującą w łotewskim folklorze młodość i życzliwość. Według danych z 2004 miasto liczy zaledwie 424 mieszkańców i jest najmniejszym miastem Łotwy. Przypisy | |
| Dyneburg – miasto na Łotwie, w południowo-wschodniej części kraju, nad Dźwiną (nazwa w języku łotewskim oznacza zamek nad Daugavą, tj. Dźwiną), miasto wydzielone, drugie co do wielkości miasto Łotwy, stolica i centrum naukowe, przemysłowe i kulturalne Łatgalii. W 1956 do miasta przyłączono położone na lewym brzegu miasteczko Grzywa. | |
| Engure – miejscowość na Łotwie, w północnej Kurlandii, w okręgu Tukums, ok. 80 km na północny zachód od Rygi, przy drodze łączącej Jurmałę z Kolką, nad Morzem Bałtyckim, siedziba parafii (Engures pagasts), 1737 mieszkańców. Engure to miejscowość nadmorska o charakterze rybacko-turystycznym. Główną atrakcją turystyczną jest plaża i Morze Bałtyckie. W Engure znajduje się również drewniany kościół luterański z XVIII wieku, zabytkowy cmentarz oraz latarnia morska. | |
| Engures novads – jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Stolicą jest Smārde. | |
| Gulbene – miasto na Łotwie, w Liwonii, w okręgu Gulbene, 9484 mieszkańców. Nazwa miejscowości pochodzi od łotewskiego gulbis – łabędź. (Gulbene – Łabędziewo, późniejsze niem. Schwanenburg – Łabędzi Gród). Przez miasto przepływa rzeka Krustalīce, prawobrzeżny dopływ Pededze. Gulbene położone jest w odległości 180 km od Rygi. Gulbene połączone jest linią wąskotorową z Alūksne. | |
| Jaunpiebalgas novads – jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Stolicą jest Jaunpiebalga. | |
| Jaunpils novads - jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Stolicą jest Jaunpils. | |
| Jełgawa – miasto na Łotwie, w środkowej części kraju, ok. 45 km na południowy zachód od Rygi, przy ujściu rzeki Drykszny do Lelupy (dawniej Aa), miasto wydzielone. W mieście znajduje się stacja kolejowa Jelgava. | |
| Kalnciems wymowa – miasto w środkowej Łotwie. W 1690 roku urodził się tu Ernest Jan Biron. | |
| Kandava - miasto na Łotwie, leżące w historycznej krainie Kurlandia w okręgu Tukums. Około 3816 mieszkańców. | |
| Kandavas novads – jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Stolicą jest Kandava. | |
| Kārsava wymowa – miasto w środkowej Łotwie. | |
| Koknese – miasto łotewskie położone w środkowej Łotwie na prawym brzegu rzeki Dźwiny. Ludność miasta wynosi około 3000 mieszkańców. Miejscowość znana jest głównie ze słynnej bitwy, w której wojska polskie w imponującym stylu pobiły armię szwedzką 23 czerwca 1601. | |
| Krustpils novads - jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Stolicą jest Jēkabpils. | |
| Lucyn – miasto na Łotwie w historycznej Łatgali, nad Jeziorem Lucyńskim (dawniej zwanym też jez. Łuża), siedziba okręgu lucyńskiego. Znajdują się tu ruiny zamku krzyżackiego wzniesionego w XIV wieku. Miejscowość wzmiankowana już w 1177, prawa miejskie otrzymała w 1777. Od 1620 do I rozbioru Polski miasto znajdowało się na obszarze Inflant polskich. W 1772 roku w mieście żyło 195 mieszkańców (w większości katolików oraz nie więcej jak 32 żydów). | |
| Madona – miasto na Łotwie, leżące w historycznej krainie Liwonia, centrum administracyjne okręgu Madona. Około 9394 mieszkańców. Madona prawa miejskie uzyskała w 1926 roku. | |
| Madonas novads – jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Stolicą jest Madona. | |
| Mazsalaca wymowa – miasto w północnej Łotwie. Znane z akcji w jego okolicy, urządzonej przez firmę Tele 2 25 października 2009. Odkryto wtedy krater, w którym zaobserwowano płomienie. Po jednym dniu p. Janis Sprogis, dyrektor marketingu firmy Tele 2 przyznał się do mistyfikacji. Przypisy | |
| Mazsalacas novads – jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Stolicą jest Mazsalaca. | |
| Neretas novads - jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Stolicą jest Nereta. | |
| Ogre – miasto na Łotwie, w środkowej części kraju, nad rzeką Ogre, dopływem Dźwiny, ok. 35 km na wschód od Rygi, siedziba władz Ogres novads, 26 170 mieszkańców w 2004 roku. Nazwa miasta wywodzi się z języka rosyjskiego i pochodzi od słowa угри oznaczającego węgorze. Miasto otrzymało prawa miejskie w 1928 roku. Obecnie wchodzi w sład dużej aglomeracji ryskiej jako centrum kulturalne. Znajduje się tutaj szkoła plastyczna oraz muzyczna. Populację Ogre stanowią w połowie Łotysze i Rosjanie. | |
| Okręg Aizkraukle - okręg w południowej Łotwie istniejący do 2009. Graniczył z okręgami: Bauska, Jēkabpils, Madona, Ogre oraz z Litwą. | |
| Okręg Balvi - okręg we wschodniej Łotwie istniejący do 2009. Graniczył z okręgami: Alūksne, Gulbene, lucyńskim, Madona, rzeżyckim oraz z Rosją. | |
| Okręg lucyński - okręg w wschodniej Łotwie istniejący do 2009. Graniczył z okręgami: Balvi, krasławskim, rzeżyckim oraz z Białorusią i Rosją. Skład etniczny 54% - Łotysze 36% - Rosjanie 4% - Białorusini 1% - Ukraińcy 3% - pozostali | |
| Olaine – miasto na Łotwie położone w środkowej części kraju w okręgu ryskim, 13.243 mieszkańców, prawa miejskie od 1967. Miastem partnerskim Olaine jest polska Nowa Sarzyna. | |
| Ozolnieku novads - jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Stolicą jest miasto Ozolnieki. | |
| Piltyń – miasto na Łotwie, w okręgu windawskim, 1776 mieszkańców, siedziba władz gminnych, położone na wschód od rzeki Windawy. Piltyń to jedno z najmniejszych ale i najstarszych miast Łotwy. Gród w tym miejscu wzmiankowany był już w 1295 roku, prawa miejskie otrzymało w roku 1557. Dawniej był siedzibą jednego z biskupstw Kurlandii. | |
| Priekule – miasto w południowo-zachodniej Łotwie, niedaleko granicy z Litwą. Priekule zostało wspomniane po raz pierwszy jako ufortyfikowana rezydencja ziemska w 1483, ale jej rozwój jako miasta rozpoczął się od 1871 roku, kiedy to nowo powstała linia Kolei Libawsko-Romieńskiej przecięła Priekule. Priekule otrzymało prawa miejskie w 1928. | |
| Priekules novads – jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Stolicą jest Priekule. | |
| Rucavas novads – jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Jest najrzadziej zaludnioną z nowo powstałych jednostek administracyjnych, a jej stolicą jest Rucava. | |
| Ryga – stolica Łotwy, miasto położone nad rzeką Dźwiną w pobliżu jej ujścia do Bałtyku w Zatoce Ryskiej. Jest głównym ośrodkiem gospodarczo-przemysłowym, komunikacyjnym, kulturalnym i naukowym kraju. Posiada liczne zabytki, w tym jeszcze z czasów średniowiecza. Jest wpisana na listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO. Stanowi jedno z największych w Europie skupisk architektury secesyjnej. Liczba mieszkańców: miasto 723,9 tys. (2007), aglomeracja 850 tys. (2007). | |
| Sabile – miasto w zachodniej Łotwie w okręgu Talsi. Posiada prawa miejskie od 1917 roku. W Sabile znajduje się najdalej na północ wysunięta winnica na świeżym powietrzu na świecie (zanotowana w Księdze Rekordów Guinnessa). | |
| Salas novads - jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Stolicą jest Sala. | |
| Salaspils (łot. wyspiana twierdza, sala=wyspa, pils=twierdza, do 1917 roku niem. Kirchholm) – miasto na Łotwie, oddalone 18 km na południowy wschód od Rygi. Jego obecna, wprowadzona w 1917 r. nazwa, pochodzi od położonej na pobliskiej wyspie twierdzy. | |
| Saldus – miasto na Łotwie, 12 tys. mieszkańców | |
| Saulkrasti – miasto na Łotwie, na północ od stolicy Rygi, w okręgu ryskim. W Saulkrasti miało miejsce w 2005 Festiwal Jazzowy. Miasto leży nad Zatoką Ryską, i jest częstym miejscem wypoczynkowym na plaży dla mieszkańców Rygi. Przez miasto przebiega międzynarodowa droga Via Baltica. | |
| Saulkrastu novads – jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Jest najmniejszą z nowo powstałych jednostek, a jej stolicą jest miasto Saulkrasti. | |
| Seda – miasto w północno-wschodniej Łotwie w okręgu Valka. Prawa miejskie ma od 1991 roku. | |
| Sigulda (spotykana też niegdyś pisownia Siggulda, niem. Segewold, dawniej pol. Zygwold) – miasto na Łotwie, ok. 50 km na północny wschód od Rygi, na skraju łotewskiego Parku Narodowego Gauja - tak zwanej Szwajcarii Łotewskiej, nad wąwozem rzeki Gauja. Ośrodek turystyczny, kurort. Miejsce uprawiania sportów zimowych. W średniowieczu Krzyżacy w swoim marszu z Prus Wschodnich przez Liwonię na północ opanowali m. in. dolinę rzeki Gauja i wybudowali ciąg warownych zamków kontrolujących okolicę. | |
| Siguldas novads – jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Siedzibą jest Sigulda. | |
| Skrunda – miasto w zachodniej Łotwie, w Kurlandii, nad rzeką Windawą, w okręgu Kuldīga, 2637 mieszkańców (2005). Nieopodal miasta znajdował się radziecki radar dalekiego zasięgu. Zburzony w 1995 r. | |
| Smiltene - miasto na Łotwie, leżące w historycznej krainie Liwonia w okręgu Valka, położone ok. 150 km od Rygi. Około 5996 mieszkańców. | |
| Smiltenes novads – jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Stolicą jest Smiltene. | |
| Staicele wymowa – miasto w północnej Łotwie. | |
| Stende – miasto w zachodniej Łotwie w okręgu Talsi. Posiada prawa miejskie od 1991 roku. | |
| Subate - miasto na terenie dzisiejszej Łotwy na obszarze Semigalii. Miasto prawa miejskie otrzymało w 1917. | |
| Talsi, miasto na Łotwie, w północnej Kurlandii, na północ od drogi łączącej Rygę z Windawą, siedziba okręgu Talsi, 11 371 mieszkańców. | |
| Talsu novads – jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Stolicą jest Talsi. | |
| Tukums – miasto na Łotwie, w środkowej Kurlandii, 19722 mieszkańców, położone na północ od drogi łączącej Rygę i Windawę, na obszarze pagórkowatym (wzgórza Milkzalne). Miasto charakteryzuje się w większości niską, drewnianą zabudową, pochodzącą z 1. połowy XX wieku, siedziba okręgu Tukums. | |
| Valka − miasto na Łotwie, liczący ok. 6,5 tys. mieszkańców ośrodek administracyjny okręgu Valka. Miasto położone jest przy granicy z Estonią, naprzeciwko estońskiego miasta Valga. Wałk (Walk) został pierwszy raz wspomniany w 1286 roku, prawa miejskie nadał miastu dopiero król Polski Stefan Batory w roku 1584, od 1783 roku miasto powiatowe. | |
| Valmiera, do 1917 Wolmar – miasto w północno-wschodniej części Łotwy, w Liwonii, po obu stronach rzeki Aa Inflancka, na skrzyżowaniu kilku ważnych dróg, ok. 100 km od Rygi, stolicy kraju, 50 km od granicy z Estonią, stolica okręgu Valmiera, 27 515 mieszkańców. | |
| Vecpiebalga − wieś, zamieszkana przez 596 ludzi, na Łotwie, stolica vecpiebalgas novads. | |
| Ventspils novads − jedna ze 109 jednostek administracyjnych (novads) na Łotwie powstałych 1 lipca 2009 roku. Stolicą jest Windawa. | |
| Windawa – miasto na Łotwie, miasto wydzielone, położone nad Morzem Bałtyckim, u ujścia rzeki Windawy (Venty), w zachodniej części Kurlandii, duży niezamarzający port przeładunkowy (głównie paliwa i surowce mineralne z Rosji) oraz pasażerski, posiada międzynarodowy port lotniczy, ośrodek akademicki, turystyczny i sportowy. | |
| Zilupe – miasto we wschodniej Łotwie w okręgu lucyńskim, nad rz. Siną. Znane ze zgromadzenia dominikanów, założonego przez Mikołaja Korwina-Popławskiego w 1694 i opisanego przez Dominika Chodźkę. W 1882 zniszczone przez pożar i wyludnione, ponownie otrzymało prawa miejskie od 1931 roku. | |